Mamert Nieciuński

Mamert Nieciuński
	; Mamert Nieciuński (1867-1952)
Data i miejsce urodzenia	29 października 1867 ; Nowickie (pow. kalwaryjski)
Data i miejsce śmierci	21 kwietnia 1952 ; Suwałki
Miejsce spoczynku	cmentarz parafialny przy ul. Bakałarzewskiej (Suwałki)
Zawód, zajęcie	lekarz
Rodzice	matka Emilia (z Dowgiałłowiczów), ojciec Dominik
Małżeństwo	I żona: Julia Karolina Nieciuńska; II żona: Zofia (z d. Szymańska)
Dzieci	córki: Maria Julia, Jadwiga Waleria, Anna Justyna, Zofia Jadwiga
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

„Monitor Polski” 1929, nr 56 - informacja o Mamercie Nieciuńskim

Inskrypcja na nagrobku Mamerta Nieciuńskiego

Mamert Władysław Nieciuński (ur. 29 października 1867 we wsi Nowickie, pow. kalwaryjski, zm. 21 kwietnia 1952 w Suwałkach) – lekarz, działacz społeczny.

Życiorys

Był synem Dominika i Emilii z Dowgiałłowiczów. Ukończył suwalskie gimnazjum męskie^[1], następnie studiował medycynę na uniwersytecie w Moskwie. W 1895 r. ukończył studia z wyróżnieniem, uzyskując stopień lekarza. 14 lutego 1895 r. zdał egzamin na lekarza powiatowego. Od 27 listopada 1897 r. podjął pracę w suwalskim szpitalu św. Piotra i Pawła (początkowo jako lekarz nadetatowy). Od 1902 r. pracował jako lekarz powiatu suwalskiego. Przed I wojną światową otrzymał rangę:

radcy tytularnego (1902 r.)
asesora kolegialnego (1904 r.)
radcy dworu (1905 r.)
radcy kolegialnego (1909 r.)

Podczas I wojny światowej został ewakuowany z Suwałk i przez pewien czas pełnił funkcję dyrektora szpitala w Wasilewiczach (gubernia mińska), następnie był lekarzem sanitarnym w mieście Orzeł.

W 1918 r. wrócił do Suwałk, gdzie pracował jako lekarz powiatu suwalskiego. W październiku 1928 r. z jego inicjatywy Towarzystwo Przeciwgruźlicze założyło Dom Zdrowia Ziemi Suwalskiej^[2]. W tym też roku Nieciuński przeszedł na emeryturę, jednak pozostał czynny zawodowo. W latach 1928–1939 pracował jako lekarz urzędników państwowych i pracowników Banku Polskiego. Natomiast po zakończeniu II wojny światowej, od 1945 r. był lekarzem suwalskiej Ubezpieczalni Społecznej. Zmarł 21 kwietnia 1952 r. w Suwałkach. Został pochowany na cmentarzu parafialnym przy ulicy Bakałarzewskiej, nieopodal neogotyckiej kaplicy.

Grób Mamerta Nieciuńskiego. Suwalski cmentarz parafialny przy ulicy Bakałarzewskiej
Symboliczny grób Anny i Zofii Nieciuńskich na suwalskim cmentarzu parafialnym przy ulicy Bakałarzewskiej
Grób Emilii Nieciuńskiej i jej syna Stefana na suwalskim cmentarzu przy ul. Bakałarzewskiej
Tablica pamiątkowa na grobie Emilii Nieciuńskiej i jej syna Stefana

Rodzina

Był dwukrotnie żonaty. Z pierwszą żoną – Julią Karoliną Nieciuńską (1877-1919) – wdową po jego przedwcześnie zmarłym bracie Auguście – miał dwie córki: Marię Julię (ur. 1899) i Jadwigę Walerię (ur. 1901). Z drugą żoną – Zofią (z d. Szymańską) również doczekał się dwóch córek: Anny Justyny (ur. 1923) i Zofii Jadwigi (ur. 1925) – obie zginęły w 1943 r., prawdopodobnie w Warszawie. Zostały rozstrzelane przez hitlerowców za udział w działalności konspiracyjnej^[3]. Na suwalskim cmentarzu znajduje się ich symboliczny grób^[4].

Działalność społeczna

Oprócz praktyki zawodowej działał społecznie na różnych polach. Był członkiem suwalskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, sekretarzem Suwalskiego Towarzystwa Lekarskiego, członkiem komisji rewizyjnej Suwalskiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu, kierował Akcją Katolicką działającą przy kościele św. Aleksandra. Należał do rady zarządczej Towarzystwa Komunikacji Samochodowej „K. Toczyłowski i S-ka”, oraz do rady stypendialnej Towarzystwa Pomocy dla Byłych Wychowańców Szkoły Handlowej w Suwałkach. Występował z odczytami w suwalskiej Czytelni Naukowej a ponadto przygotował pracę o chorobach zakaźnych, której rękopis znajduje się w zbiorach biblioteki Akademii Medycznej w Białymstoku^[5].

Odznaczenia

Order św. Stanisława 3 klasy
Order św. Anny 3 klasy

Przypisy

↑ A. Matusiewicz podaje, iż istnieje informacja jakoby Nieciuński został usunięty z suwalskiego gimnazjum za działalność konspiracyjną. Maturę uzyskał w szkole w Mińsku, do której przeniósł się. Zob.: Suwalski słownik biograficzny. T. 1, przew. kolegium red. T. Budrewicz, Suwałki 2021, s. 425.
↑ Suwałki : miasto nad Czarną Hańczą, red. J. Kopciał, Suwałki 2005, s. 368.
↑ Suwalski słownik biograficzny. T. 1, przew. kolegium red. T. Budrewicz, Suwałki 2021, s. 426.
↑ Krótkie biogramy córek Nieciuńskiego znalazły się w Słowniku uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945 : poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej, Hanna Michalska [et al.], Warszawa 1988, s. 288.
↑ A. Matusiewicz,Szpital w Suwałkach. Dzieje i ludzie. 1842–1985–2015, Suwałki 2015, s. 453.

Bibliografia

Matusiewicz A., Szpital w Suwałkach. Dzieje i ludzie. 1842–1985–2015, Suwałki 2015. ISBN 978-83-941971-0-0.
„Monitor Polski : wychodzi codziennie z wyjątkiem niedziel i świąt” 1929, nr 56.
Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945 : poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej, Hanna Michalska [et al.], Warszawa 1988. ISBN 83-06-01195-3.
Suwalski słownik biograficzny. T. 1, przew. kolegium red. T. Budrewicz, Suwałki 2021. ISBN 978-83-61494-82-9.
Suwałki : miasto nad Czarną Hańczą, red. J. Kopciał, Suwałki 2005. ISBN 83-87415-37-5.

[1] A. Matusiewicz podaje, iż istnieje informacja jakoby Nieciuński został usunięty z suwalskiego gimnazjum za działalność konspiracyjną. Maturę uzyskał w szkole w Mińsku, do której przeniósł się. Zob.: Suwalski słownik biograficzny. T. 1, przew. kolegium red. T. Budrewicz, Suwałki 2021, s. 425.

[2] Suwałki : miasto nad Czarną Hańczą, red. J. Kopciał, Suwałki 2005, s. 368.

[3] Suwalski słownik biograficzny. T. 1, przew. kolegium red. T. Budrewicz, Suwałki 2021, s. 426.

[4] Krótkie biogramy córek Nieciuńskiego znalazły się w Słowniku uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939-1945 : poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej, Hanna Michalska [et al.], Warszawa 1988, s. 288.

[5] A. Matusiewicz,Szpital w Suwałkach. Dzieje i ludzie. 1842–1985–2015, Suwałki 2015, s. 453.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]