Przejdź do zawartości

Kromnów (województwo mazowieckie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kromnów
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

sochaczewski

Gmina

Brochów

Sołectwo

Kromnów - Gorzewnica

Liczba ludności (2011)

245[2][3]

Strefa numeracyjna

22

Kod pocztowy

05-088[4]

Tablice rejestracyjne

WSC

SIMC

0009716[5]

Położenie na mapie gminy Brochów
Mapa konturowa gminy Brochów, u góry znajduje się punkt z opisem „Kromnów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kromnów”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kromnów”
Położenie na mapie powiatu sochaczewskiego
Mapa konturowa powiatu sochaczewskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Kromnów”
Ziemia52°22′37″N 20°20′23″E/52,376944 20,339722[1]

Kromnów (niem. Deutsch Kromnow[6]) – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Brochów[5][7].

Integralne części wsi Kromnów[5][7]
SIMC Nazwa Rodzaj
1056787 Dąbrowa część wsi
1057255 Kromnów Nadwiślański część wsi

Wieś duchowna Kromnowo położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sochaczewskim ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego[8]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Głaz upamiętniający nadanie miejscowości nazwy w 1065 roku

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Kromnów to jedna z najstarszych puszczańskich wiosek. Jan Długosz wymienił jej nazwę już w 1065 r. Nazwa pochodzi od słowa kroma czyli krawędź. Oskar Kolberg spisał legendę o św. Jacku Odrowążu, który udawał się do Kamiona po drugiej stronie Wisły i przeprawiał się w Kromnowie. Nie znalazłszy łodzi rozrzucił na wodzie swój płaszcz i przeszedł rzekę suchą nogą.

Z Kromnowem wiąże się ciekawy epizod historyczny. W tym miejscu w 1410 r. Władysław Jagiełło z wojskami małopolskimi przekraczał rzekę. Odbyło się to przez najstarszy znany moście na Wiśle. Był to tzw. most łyżwowy, który zbudowano wcześniej pod Kozienicami, spławiono Wisłą, a pod Czerwińskiem zmontowano. Był to odpowiednik dzisiejszych wojskowych mostów pontonowych. Twórcą mostu był mistrz Jarosław z Kozienic. Most ten następnie spławiono do Płocka, gdzie miał oczekiwać następnej okazji do wykorzystania.

W latach 20. w Kromnowie zaczęli osiedlać się Olędrzy[9]. Wieś została podzielona na część niemiecką z parafią ewangelicką w Iłowie oraz część polską z parafią katolicką w Brochowie[9].

W 1846 r. we wsi przebywał Oskar Kolberg[9].

Zwiedzanie

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie miejscowości znajduje się dawny cmentarz mennonitów[10].

Za wałem ochronnym można zobaczyć trzy imponujące drzewa widoczne z szosy. Są to: topola czarna, czyli sokora, o obwodzie 821 cm, zwana Kromnowską Topolą, Nadwiślański Dąb o 550 cm w obwodzie (już nieżyjący)[11] oraz dąb szypułkowy o obwodzie 380 cm.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 62077
  2. Wieś Kromnów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-08], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 620 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Karte der Deutschen Siedlungen in Mittelpolen : Maßstab 1:500 000, Bibliographisches Institut AG., 1938 [dostęp 2017-11-28].
  7. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  8. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  9. a b c Ewa Antyborzec: "Mazowsze" Oskara Kolberga. W: Oskar Kolberg: Dzieła Wszystkie. Tom 80/I. Mazowsze. Suplement do tomów 24-28.. Poznań: 2020. ISBN 978-83-959125-1-1.
  10. Śladem mennonitów na Mazowszu: Kazuń, Secymin Nowy, Piaski. ciekawe-miejsca.net. [dostęp 2019-09-18].
  11. Krzysztof Borkowski, Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński. Drzewa Polski. 2016. PWN. s.479

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]