Przejdź do zawartości

Paprotnik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Paprotnik
Ilustracja
Paprotnik ostry
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

telomowe

Gromada

naczyniowe

Klasa

paprocie

Podklasa

paprotkowe

Rząd

paprotkowce

Rodzina

nerecznicowate

Rodzaj

paprotnik

Nazwa systematyczna
Polystichum Roth
Tent. Fl. German. 3: 31, 69. Jun-Sep 1799
Typ nomenklatoryczny

Polystichum lonchitis L.[3]

Paprotnik kolczysty
Paprotnik Brauna

Paprotnik (Polystichum Roth) – rodzaj roślin należący do rodziny nerecznicowatych. Obejmuje ok. 400[5] (zweryfikowanych według Plants on the World online jest 394[4]) albo nawet 500 gatunków[2][6]. Zasięg rodzaju obejmuje wszystkie kontynenty (z wyjątkiem Antarktydy)[4][5]. Rośliny te występują głównie w strefach umiarkowanych i podzwrotnikowowych, zarówno na nizinach, jak i w górach. Centrum zróżnicowania jest w Azji wschodniej i południowo-wschodniej (w Chinach rośnie ponad 200 gatunków, w tym ok. 140 endemitów). Liczne gatunki obecne są także w Ameryce Środkowej i Południowej. Stosunkowo nieliczne występują w Afryce (16), w Ameryce Północnej na północ od Meksyku (15), w Australazji (12)[6]. W Europie rosną tylko 4 gatunki[5] i wszystkie obecne są w Polsce: paprotnik Brauna P. braunii, kolczysty P. aculeatum, ostry P. lonchitis i szczecinkozębny P. setiferum[7][8] (poza tym także mieszaniec – paprotnik Luerssena P. × luerssenii)[8].

Paprotnik ostry, kolczasty, a zwłaszcza szczecinkozębny znany z licznych odmian uprawnych bywają uprawiane jako rośliny ozdobne[9].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Paprotnik szczecinkozębny
Paprotnik sztywny

Jeden z rodzajów z podrodziny Dryopteridoideae w obrębie rodziny nerecznicowatych Dryopteridaceae[2].

Wykaz gatunków[4][10]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  2. a b c The Pteridophyte Phylogeny Group, A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI10.1111/jse.12229.
  3. Polystichum. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. [dostęp 2009-02-22].
  4. a b c d Polystichum Roth. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-01-02].
  5. a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 7433, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. a b Li-Bing Zhang, David S. Barrington: Polystichum Roth. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-01-02].
  7. Dariusz Tlałka, Elwira Sliwinska, Jerzy Kruk, Polystichum setiferum at the Northeastern Limit of Its Distribution Range, „Acta Societatis Botanicorum Poloniae”, 90, 2021, DOI10.5586/asbp.902, ISSN 2083-9480 [dostęp 2021-07-06].
  8. a b c Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 137, ISBN 978-83-62975-45-7.
  9. a b Elżbieta Zenkteler, Paprocie, Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, s. 134-136, ISBN 83-09-01604-2.
  10. O ile nie zaznaczono inaczej, polskie nazwy zwyczajowe wg: Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 145-146. ISBN 978-83-925110-5-2.