Przejdź do zawartości

Pierre Monteux

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pierre Monteux
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 kwietnia 1875
Paryż, Francja

Pochodzenie

francuskie

Data i miejsce śmierci

1 lipca 1964
Hancock w stanie Maine, USA

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

dyrygent

Odznaczenia
Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Rycerz Orderu Oranje-Nassau (Holandia)

Pierre Monteux (ur. 4 kwietnia 1875 w Paryżu, zm. 1 lipca 1964 w Hancock w stanie Maine[1][2][3]) – amerykański dyrygent pochodzenia francuskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Studiował w Konserwatorium Paryskim, gdzie jego nauczycielami byli Charles Lenepveu (kompozycja), Jean Pierre Maurin i Henri Berthelier (skrzypce), Albert Lavignac (harmonia) oraz Benjamin Godard (kameralistyka)[1][2]. Studia ukończył w 1896 roku z I nagrodą (wspólnie z Jacques’em Thibaud) w grze na skrzypcach[1][2][3]. W wieku 12 lat po raz pierwszy wystąpił publicznie jako dyrygent, solistą był wówczas Alfred Cortot[1]. Od 1890 roku grał jako skrzypek w Opéra-Comique, następnie występował jako altowiolista w orkiestrze Concerts Colonne, w latach 1894–1910 pełniąc obowiązki asystenta dyrygenta, a później drugiego dyrygenta[1]. Występował w charakterze kameralisty z Quatour Geloso (1892–1911) i Quatour Tracol[1]. W 1911 roku zorganizował w Casino de Paris i prowadził Concerts Berlioz[1][2]. Od 1911 do 1914 roku był pierwszym dyrygentem orkiestry zespołu Ballets Russes Siergieja Diagilewa, poprowadził wówczas prawykonania Pietruszki, Święta wiosny i Słowika Igora Strawinskiego, Dafnisa i Chloe i Valses nobles et sentimentales Maurice’a Ravela oraz Jeux Claude’a Debussy’ego[1][2][3][4]. W 1914 roku założył Société des Concerts Populaires, występował gościnnie jako dyrygent w Londynie, Berlinie, Wiedniu i Budapeszcie[2]. W latach 1916–1917 odbył wraz z Ballets Russes tournée po Stanach Zjednoczonych[2][3], od 1917 do 1919 roku dyrygował w Metropolitan Opera w Nowym Jorku[1][2][3]. W latach 1919–1924 prowadził Bostońską Orkiestrę Symfoniczną[2][3].

Od 1924 do 1934 roku pełnił funkcję zastępcy dyrygenta Koninklijk Concertgebouworkest w Amsterdamie[1][2][3]. W latach 1929–1938 kierował założoną przez siebie Orchestre Symphonique de Paris[1][2][3]. Między 1932 a 1937 rokiem prowadził w Paryżu własną szkołę muzyczną, École Monteux, gdzie wykładał dyrygenturę[1]. W latach 1935–1952 był dyrygentem San Francisco Symphony Orchestra[1][3][4]. Był również współzałożycielem NBC Symphony Orchestra (1937)[1]. W 1942 roku otrzymał amerykańskie obywatelstwo[2][3]. Gościnnie dyrygował Bostońską Orkiestrą Symfoniczną (1949–1962) i Metropolitan Opera (1954–1958)[3]. Od 1961 do 1964 roku prowadził London Symphony Orchestra[1][2][3].

W latach 50. i 60. dokonał nagrań płytowych dla wytwórni RCA i Decca[1]. Poprowadził prawykonania m.in. III Symfonii Prokofjewa (1929) i Concert champêtre Poulenca (1929)[1]. Otrzymał krzyż komandorski Legii Honorowej oraz krzyż kawalerski Orderu Oranje-Nassau[1]. Do jego uczniów należeli Neville Marriner, André Previn[1], Lorin Maazel, David Zinman, Erich Kunzel, José Serebrier, Harry Ellis Dickson, George Cleve, Michael Stern i Hugo Wollf[4].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny o korzeniach żydowskich, jego krewni we Francji zginęli w Holocauście[3]. Od 1927 roku był żonaty z amerykańską śpiewaczką Doris Hodgkins (1895–1984)[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 344. ISBN 83-224-0656-8.
  2. a b c d e f g h i j k l m n Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2490. ISBN 0-02-865529-X.
  3. a b c d e f g h i j k l m The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 601–602. ISBN 0-674-37299-9.
  4. a b c Emily Freeman Brown: A Dictionary for the Modern Conductor. Lanham: Rowman & Littlefield, 2015, s. 225. ISBN 978-0-8108-8400-7.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]