Przejdź do zawartości

NAeL Minas Gerais (1944)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
HMS Vengeance / NAeL Minas Gerais
Ilustracja
NAeL „Minas Gerais”
Klasa

lotniskowiec (lekki)

Typ

Colossus

Historia
Stocznia

Swan Hunter w Wallsend Anglia

Położenie stępki

16 listopada 1942

Wodowanie

23 lutego 1944

 Royal Navy
Nazwa

HMS Vengeance

Wejście do służby

15 stycznia 1945

Wycofanie ze służby

1956

 Royal Australian Navy
Nazwa

HMAS Vengeance

Wejście do służby

13 listopada 1952

Wycofanie ze służby

13 sierpnia 1955

 Marinha do Brasil
Nazwa

NAeL Minas Gerais

Wejście do służby

13 stycznia 1961

Wycofanie ze służby

16 października 2001

Los okrętu

złomowany

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

15 890 ts standard[1]
19 890 t pełna[1]

Długość

211,8 m

Szerokość

24,4 m
37 m maks.[1]

Zanurzenie

7,5 m

Napęd
turbiny parowe o mocy 40 000 KM napędzające 2 śruby
Prędkość

25,3 węzłów

Uzbrojenie
10 dział 40 mm plot. (2×IV, 1×II)
Wyposażenie lotnicze
15 samolotów i śmigłowców
Załoga

1300

NAeL Minas Gerais, poprzednio HMS Vengeancebrytyjski lotniskowiec lekki typu Colossus z końcowego okresu II wojny światowej, służący następnie w marynarce Australii i Brazylii. Wszedł do służby w brytyjskiej Royal Navy w styczniu 1945 roku jako HMS „Vengeance”. Służył na Dalekim Wschodzie w końcówce II wojny światowej. W latach 1952–1955 był wypożyczony Australii pod tą samą nazwą, a następnie w 1956 roku został sprzedany Brazylii, gdzie od początku lat 60. służył jako NAeL „Minas Gerais”. Wycofany ze służby w 2001 roku jako wówczas najstarszy lotniskowiec na świecie.

Budowa

[edytuj | edytuj kod]

Budowę dziewiątego z serii lekkich lotniskowców typu Colossus dla marynarki brytyjskiej została zamówiona w angielskiej stoczni Swan Hunter & Wigham Richardson w Wallsend 7 sierpnia 1942 roku, pod numerem Admiralicji J 4675[2]. Stępkę pod budowę okrętu, która otrzymała numer stoczniowy 1699, położono 16 listopada 1942 roku[2]. Okręt otrzymał nazwę „Vengeance” (pol. zemsta) jako siódmy w historii okręt brytyjski[3]. Kadłub wodowano 23 lutego 1944 roku, a budowę ukończono 15 stycznia 1945 roku[2].

Typowe uzbrojenie okrętów tego typu początkowo stanowiło 16 automatycznych armat przeciwlotniczych kalibru 40 mm w czterech poczwórnych stanowiskach i 16 pojedynczych armat 40 mm Boforsa[2].

Służba

[edytuj | edytuj kod]

W Wielkiej Brytanii

[edytuj | edytuj kod]

Okręt został odebrany i przyjęty do służby w Royal Navy 15 stycznia 1945 roku[2]. Przydzielono go do 11. Dywizjonu Lotniskowców (11th Aircraft Carrier Squadron) Brytyjskiej Floty Pacyfiku[2]. Zaokrętowano na nim grupę lotniczą z samolotów torpedowo-bombowych Fairey Barracuda z 812 Dywizjonu i myśliwców Vought Corsair z 1850 Dywizjonu[2]. Po okresie wstępnego szkolenia załogi i docierania mechanizmów, 12 marca 1945 roku okręt wypłynął z bliźniaczymi lotniskowcami „Colossus” i „Venerable” przez Morze Śródziemne na Daleki Wschód[2]. Po drodze ćwiczył z Flotą Śródziemnomorską na Malcie i dopiero 28 maja przepłynął Kanał Sueski, a 23 lipca dotarł do Sydney[2]. HMS „Vengeance” wziął udział w samej końcówce działań wojennych II wojny światowej. W związku z kapitulacją Japonii, 15 sierpnia 1945 roku wypłynął z Australii w celu zajęcia Malajów, lecz został następnie skierowany wraz z innymi okrętami Floty do objęcia od Japończyków Hongkongu[2]. Pozostał tam do końca roku, a marynarze lotniskowca pomagali usuwać zniszczenia stoczni[2]. Lotniskowiec służył również do celów transportowych i repatriacyjnych[3]. 16 stycznia 1946 roku „Vengeance” powrócił do Sydney na remont[2]. Od marca transportował samoloty na potrzeby władz okupacyjnych w Japonii z Singapuru do Kure[2]. Odwiedził m.in. zniszczoną Hiroszimę[3].

20 lipca 1946 roku „Vengeance” wyruszył z Kolombo na Cejlonie do Europy i 13 sierpnia dotarł do bazy Devonport, gdzie został wycofany ze służby w celu remontu[2]. Po przywróceniu do służby 14 grudnia 1946 roku został przydzielony do Dowództwa Rosyth jako lotniskowiec szkolny, bez zaokrętowanej na stałe grupy lotniczej[2]. W czerwcu 1947 roku złożył wizytę w Oslo[2]. We wrześniu 1947 roku okręt popłynął ponownie na Daleki Wschód, powracając do Wielkiej Brytanii w lutym kolejnego roku[2]. Powrócił następnie do służby liniowej w Home Fleet, z dywizjonami 802 (Hawker Sea Fury) i 814 (Fairey Firefly) w składzie grupy lotniczej[2]. W grudniu 1948 roku został skierowany do sześciotygodniowej doświadczalnej służby w Arktyce w celu przetestowania sprzętu w ekstremalnych warunkach zimowych (m.in. odrzutowców de Havilland Vampire)[2]. W lutym 1952 roku okręt dostarczył personel i samoloty z Wielkiej Brytanii do Singapuru w związku z wojną koreańską, po czym w czerwcu wyruszył w powtórny taki rejs; w tym czasie od sierpnia 1951 do sierpnia kolejnego roku w hangarze miał zabudowane dodatkowe pomieszczenia mieszkalne[2].

Służba w Australii

[edytuj | edytuj kod]

W związku z opóźnionym ukończeniem zamówionego przez Australię lotniskowca HMAS „Melbourne”, zdecydowano wypożyczyć „Vengeance” Australii. 13 listopada 1952 roku wszedł w Devonport do służby w Marynarce Australijskiej pod tą samą nazwą HMAS „Vengeance”[2]. Po szkoleniu załogi, 22 stycznia 1953 roku wypłynął do Australii, dopływając do Sydney 11 marca[2]. Operowały z niego dywizjony 808 (Hawker Sea Fury) i 817 (Fairey Firefly), początkowo do września także 850 (Sea Fury)[2]. Od 1954 roku „Vengeance” pełnił rolę lotniskowca szkolnego[2]. W czerwcu 1955 roku okręt wypłynął do Wielkiej Brytanii, gdzie 13 sierpnia został zwrócony Royal Navy, po czym wycofany do rezerwy i wystawiony na sprzedaż[2].

Służba w Brazylii

[edytuj | edytuj kod]

14 grudnia 1956 roku lotniskowiec został zakupiony przez Brazylię za 9 milionów dolarów USA[4]. Był on pierwszym lotniskowcem pozyskanym przez państwa Ameryki Łacińskiej, lecz z uwagi na długi remont, Brazylię wyprzedziła z wprowadzeniem lotniskowca do służby marynarka Argentyny[5]. Kosztem dalszych 27 milionów dolarów lotniskowiec został poddany przebudowie i modernizacji w Verolme Dock w Rotterdamie, trwającej od czerwca 1957 do grudnia 1960 roku[4]. Przede wszystkim otrzymał poszerzony skośny pokład startowy i katapultę parową oraz nowoczesne wyposażenie, jak radary, system kierowania ogniem, lustrzany system wspomagania lądowania i nową elektrownię prądu przemiennego o mocy 2500 kW[4]. Wzmocniony pokład umożliwił operowanie samolotów o masie do 20 tysięcy funtów (9071 kg)[4].

Samolot S-2 Tracker przygotowany do startu z NAeL „Minas Gerais”, 1984.

Okręt po przebudowie wszedł w skład Marynarki Brazylii 6 grudnia 1960 roku w Rotterdamie[4]. Otrzymał nazwę NAeL „Minas Gerais”, od nazwy stanu w Brazylii, noszonej wcześniej przez inne okręty. Dopłynął następnie do Rio de Janeiro 13 stycznia 1961 roku[4]. Duże opóźnienie w osiągnięciu gotowości operacyjnej wywołał jednak zaistniały spór między marynarką a siłami powietrznymi, który rodzaj broni będzie odpowiedzialny za lotnictwo pokładowe[6]. Do 1963 roku lotniskowiec pozostawał w ogóle bez statków powietrznych, po czym dopiero marynarka zakupiła sześć samolotów szkolnych T-28 i cztery śmigłowce[6]. Ostatecznie lotnictwo morskie zostało utworzone 26 stycznia 1965 roku, jednakże zdecydowano, że w gestii marynarki będą jedynie śmigłowce, a za samoloty stacjonujące na lotniskowcu będą odpowiedzialne siły powietrzne[6]. Ograniczyło to w praktyce zastosowanie lotniskowca głównie do zwalczania okrętów podwodnych przy pomocy śmigłowców i samolotów Grumman S-2 Tracker[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Modern Aircraft Carriers, "War Machine" nr 24 s.479
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Hobbs 2013 ↓, s. Chapter 20: Colossus Class
  3. a b c Mason 2003 ↓.
  4. a b c d e f Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 1995 ↓, s. 31
  5. Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 1995 ↓, s. 5, 29-31.
  6. a b c d Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995 1995 ↓, s. 29-31.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Modern Aircraft Carriers. „War Machine”. Vol. 2, Issue 24, 1984. Stan Morse. Londyn: Orbis Publishing. (ang.). 
  • Post-war Aircraft Carriers. „War Machine”. Vol. 11, Issue 128, 1986. Stan Morse. Londyn: Orbis Publishing. (ang.). 
  • David Hobbs: British Aircraft Carriers. Design, Development and Service Histories. Barnsley: Seaforth Publishing, 2013. ISBN 978-1-84832-138-0. (ang.).
  • Geoffrey B. Mason: HMS VENGEANCE - Colossus-class Light Fleet Aircraft Carrier. [w:] Service Histories of Royal Navy Warships in World War 2 [on-line]. Naval History Net, 2003. [dostęp 2024-01-13]. (ang.).
  • Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).