Przejdź do zawartości

Order Lwa Zeryngeńskiego

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Order Lwa Zeryngeńskiego
Orden vom Zähringer Löwen
Awers
Awers Krzyża Komandorskiego I Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami
Awers
Awers Wielkiego Krzyża z Mieczami
Awers
Awers krzyża z brylantami
Rewers
Rewers Krzyża Kawalerskiego I Klasy
Baretka
Baretka orderu
Baretka
Baretka Krzyża Zasługi
Ustanowiono

26 grudnia 1812

Dewiza

FÜR EHRE UND WAHRHEIT

Kruszec

złoto, srebro

Order Lwa Zeryngeńskiego[1] lub Order Lwa Zähringskiego[2] (niem. Orden vom Zähringer Löwen) – badeńskie odznaczenie ustanowione przez Karola Ludwika wielkiego księcia Badenii 26 grudnia 1812 roku dla uczczenia rodu Zähringen, którego boczną linią była dynastia badeńska. Order po raz pierwszy został wręczony w 1815 roku.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Początkowo order posiadał trzy klasy:

  • Krzyż Wielki,
  • Krzyż Komandorski,
  • Krzyż Kawalerski.

W 1815 roku wprowadzono odznaczenia z Liściem Dębu. W 1840 krzyż komandorski podzielono na: I klasę Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą oraz II klasę Krzyża Komandorskiego. W 1866 roku podziału na dwie klasy dokonano również w przypadku Krzyża Kawalerskiego. W tym samym roku do każdej klasy wprowadzono odznaczenie z mieczami. W 1889 roku wielki książę Fryderyk I ustanowiono Krzyż Zasługi Lwa Zeryngeńskiego jako odznaczenie powiązane z orderem. Po wybuchu I wojny światowej, za zasługi wojskowe nadawano również Krzyż Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Wojskowej Karola Fryderyka. Pod koniec monarchii w 1918 roku order posiadał pięć klas:

  • Krzyż Wielki,
  • Krzyż Komandorski I klasy,
  • Krzyż Komandorski II klasy,
  • Krzyż Kawalerski I klasy,
  • Krzyż Kawalerski II klasy

oraz powiązany z orderem:

  • Krzyż Zasługi.

Za szczególne zasługi odznaczenia dekorowane były brylantami[a] lub wieszane na łańcuchu orderowym.

Opis odznaki

[edytuj | edytuj kod]

Odznakę orderu stanowił zielony, emaliowany krzyż grecki z medalionem w złotej oprawie pokrytym kolorową emalią, na awersie przedstawiającą ruiny rodowego zamku Zähringen, a na rewersie złotego lwa na czerwonym tle. Między ramionami krzyża znajdowały się złote ornamenty, zastąpione w przypadku Krzyża Kawalerskiego II Klasy srebrnymi.

Odznakę Wielkiego Krzyża umieszczano na zielonej, wielkiej wstędze orderowej z żółtymi paskami po bokach przewieszonej z lewego ramienia na prawy bok. Krzyże komandorskie zawieszano na wstędze noszonej na szyi a kawalerskie na zielonej wstążce z żółtymi paskami przyczepionej na lewej piersi.

Odznaczeni Krzyżem Wielki ponadto nosili złotą, ośmiopromienną gwiazdę orderową z medalionem przedstawiającym złotego lwa na czerwonym tle. Wokół medalionu na białym tle znajdował się złoty napis: „FÜR EHRE UND WAHRHEIT” (ZA HONOR I PRAWDĘ). Odznaczeni Krzyżem Komandorskim I Klasy nosili czteropromienną, srebrną gwiazdę z umieszczonym awersem krzyża (ze srebrnymi ornamentami), wzbogaconym jednak o czerwony otok ze złotym napisem „FÜR EHRE UND WAHRHEIT”.

Krzyż Zasługi

[edytuj | edytuj kod]

Odznaką był pozłacany krzyż kawalerski z brązu. Awers centralnego medalionu przedstawiał inicjał monarchy - ukoronowaną literę „F”. Na rewersie umieszczony był lew.

Krzyż noszono na pomarańczowej wstążce z dwoma zielonymi paskami po bokach. Od 1915 roku odznaczenie nadawane za zasługi wojskowe noszone była na żółtej wstążce z czerwonym pasem pośrodku i białymi paskami po bokach – wstędze Orderu Zasługi Wojskowej Karola Fryderyka[3].

Odznaczeni

[edytuj | edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Orderem Lwa Zeryngeńskiego.

Pierwsza uroczystość wręczenia odznaczeń odbyła się w 1815 roku i zostali nimi uhonorowani Emanuel Meier – członek Tajnej Rady oraz marszałek dworu Freiherr Ludwig Christian Gayling von Altheim – członek Tajnej Rady.

Order został wręczony w następujący sposób[b]:

Klasa/Stopień 1815–1839 1840–1865 1866–1918
Wielki Krzyż z Brylantami i Liśćmi Dębu 1
Wielki Krzyż z Brylantami 1 7 1
Wielki Krzyż z Mieczami i Brylantami 1
Wielki Krzyż z gwiazdą z brylantami 1
Wielki Krzyż z Liśćmi Dębu 1 32
Wielki Krzyż 71 131 561
Wielki Krzyż z Mieczami 74
Krzyż Komandorski I Klasy z Brylantami i Liśćmi Dębu 2
Krzyż Komandorski I Klasy z Brylantami 1
Krzyż Komandorski I Klasy z Liśćmi Dębu 11 45
Krzyż Komandorski I Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami 4
Krzyż Komandorski I Klasy 161 777
Krzyż Komandorski I Klasy z Mieczami 83
Krzyż Komandorski II Klasy z Brylantami i Liśćmi Dębu 1
Krzyż Komandorski II Klasy z Brylantami 8 1
Krzyż Komandorski II Klasy z Liśćmi Dębu 15 52 233
Krzyż Komandorski II Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami 21
Krzyż Komandorski II Klasy 155 416 1 644
Krzyż Komandorski II Klasy z Mieczami 174
Krzyż Kawalerski z Liśćmi Dębu 10 148
Krzyż Kawalerski 383 1 098
Krzyż Kawalerski I Klasy z Liśćmi Dębu 1 766
Krzyż Kawalerski I Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami 244
Krzyż Kawalerski I Klasy 5 445
Krzyż Kawalerski I Klasy z Mieczami 718
Krzyż Kawalerski II Klasy z Liśćmi Dębu 1 452
Krzyż Kawalerski II Klasy z Liśćmi Dębu i Mieczami 1 539
Krzyż Kawalerski II Klasy 3 544
Krzyż Kawalerski I Klasy z Mieczami 6 754
Krzyż Zasług 2 681
Krzyż Zasług na Wstędze Orderu Zasług Wojskowych Karola Fryderyka 557

Odznaczeni Krzyżem Wielkim z Brylantami

[edytuj | edytuj kod]
  • 1815: Wilhelm Ludwig Leopold Reinhard Freiherr von Berstett – minister W.K. Badenii,
  • 1854: Napoleon Duc de Bassano – francuski dyplomata,
  • 1856: Alexander Graf von Keller – pruski marszałek dworu,
  • 1856: Heinrich von Pückle – pruski marszałek dworu,
  • 1857: Dimitr Severin – rosyjski dyplomata,
  • 1861: Williamoff – rosyjski generał a la suite,
  • 1863: Graf Stroganow – rosyjski nadworny koniuszy,
  • 1875: August von Werder – pruski generał,
  • 1889: Moritz von Cohn – bankier, członek Tajnej Rady,
  • 1889: Eduard von Simson – członek Tajnej Rady, przewodniczący Sądu Rzeszy.
  1. mogły nimi być dekorowane Krzyż Wielki, Krzyż Komandorski I Klasy i Krzyż Komandorski II klasy
  2. w tabeli nie zostali uwzględnieni członkowie rodziny panującej oraz władcy innych państw

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy..., Warszawa 1939, s. 413
  2. Encyklopedja powszechna. T. 2, Warszawa: Orgelbrand, 1860, s. 665
  3. ehrenzeichen-orden.de ↓.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]