Kamienica przy ulicy Rzeźniczej 4 we Wrocławiu
nr rej. A/1568/217 z 30.12.1970[1] | |
Kamienica przy ulicy Rzeźniczej 4 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | |
Kondygnacje |
trzy |
Położenie na mapie Polski | |
51,110750°N 17,028267°E/51,110750 17,028267 |
Kamienica przy ulicy Rzeźniczej 4 – zabytkowa kamienica znajdująca się przy ulicy Rzeźniczej we Wrocławiu.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Parcela nr 4 została wydzielona w XIII wieku pomiędzy dwiema kuriami. Jej szerokość od frontu miała 12,5–12,7 m, a w tylnej granicy zwężała się do 11,5 m[2]. Murowany budynek został wzniesiony w pierwszej połowie XIV wieku. Była to jednotraktowa, jednopiętrowa, podpiwniczona kamienica z dwoma szczytami zwróconymi do ulicy. Trakt podzielony był na dwa, prawie równe pomieszczenia o wymiarach 11,5 × 5 m każde. Pomieszczenie było sklepione[2]. W latach 1470–1525 w tylnej części posesji wzniesiono oficynę o wymiarach 11,75 × 6,7 m i ogrodzono murem przestrzeń pomiędzy nią a budynkiem[3].
W okresie renesansu, pod koniec XVI lub na początku XVII wieku[4], kalenicowa, trzykondygnacyjna kamienica została przebudowana. W tym okresie drewniany strop o bogato profilowanych belkach, we frontowej izbie został pokryty polichromią utrzymaną w barwach ciemnego brązu i ugru, zdobioną motywami roślinnymi oraz maureskowymi[5]. Podobne formy zdobienia znajdowały się na intarsjach meblowych stosowanych na Śląsku w latach 20. XVII wieku[6].
Pod koniec XVIII wieku sześcioosiowa fasada budynku została ponownie przebudowana w stylu klasycystycznym[4]. Pomiędzy oknami drugiej a trzeciej kondygnacji umieszczono płaskorzeźbę przedstawiającą scenę składania ofiary z płodów ziemi. Po zewnętrznych stronach płaskorzeźby umieszczono dodatkowo medaliony przedstawiające kobiecą postać w antykizujących szatach. Pod gzymsem wieńczącym umieszczono sztukatorskie dekoracje w formie roślinnej girlandy zawieszonej naprzemiennie na głowach i wieńcach. W portalu kamienicy zachowała się stolarka z okresu klasycystycznej przebudowy[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2018-05-21] .
- ↑ a b Krzywka i Chorowska 2012 ↓, s. 339.
- ↑ Krzywka i Chorowska 2012 ↓, s. 343.
- ↑ a b Harasimowicz (red.) 1997 ↓, s. 67.
- ↑ Eysymontt i in. 2011 ↓, s. 327.
- ↑ Kwaśniewski 1995 ↓, s. 132.
- ↑ Eysymontt i in. 2011 ↓, s. 328.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Rafał Eysymontt, Jerzy Ilkosz, Agnieszka Tomaszewicz, Jadwiga Urbanik (red.): Leksykon architektury Wrocławia. Wrocław: Via Nova, 2011.
- Jan Harasimowicz (red.): Atlas architektury Wrocławia t.II. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 1997.
- Maciej Krzywka, Małgorzata Chorowska: Parcelacja i zagospodarowanie bloku zabudowy pomiędzy ulicami Kiełbaśniczą, Ruską, Rzeźniczą i św. Mikołaja a zagadnienie I lokacji Wrocławia. Działka, zabudowa, mieszkańcy. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2012.
- Artur Kwaśniewski: Dom mieszczański we Wrocławiu w okresie renesansu. W: Architektura Wrocławia. Piotr Dacko (red.). T. 1: Dom. Wrocław: Wyd. Werk, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 1995. ISBN 978-83-901964-2-8. OCLC 916369936.