Jan Maniecki (rolnik)
Jan Maniecki przed 3 czerwca 1933 | |
Data i miejsce urodzenia |
2 grudnia 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
21 stycznia 1945 |
Zawód, zajęcie |
rolnik |
Odznaczenia | |
Jan Maniecki, ps. „Marian Józiński”[1] (ur. 2 grudnia 1895 w Brzączowicach, zm. po 21 stycznia 1945 w Dobczycach) – polski rolnik, sierżant rezerwy Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 2 grudnia 1895 we wsi Brzączowice, w ówczesnym powiecie myślenickim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Franciszka i Marii z Żaków[2][3]. Ukończył szkołę powszechną w Droginii[4]. Mając 12 lat rozpoczął pracę jako uczeń rzeźbiarstwa i kamieniarstwa[2]. W 1913 został członkiem Związku Strzeleckiego[5].
16 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich[6]. Walczył w szeregach 1. kompanii 3 pułku piechoty[6]. W 1916 został ranny pod Rarańczą[4]. 28 marca 1917 został wymieniony we wniosku na odznaczenie austriackim Krzyżem Wojskowym Karola[3]. Po bitwie pod Kaniowem (11 maja 1918) wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej[7]. W listopadzie 1918 wstąpił do 1 batalionu strzelców Wojska Polskiego w Krakowie i w jego szeregach walczył na wojnie z Ukraińcami[2]. W maju 1919 z całym batalionem został wcielony do 18 pułku piechoty[7]. Z tym oddziałem walczył na wojnie z bolszewikami[7]. 28 sierpnia 1920 podporucznik Stanisław Baster, dowódca 10. kompanii 18 pp we wniosku na odznaczenie sierżanta „Mariana Józińskiego” Orderem Virtuti Militari napisał: „w czasie wszystkich bitew znad Berezyny odznaczał się szczególną odwagą, nie tracąc ducha i zimnej krwi i przez dłuższy czas z powodu braku oficerów dowodził 10. kompanią. W czasie bitwy pod Grannem na północ od Janowa nad Bugiem dnia 1 sierpnia 1920, gdy bolszewicy przeszli do kontrataku sierżant Józiński Marian jako dowódca plutonu pomimo, że niektóre nasze oddziały zaczęły się cofać z powodu silnego naporu nieprzyjacielskiego, wytrwał na swojej pozycji odpierając atak nieprzyjaciela przez co przyczynił się do utrzymania naszej linii. W bitwie tej ranny w obydwie nogi nie upadł na duchu i oddawszy dowództwo plutonu swemu zastępcy, zachęcając żołnierzy do wytrzymania swojej pozycji został wyniesiony z pola bitwy przez sanitariuszy”[8].
W 1922, po zwolnieniu z wojska, wrócił do rodzinnej wsi[7]. W 1933 był prezesem koła Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem w Brzączowicach[5]. Zmarł 21 stycznia 1945 w Dobczycach na zawał mięśnia sercowego[9]. Był żonaty, miał syna Mariana (ur. 14 marca 1929)[4].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2432 – 13 kwietnia 1921[10][11][12]
- Krzyż Niepodległości – 25 lipca 1933 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[13][14][15]
- Krzyż Walecznych trzykrotnie[5][16] (po raz pierwszy „w zamian za Krzyż Kaniowski”[17])
- Krzyż Honorowy 3 pułku piechoty Legionów Polskich[5]
- Odznaka pamiątkowa II Brygady Legionów Polskich[5]
- Gwiazda Przemyśla[5]
- Odznaka pamiątkowa „Orlęta”[5]
- Medal Zwycięstwa[5]
- Srebrny Medal Waleczności 2 klasy[5]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 29 stycznia 1929, s. 46.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 1, 4.
- ↑ a b Żołnierze Niepodległości : Maniecki Jan, ps. „Jóźwiński Marian”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2023-07-12].
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ a b c d e f g h i Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 3, 4.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 5, 6.
- ↑ Kowalik i Przęczek 2018 ↓, s. 13.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 23 kwietnia 1921, s. 811, jako sierż. Marian Józiński.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-11]..
- ↑ Roszkiewicz 1929 ↓, s. 27.
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 171, poz. 208.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-11]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-11]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-11]..
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 8 czerwca 1922, s. 390.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Maniecki Jan. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.1-14 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-11].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Michał Kowalik, Piotr Przęczek. Dobczyce na drodze do Niepodległości. „Tapeta : Miesięcznik Gminy i Miasta Dobczyce”. 4 (180), s. 2, kwiecień 2018. ISSN 1730-2986.
- Mieczysław Roszkiewicz: Zarys historji wojennej 18-go pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Ludzie związani z Dobczycami
- Odznaczeni Gwiazdą Przemyśla
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni odznaką pamiątkową „Orlęta”
- Polacy odznaczeni Medalem Waleczności
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Politycy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem
- Polscy rolnicy
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-ukraińskiej (strona polska)
- Urodzeni w 1895
- Zmarli w 1945
- Żołnierze II Brygady Legionów Polskich
- Żołnierze II Korpusu Polskiego w Rosji 1917–1918
- Żołnierze Polskiego Korpusu Posiłkowego