Przejdź do zawartości

Kazimierz Stamirowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Stamirowski
Ilustracja
podpułkownik dyplomowany kawalerii podpułkownik dyplomowany kawalerii
Data i miejsce urodzenia

6 lutego 1884
Cieciułów, Królestwo Polskie

Data i miejsce śmierci

11 października 1943
KL Auschwitz, Polska pod okupacją III Rzeszy

Przebieg służby
Lata służby

1914–1943

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Ułanów Legionów Polskich
7 Pułk Ułanów Lubelskich

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Komandor Orderu Leopolda (Belgia) Krzyż Komandorski Orderu Węgierskiego Zasługi (wojskowy) Oficer Orderu Gwiazdy Rumunii Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Odznaka „Za wierną służbę” Odznaka pamiątkowa Polskiej Organizacji Wojskowej
Piłsudski na Moście Poniatowskiego w czasie przewrotu majowego. Kazimierz Stamirowski – pierwszy z lewej.
Kazimierz Stamirowski więzień KL Auschwitz

Kazimierz Stamirowski (ur. 6 lutego 1884 w Cieciułowie, zm. 11 października 1943 w KL Auschwitz) – podpułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, adiutant marszałka Józefa Piłsudskiego, urzędnik i działacz państwowy II Rzeczypospolitej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 6 lutego 1884 w Cieciułowie, w rodzinie Feliksa i Walerii z Siarczyńskich. Ukończył szkołę realną i kursy handlowe Regulskiego w Warszawie oraz Akademię Handlową w Hamburgu. Przed I wojną światową praktykował w bankowości i handlu w Warszawie i Hamburgu, następnie pracował w spółdzielniach rolniczo-handlowych na terenie Galicji[1]. W latach 1914–1917 walczył w szeregach 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Po kryzysie przysięgowym, w latach 1917–1918 internowany przez Niemców w Beniaminowie. Po uwolnieniu oficer Komendy Naczelnej POW.

10 listopada 1918 uczestniczył w powitaniu powracającego z internowania w Magdeburgu Józefa Piłsudskiego. Tego samego dnia został oficerem do zleceń Piłsudskiego, a następnie adiutantem Naczelnika Państwa. Następnie w okresie 1919–1922 kolejno: szef Wydziału IV Biura Wywiadowczego Sztabu Generalnego Wojska Polskiego (wywiad ofensywny), szef Oddziału II 2 Armii, następnie w centrali Oddziału II Sztabu Generalnego.

Z dniem 30 listopada 1923 został przeniesiony w stan nieczynny na okres sześciu miesięcy bez prawa do poborów[2]. W kwietniu 1924 został powołany do służby czynnej i odkomenderowany do Gabinetu Ministra Spraw Wojskowych[3]. 1 listopada tego roku został odkomenderowany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Doszkolenia 1924–1925. 15 października 1925, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do 7 pułku ułanów lubelskich w Mińsku Mazowieckim na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[4]. W czasie przewrotu majowego 1926 roku opowiedział się po stronie Józefa Piłsudskiego[5]. Po przewrocie majowym w latach 1926–1929 szef sztabu DOK IX w Brześciu. Od 1929 ponownie w stanie nieczynnym, od 1934 w rezerwie.

Od marca 1929 Dyrektor Departamentu Politycznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych RP i podsekretarz stanu w Prezydium Rady Ministrów. Od kwietnia 1932 urzędujący prezes, a od 1938 prezes Państwowego Banku Rolnego (w latach 1933–1938 wiceprezes Banku wykonujący obowiązki prezesa). Wiceprezes, członek rady[6], dyrektor Banku Akceptacyjnego. Prezes Polskiego Związku Zachodniego.

Aresztowany w 1941, osadzony na Pawiaku, gdzie próbował popełnić samobójstwo. Po amputacji dłoni 29 września 1942[7] wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz i rozstrzelany tam za organizację konspiracji (Związek Organizacji Wojskowej) w obozie[8]. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 259-1-26)[9].

Awanse

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 289. [dostęp 2021-08-11].
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 74 z 26 listopada 1923 roku, s. 687.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 19 kwietnia 1924 roku, s. 228.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 106 z 15 października 1925 roku, s. 571.
  5. Antoni Czubiński, Przewrót majowy 1926 roku, Warszawa 1989, s. 169.
  6. Kronika. Zgromadzenie akcjonariuszów Banku Akceptacyjnego. „Bank”. Nr 4, s. 291, 1937. 
  7. Leon Wanat, Za murami Pawiaka, Warszawa 1985, s. 471.
  8. Jej celem było wywołanie powstania w obozie i uwolnienie więźniów. Gestapo obozowe wykryło ją po roku istnienia. We wrześniu 1943 r. w KL Auschwitz osadzono w bunkrach bloku nr 11 74 więźniów. Obozowe gestapo po śledztwie połączonym z intensywnymi przesłuchaniami i biciem część więźniów zwolniło. Pozostałych w liczbie 54 rozstrzelano pod Ścianą Straceń w dniu 11 października 1943 r. Było wśród nich 28 członków Związku Organizacji Wojskowej w obozie, w tym jej przywódcy: Juliusz Gilewicz, jego brat Kazimierz Gilewicz, Zygmunt Bończa-Bohdanowski, ppłk lotnictwa Teofil Dziama, Jan Mosdorf, Tadeusz Paolone i Kazimierz Stamirowski.
  9. Cmentarz Stare Powązki: Waleria Stamirowska, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-24].
  10. Dekret Wodza Naczelnego L. 3423 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1722).
  11. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi w dziedzinie bezpieczeństwa publicznego oraz na polu administracji państwowej”.
  12. M.P. z 1931 r. nr 156, poz. 227 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  13. M.P. z 1928 r. nr 111, poz. 176 „za zasługi na polu organizacji wojska i pogłębienia łączności wojska ze społeczeństwem”.
  14. Odznaczenia orderem Polonia Restituta. „Kurier Warszawski”. Nr 134, s. 16, 15 maja 1928. 
  15. Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 315).
  16. Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 6285/22 G.M.I. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 11, s. 348).
  17. a b c d Piotr Stawecki, Kazimierz Stamirowski [online], ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2018-04-07].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 117, 817.
  • Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 43.
  • Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 r.), Sztab Główny WP, Warszawa 1931, s. 17.
  • Marek Gałęzowski, Cztery sylwetki. Konspiracja piłsudczykowska w kraju 1939–1947, Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej nr 5–6 (88–89), maj–czerwiec 2008, ISSN 1641-9561, s. 147–150.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]