Przejdź do zawartości

Oebalus pugnax

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Oebalus pugnax[1]
(Fabricius, 1775)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Podkrólestwo

Bilateria

(bez rangi) pierwouste
Nadtyp

wylinkowce

Typ

stawonogi

Podtyp

sześcionogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Infragromada

Neoptera

Nadrząd

Paraneoptera

Rząd

pluskwiaki
Linnaeus, 1758

Podrząd

pluskwiaki różnoskrzydłe

Rodzina

tarczówkowate

Podrodzina

Pentatominae

Plemię

Carpocorini

Rodzaj

Oebalus

Gatunek

Oebalus pugnax

Synonimy
  • Cimex pugnax Fabricius, 1775
  • Cimex typhoeus Fabricius, 1803
  • Oebalus typhoeus (Fabricius, 1803)

Oebalus pugnaxgatunek pluskwiaka z rodziny tarczówkowatych (Pentatomidae). Po raz pierwszy naukowy opis gatunku opublikował Johan Christian Fabricius w wydanym w 1775 dziele Systema entomologiæ. Nazwany został wówczas Cimex pugnax[2].

Jest rodzimym mieszkańcem Ameryki Północnej. Pochodzi z Karaibów, kontynentalnych Stanów Zjednoczonych oraz Meksyku[1]. Spotkać go można głównie na południu USA, w stanach takich jak: Arkansas[3], Teksas[4], Luizjana[5] oraz Missisipi – w tak zwanym pasie ryżowym (Rice Belt). Żywi się ziarnami i pędami roślin uprawnych, w szczególności ryżu, ale także pszenicy czy kukurydzy, stąd uznawany jest za znaczącego szkodnika upraw.

W porównaniu do reszty tarczówkowatych, ma wąskie ciało. Osobniki dorosłe są jasnobrązowe i mają drobne, brązowe kropki z charakterystycznym żółtym wierzchem pancerzyka, na którego przodzie widnieją dwie, charakterystyczne spiczaste, skierowane do przodu wypustki. Larwy są w kolorach od białego do brązowego, a na środku ich tułowia widnieją ułożone regularnie czerwone paseczki i czarne kropki[6].

Ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek jest roślinożerny, zarówno larwy, jak i imagines często uszkadzają i dziurawią tkanki roślin[7]. Odżywiają się roślinami takimi jak kukurydza i inne zboża[3], a w szczególności ryżem[4]. Jednak nie muszą się odżywiać jednym rodzajem pokarmu, ich dieta jest zróżnicowana[7].

Są to organizmy hemimetaboliczne. Samica wczesną wiosną składa jaja na spodnich stronach liści, najczęściej na roślinach dzikich, rosnących w okolicach pól uprawnych[7]. Z nich wykluwają się larwy, które z początku pozostają w skupiskach niedaleko miejsca wyklucia. Larwy nie mają skrzydeł, są bardzo żarłoczne, nakłuwają rośliny aparatami kłująco-ssącymi. Gdy trochę urosną, robią się niezwykle ruchliwe i zaczynają podążać w stronę pól uprawnych, gdzie żywią się miękkimi ziarnami zbóż. Tam wyrastają im skrzydła i przekształcają się w postaci dorosłe[8].

Znaczenie dla gospodarki

[edytuj | edytuj kod]

Oebalus pugnax to jeden z najbardziej znanych szkodników na polach z ryżem oraz zbożem w Ameryce Północnej. Najbardziej podatne na jego atak są jeszcze niestwardniałe ziarna ryżu (tworzy się tzw. pecky rice, „podziurawiony ryż”), a także świeżo wyrośnięte młode, małe rośliny – atak na nie prowadzi do zanikania pól z ryżem[8]. Obecność ok. 230 osobników (zarówno larw jak i dorosłych) na 1000 roślin zbóż powoduje bardzo poważne i nieodwracalne straty[5]. Całkowite usunięcie go z pól jest trudne. Głównym czynnikiem uniemożliwiającym pozbycie się owada jest jego mobilność i umiejętność życia w różnych warunkach. Spotyka się go nie tylko centralnie na polach, głównym miejscem, w którym występują te pluskwiaki, są obrzeża pól, a przenosząc się szybko i często z miejsca na miejsce utrudniają skuteczne użycie przeciw nim pestycydów[3].

Aktualnie prowadzone badania mają głównie na celu opracowanie skutecznych metod w walce z tym szkodnikiem. Główne metody działania opierają się na tępieniu dorosłych osobników zanim nastąpią widoczne ubytki w uprawach. Testowana jest między innymi skuteczność pestycydów takich jak pyretroidy oraz neonikotynoidy (np. dinotefuranu)[9].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Oebalus pugnax, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Johann Christian Fabricius: Systema entomologiae: sistens insectorvm classes, ordines, genera, species, adiectis synonymis, locis, descriptionibvs, observationibvs. 1775, s. 704. (łac.).
  3. a b c Gus Lorenz: Rice and Brown Stink Bugs in Wheat- What’s Up with That?. 2011-04-15. [dostęp 2016-04-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-22)]. (ang.).
  4. a b L. Espino, M. O. Way, L. T. Wilson. Determination of Oebalus pugnax (Hemiptera: Pentatomidae) spatial pattern in rice and development of visual sampling methods and population sampling plans. „Journal of Economic Entomology”. 101 (1), s. 216-225, 2008. ISSN 0022-0493. PMID: 18330138. (ang.). 
  5. a b M. C. Swanson, L. D. Newsom. Effect of Infestation by the Rice Stink Bug, Oebalus pugnax, on Yield and Quality in Rice. „Journal of Economic Entomology”. 55 (6), s. 877–879, 1962. DOI: 10.1093/jee/55.6.877. ISSN 0022-0493. [dostęp 2016-04-11]. (ang.). 
  6. Field Guide to Stink Bugs of Agricultural Importance in the United States. Praca zbiorowa. 2014, s. 1–52. (ang.).
  7. a b c Troy Bartlett: Family Pentatomidae – Stink Bugs. BugGuide.net, 2004-02-16. [dostęp 2016-03-21]. (ang.).
  8. a b LSU AgCenter (autor korporatywny): Rice Stink Bug (Oebalus pugnax). 2012. [dostęp 2016-04-11]. (ang.).
  9. Bryce Blackman, Srinivas Lanka, Natalie Hummel, Mo Way i inni. Comparison of the Effects of Neonicotinoids and Pyrethroids Against Oebalus pugnax (Hemiptera: Pentatomidae) in Rice. „Florida Entomologist”. 98 (1), s. 18–26, 2015. DOI: 10.1653/024.098.0104. ISSN 0015-4040. [dostęp 2016-04-11]. (ang.).