Przejdź do zawartości

Ludovic Orban

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ludovic Orban
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 maja 1963
Braszów

Premier Rumunii
Okres

od 4 listopada 2019
do 7 grudnia 2020

Przynależność polityczna

Partia Narodowo-Liberalna

Poprzednik

Viorica Dăncilă

Następca

Nicolae Ciucă (p.o.)

Ludovic Orban (ur. 25 maja 1963 w Braszowie) – rumuński polityk i inżynier, od 2017 do 2021 przewodniczący Partii Narodowo-Liberalnej, minister transportu w latach 2007–2008, od 2019 do 2020 premier Rumunii, w latach 2020–2021 przewodniczący Izby Deputowanych. Brat Leonarda Orbana[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Działalność do 2019

[edytuj | edytuj kod]

W 1988 został absolwentem wydziału technologicznego na Universitatea Transilvania din Brașov. W 1993 ukończył nauki polityczne w SNSPA w Bukareszcie[2].

W latach 1988–1991 pracował jako inżynier. Od 1992 do 1996 był radnym dzielnicowym Bukaresztu z ramienia Partii Narodowo-Liberalnej. Od 1999 do 2001 pracował w administracji rządowej w randze sekretarza stanu. Początkowo kierował departamentem informacji publicznej rządu, następnie agencją narodową funkcjonariuszy publicznych. W 2001 został dyrektorem programowym Fundacji „Copiii Speranta Lumii”. Od lipca 2004 do kwietnia 2007 zajmował stanowisko zastępcy burmistrza Bukaresztu[2].

Od 5 kwietnia 2007 do 22 grudnia 2008 pełnił funkcję ministra transportu w gabinecie premiera Călina Popescu-Tăriceanu. W wyniku wyborów parlamentarnych w 2008 wszedł w grudniu 2008 w skład Izby Deputowanych[2]. 20 marca 2009 został wybrany na wiceprzewodniczącego PNL[3]. Od 2009 do 2010 był pierwszym wiceprzewodniczącym PNL. W grudniu 2012 z powodzeniem ubiegał się o parlamentarną reelekcję[2].

W czerwcu 2017 wybrany na przewodniczącego Partii Narodowo-Liberalnej[4].

Premier Rumunii

[edytuj | edytuj kod]

W październiku 2019, po przegłosowaniu wobec rządu Vioriki Dăncili wotum nieufności, prezydent Klaus Iohannis desygnował go na nowego premiera, powierzając mu misję sformowania gabinetu[5]. Ludovic Orban przedstawił w tym samym miesiącu proponowany skład mniejszościowego i monopartyjnego gabinetu[6]. 4 listopada 2019 połączone izby parlamentu zaaprobowały jego rząd. Poza PNL oficjalnie wsparły go partia ALDE, Demokratyczny Związek Węgrów w Rumunii, Związek Zbawienia Rumunii, Partia Ruchu Ludowego oraz posłowie mniejszości narodowych. Ugrupowania PSD i PRO Rumunia zbojkotowały głosowanie, jednak kilkoro ich przedstawicieli wsparło nowy rząd, który ostatecznie poparło 240 posłów i senatorów (7 więcej niż wymagany próg 233 głosów)[7]. Tego samego dnia członkowie gabinetu Ludovika Orbana zostali zaprzysiężeni przez prezydenta, rozpoczynając urzędowanie[8].

5 lutego 2020 parlament uchwalił wobec rządu wotum nieufności[9]. Dzień po głosowaniu prezydent powierzył premierowi misję sformowania nowego gabinetu[10]. Prezydent i premier deklarowali przy tym dążenie do przedterminowych wyborów parlamentarnych, co usiłowała zablokować głównie odsunięta od władzy Partia Socjaldemokratyczna. Trybunał Konstytucyjny w lutym 2020 orzekł, że ponowne desygnowanie Ludovika Orbana było niezgodne z konstytucją[11]. Premier zrezygnował następnie z misji tworzenia gabinetu, pozostając jednocześnie na czele rządu do czasu wyłonienia swojego następcy[12].

Do utworzenia rządu został następnie wyznaczony minister finansów Florin Cîțu[13], który ustąpił wkrótce przed głosowaniem w parlamencie 12 marca[14][15]. Szybkie konsultacje prezydenta z liderami głównych ugrupowań, mające miejsce w okresie trwającej pandemii COVID-19, doprowadziły do konsensusu celem niezwłocznego powołania nowego gabinetu z dotychczasowym premierem. Ludovic Orban 13 marca został ponownie desygnowany na funkcję premiera[16], zaproponował skład rządu tożsamy z dotychczasowym[17]. Już 14 marca obie izby parlamentu większością 286 głosów „za” przegłosowały utworzenie nowego rządu[18][19]. Za gabinetem opowiedziała się zdecydowana większość deputowanych i senatorów, w tym opozycyjnych socjaldemokratów. Znaczna część parlamentarzystów rządzącej PNL nie mogła natomiast wziąć udziału w głosowaniu, przebywając (podobnie jak premier i ministrowie) na dobrowolnej kwarantannie, wynikającej ze zdiagnozowania u jednego z członków izby wyższej choroby COVID-19[18][19]. Zaprzysiężenie członków gabinetu przy zachowaniu szczególnych środków ostrożności nastąpiło tego samego dnia[17].

7 grudnia 2020, dzień po wyborach parlamentarnych, które według wstępnych wyników wygrała Partia Socjaldemokratyczna, Ludovic Orban ogłosił swoją rezygnację z funkcji premiera[20]. Zakończył urzędowanie tego samego dnia, gdy pełniącym obowiązki premiera został Nicolae Ciucă[21].

Działalność od 2020

[edytuj | edytuj kod]

W wyborach w 2020 lider PNL uzyskał jeden z przypadających jego partii mandatów w Izbie Deputowanych[22]. W tym samym miesiącu w imieniu PNL podpisał porozumienie koalicyjne celem utworzenia nowego rządu z Florinem Cîțu na czele[23], a sam został wybrany na przewodniczącego niższej izby rumuńskiego parlamentu[24].

We wrześniu 2021 utracił przywództwo w partii, w wewnętrznych wyborach został pokonany przez Florina Cîțu[25]. Wkrótce na ręce premiera złożył swoją rezygnację z funkcji przewodniczącego Izby Deputowanych. Ostatecznie Ludovic Orban ustąpił z tego stanowiska w połowie października 2021[26]. W tym samym miesiącu w trakcie kryzysu politycznego i partyjnego wystąpił z frakcji parlamentarnej PNL[27]. W listopadzie 2021 został wykluczony z partii, zapowiedział wówczas utworzenie nowego ugrupowania politycznego[28]. Powołana przez niego partia przyjęła nazwę Forța Dreptei[29].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ludovic Orban. ziare.com. [dostęp 2015-01-07]. (rum.).
  2. a b c d Ludovic Orban. cdep.ro. [dostęp 2015-01-07]. (rum.).
  3. Romanian liberals pick new leader. setimes.com, 25 marca 2009. [dostęp 2015-01-07]. (ang.).
  4. Ludovic Orban l-a invins clar pe Cristian Busoi si a fost ales noul presedinte al PNL. stirileprotv.ro, 17 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-18]. (rum.).
  5. Ludovic Orban, prim-ministru desemnat. Klaus Iohannis a făcut anunțul. digi24.ro, 15 października 2019. [dostęp 2019-10-16]. (rum.).
  6. Who are the 16 ministers in Romanian PM Ludovic Orban’s team?. romania-insider.com, 4 listopada 2019. [dostęp 2019-11-04]. (ang.).
  7. Romania’s Parliament votes new Government led by liberal PM Ludovic Orban. romania-insider.com, 4 listopada 2019. [dostęp 2019-11-04]. (ang.).
  8. Cabinetul Orban a depus jurământul de învestitură în funcţii. agerpres.ro, 4 listopada 2019. [dostęp 2019-11-04]. (rum.).
  9. Wotum nieufności dla rządu Rumunii. „Przegraliśmy bitwę, ale wygramy następne starcie”. tvn24.pl, 5 lutego 2020. [dostęp 2020-02-05].
  10. Odchodzący premier otrzymał misję utworzenia rządu. tvn24.pl, 7 lutego 2020. [dostęp 2020-02-07].
  11. Romanian Court Rejects President’s Second Nomination of Orban. balkaninsight.com, 24 lutego 2020. [dostęp 2020-02-26]. (ang.).
  12. Ludovic Orban steps down as PM-designate, President Iohannis convenes political consultations. romaniajournal.ro, 26 lutego 2020. [dostęp 2020-02-26]. (ang.).
  13. President nominates FinMin Florin Citu as PM in new attempt to force snap elections. romaniajournal.ro, 26 lutego 2020. [dostęp 2020-03-14]. (ang.).
  14. Florin Citu steps down just before the investiture vote in Parliament, President to call parties for consultations again. romaniajournal.ro, 12 marca 2020. [dostęp 2020-03-14]. (ang.).
  15. Romania’s PM-designate steps aside to let current PM get new mandate. romania-insider.com, 12 marca 2020. [dostęp 2020-03-14]. (ang.).
  16. Ludovic Orban, designated Prime Minister following Iohannis’s consultations with parliamentary parties via teleconference. nineoclock.ro, 13 marca 2020. [dostęp 2020-03-14]. (ang.).
  17. a b Ludovic Orban și miniștrii cabinetului au ieșit din izolare pentru depunerea jurământului. Ceremonie cu masca de protecție pe față la Palatul Cotroceni. Condiții de prevenție excepționale!. tvr.ro, 14 marca 2020. [dostęp 2020-03-14]. (rum.).
  18. a b Votul pentru Guvernul Orban 2 s-a încheiat: Au fost prezenți 310 parlamentari. Liberalii au votat în proporție de doar 37%. În schimb, s-au prezentat peste 80% dintre aleșii PSD, USR și PMP. g4media.ro, 14 marca 2020. [dostęp 2020-03-14]. (rum.).
  19. a b Romania’s Parliament votes new Govt. in record time to deal with coronavirus crisis. romania-insider.com, 14 marca 2020. [dostęp 2020-03-14]. (ang.).
  20. Romania PM Ludovic Orban resigns after narrow election defeat to left-leaning populists. euronews.com, 7 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-07]. (ang.).
  21. Nicolae Ciucă, premier interimar. hotnews.ro, 7 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-07]. (rum.).
  22. Rezultate finale alegeri parlamentare 2020. Cine sunt senatorii și deputații din fiecare județ. digi24.ro, 10 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-12]. (rum.).
  23. Liderii PNL, USR-PLUS şi UDMR au semnat acordul de guvernare 2020 – 2024. Ce prevede documentul. adevarul.ro, 21 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-22]. (rum.).
  24. Ludovic Orban a fost ales președintele Camerei Deputaților. digi24.ro, 22 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-22]. (rum.).
  25. RO PM Citu wins party leadership but is far from restoring majority support in Parliament. romania-insider.com, 29 września 2021. [dostęp 2021-09-29]. (ang.).
  26. Orban: Mi-am depus demisia de la șefia Camerei Deputaților. Gruparea demolatoare cu sprijinul lui Iohannis calcă în picioare democrația. digi24.ro, 13 października 2021. [dostęp 2021-10-15]. (rum.).
  27. Deputatul Ionel Dancă a demisionat din grupul parlamentar liberal: Noua conducere a PNL, în parteneriat cu preşedintele Iohannis, au aruncat ţara în haos și au distrus coaliţia de guvernare / PNL merge în genunchi, cerşind sprijin la PSD cu căciula în mână. g4media.ro, 28 października 2021. [dostęp 2021-10-28]. (rum.).
  28. Biroul Executiv al PNL a votat excluderea lui Ludovic Orban din partid. „Sunt liber să construiesc o nouă forță politică”. digi24.ro, 12 listopada 2021. [dostęp 2021-11-13]. (rum.).
  29. Ludovic Orban și-a înființat un nou partid. Cum se numește formațiunea politică. antena3.ro, 14 grudnia 2021. [dostęp 2022-02-04]. (rum.).