Przejdź do zawartości

Krystyna Falińska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krystyna Falińska
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

5 sierpnia 1932
Częstochowa

profesor nauk przyrodniczych[1]
Specjalność: botanika, ekologia roślin
Alma Mater

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi

Doktorat

1969

Habilitacja

1973

Profesura

1988

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Instytut

Instytut Botaniki im. Władysława Szafera PAN

Okres zatrudn.

1980–2002

Krystyna Falińska (ur. 5 sierpnia 1932 w Częstochowie[2]) – polska uczona, specjalizująca się w botanice i ekologii roślin, pisarka. Profesor nauk przyrodniczych, wieloletnia badaczka Puszczy Białowieskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 5 sierpnia 1932 roku w Częstochowie[3][2]. Uczęszczała na studia na Wydziale Przyrodniczym w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Łodzi, które ukończyła w 1969 roku[2].

Pracowała na Uniwersytecie Warszawskim, stale współpracując z Białowieską Stacją Geobotaniczną UW[3], w której organizowała i prowadziła zajęcia terenowe dla studentów. Stopień naukowy doktora uzyskała w 1969, a habilitację w 1973 roku[2]. Przez wiele lat zawodowo związana z Instytutem Botaniki im. Władysława Szafera PAN. W latach 1980–1991 pracowała w Zakładzie Ekologii i Geografii Roślin Instytutu. Profesorem nadzwyczajnym została w 1988 r., a w 1992 r. otrzymała tytuł profesora zwyczajnego[2]. W latach 1991–2002 zatrudniona w Zakładzie Ekologii. W 2002 roku przeszła na emeryturę[4].

Jej mężem był Janusz Bogdan Faliński (1934–2004), ekolog, fitosocjolog, profesor Uniwersytetu Warszawskiego[5]. Mieli dwoje dzieci, córkę i syna Jarosława[6][7].

Działalność naukowa

[edytuj | edytuj kod]

Prowadziła badania nad rytmiką sezonową zbiorowisk leśnych oraz biologią i ekologią populacji roślin w procesie sukcesji[3]. Poruszana przez nią tematyka badawcza dotyczyła także roli banku nasion w dynamice roślinności i metodyki ich badań oraz ekologii gatunków klonalnych[4]. W Instytucie Botaniki PAN rozwinęła na szerszą skalę badania populacyjne, korzystając z Białowieskiej Stacji Geobotanicznej Uniwersytetu Warszawskiego jako zaplecza do ich prowadzenia. Dzięki temu możliwe było długoterminowe badanie stałych powierzchni leśnych i łąkowych, między innymi łąk nad Narewką. Obserwacje te pozwoliły na poznanie biologii i ekologii występujących tam populacji gatunków wieloletnich, w tym gatunków klonalnych. Serie badawcze z ponad 30 lat obserwacji doprowadziły do lepszego zrozumienia mechanizmów sukcesji zbiorowisk i roli, jaką odgrywa bank nasion w dynamice roślinności. Jej publikacje i podręczniki będące efektem tych badań są jednymi z najczęściej cytowanych prac Zakładu Ekologii IB PAN, zdobyły znaczące miejsce na arenie międzynarodowej i zostały kilkakrotnie nagrodzone[4]. Do najważniejszych należą: Osobnik, populacja, fitocenoza (1990), Plant demography and vegetation succesion (1991)[2] i Ekologia roślin (1997)[8]. Artykuły publikowała w czasopismach takich jak: „Ekologia Polska”, „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, „Fragmenta Floristica et Geobotanica”, „Wiadomości Botaniczne” oraz „Wiadomości Ekologiczne”[2]. Do jej profesorów należał Władysław Matuszkiewicz.

Oprócz prowadzenia wieloletnich badań Puszczy Białowieskiej uczestniczyła także w międzynarodowych badaniach geobotanicznych we Włoszech oraz w tajdze syberyjskiej[2].

Członkostwo

[edytuj | edytuj kod]

Członkini Rady Naukowej Instytutu Botaniki im. Władysława Szafera Polskiej Akademii Nauk. Członkini Komitetu Botaniki i Komitetu Ekologii Wydziału Nauk Biologicznych i Rolniczych, później Nauk Biologicznych, Polskiej Akademii Nauk[1].

Nagrody i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Laureatka Medalu im. Władysława Szafera przyznanego przez Polskie Towarzystwo Botaniczne w 1995 roku za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie botaniki[9]. W 2001 roku za zasługi w upowszechnianiu wiedzy botanicznej i ochrony przyrody otrzymała wraz z mężem prof. Januszem Bogdanem Falińskim i synem Jarosławem J. Falińskim Medal im. Profesora Bolesława Hryniewieckiego, przyznawany przez PTB[6]. Wyróżniona nagrodami Ministra Edukacji Narodowej, Rektora Uniwersytetu Warszawskiego i Sekretarza Polskiej Akademii Nauk[3]. W 1998 r. za książkę Ekologia roślin (1997) została wyróżniona w dziedzinie ekologii przez Wydział II Nauk biologicznych PAN[8].

Wybrane publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Autorka publikacji naukowych, podręczników akademickich oraz beletrystyki.

Publikacje naukowe i popularnonaukowe

[edytuj | edytuj kod]
  • Krystyna Falińska, Wycieczki przyrodnicze po puszczy białowieskiej, 1970.
  • Janusz Bogdan Faliński, Krystyna Falińska, Vegetation dynamics in temperate lowland primeval forests, Dr W. Junk Publishers, 1986.
  • Krystyna Falińska, Przewodnik do badań biologii populacji roślin, Wydawnictwo Naukowe PWN, ISBN 978-83-01-21769-3.
  • Krystyna Falińska, Osobnik, populacja, fitocenoza, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1990, ISBN 83-01-09527-X.
  • Krystyna Falińska, Plant demography in vegetation succesion, Kluwer Academic Publishers, 1991, ISBN 978-94-010-5441-6.
  • Krystyna Falińska, Ekologia roślin, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997.
  • Krystyna Falińska, Puszcza Białowieska: Zielonym szlakiem, Wydawnictwo Łuk, 1999.

Literatura piękna

[edytuj | edytuj kod]
  • Krystyna Falińska, Byłam białą różą, Warszawa: Rozpisani.pl, 2010, ISBN 978-83-7722-086-3.
  • Krystyna Falińska, Dogonić szczęście, Warszawa: Novae Res, 2014, ISBN 978-83-939836-8-1.
  • Krystyna Falińska, Sekrety Pani Profesor, Warszawa: Rozpisani.pl, 2016, ISBN 978-83-939836-0-5.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Prof. dr hab. Krystyna Falińska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-02-02].
  2. a b c d e f g h Zbigniew Mirek, J.J. Wójcicki, Biogramy, „Wiadomości Botaniczne”, 37 (3/4), 1993 [dostęp 2022-02-13].
  3. a b c d Falińska Krystyna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-02-12].
  4. a b c Krystyna Grodzińska, Barbara Godzik, Kazimierz Zarzycki, Zakład Ekologii, [w:] Barbara Godzik, Konrad Wołowski (red.), Historia badań i rozwoju Instytutu Botaniki im. W. Szafera Polskiej Akademii Nauk (1953−2012), Kraków 2013, s. 116-118, 146, ISBN 978-83-62975-17-4 [dostęp 2022-02-12].
  5. Tomasz Majewski, Zbigniew Mirek, Pierwsi laureaci Medalu im. prof. W. Szafera, „Wiadomości Botaniczne”, 34 (3), 1990 [dostęp 2022-02-02].
  6. a b Laureaci Medalu im. Prof. B. Hryniewieckiego [online], Polskie Towarzystwo Botaniczne [dostęp 2022-02-13].
  7. Zbigniew Mirek i inni red., Janusz Bogdan Faliński (1934 – 2004) człowiek i dzieło, „Wiadomości Botaniczne”, 57 (1/2), 2013, s. 107 [dostęp 2022-02-13].
  8. a b Kronika, „Forum Akademickie”, 2, luty 1998 [dostęp 2022-02-13].
  9. Laureaci Medalu im. Prof. Władysława Szafera [online], Polskie Towarzystwo Botaniczne [dostęp 2022-02-02].