Przejdź do zawartości

Materializm a empiriokrytycyzm

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Materializm a empiriokrytycyzm
Материализм и эмпириокритицизм
Ilustracja
Oryginalna okładka książki Lenina Materializm a empiriokrytycyzm
Autor

Włodzimierz Lenin

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Imperium Rosyjskie

Język

rosyjski

Data wydania

1909

Materializm a empiriokrytycyzm. Krytyczne uwagi o pewnej reakcyjnej filozofii (ros. Материализм и эмпириокритицизм. Критические заметки об одной реакционной философии) – główna praca filozoficzna Włodzimierza Lenina, napisana w 1908 roku i opublikowana w maju 1909[1][2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W początkach XX wieku wśród rosyjskich marksistów był rozpowszechniony wpływ Ernsta Macha i Richarda Avenariusa[3]. Bezpośrednim powodem napisania dzieła Lenina była książka „Szkice z filozofii marksizmu” (ros. Очерки по философии марксизма, Oczerki po fiłosofii marksizma), zawierająca artykuły Aleksandra Bogdanowa, Anatola Łunaczarskiego, W. Bazarowa i innych autorów, którzy dążyli do połączenia marksizmu z empiriokrytycyzmem[1]. Machistowska rewizja marksizmu, zmierzająca do podważenia teoretycznych podstaw partii bolszewików, stanowiła poważne zagrożenie i było więc konieczne ukazanie reakcyjnej istoty machizmu, obrona marksizmu, wyłożenie podstawowych kwestii materializmu dialektycznego. Zadania te zrealizował Lenin w książce „Materializm a empiriokrytycyzm”. Przeciwko empiriokrytycyzmowi i jego rosyjskim zwolennikom najwcześniej w Rosji wystąpił Gieorgij Plechanow[4], ale Lenin przeprowadził bardziej głęboką i teoretycznie uzasadnioną analizę empiriokrytycyzmu niż Plechanow[5].

W książce Materializm a empiriokrytycyzm Lenin postawił sobie jako jedno z głównych zadań ujawnienie powiązania machizmu z jedną ze szkół w fizyce XX wieku, a równocześnie wykazanie, że roszczenia empiriokrytycyzmu pretendującego do rangi „filozofii współczesnego przyrodoznawstwa” są bezpodstawne[6].

Zawartość

[edytuj | edytuj kod]
 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

W książce „Materializm a empiriokrytycyzm” Lenin ujawnił społeczne, klasowe źródła machizmu(inne języki), wykazał, że służy on burżuazji w jej walce z proletariatem, z jego światopoglądem – z materializmem dialektycznym i historycznym. Broniąc materializmu marksistowskiego, Lenin dał klasyczną definicję materii, rozwinął engelsowskie sformułowanie podstawowego zagadnienia filozofii, poddał krytyce agnostyczną teorię symboli (hieroglifów) Helmholtza i uzasadnił dialektyczno-materialistyczną teorię odbicia, ukazał znaczenie praktyki jako kryterium prawdy i in.

Recepcja i polemiki

[edytuj | edytuj kod]
 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Obok "Zeszytów filozoficznych" książka "Materializm a empiriokrytycyzm" stanowi leninowski etap w rozwoju filozofii marksistowskiej.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]