Roman Koba
podporucznik | |
Data i miejsce urodzenia |
9 sierpnia 1916 |
---|---|
Data śmierci |
27 grudnia 2001 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Roman Koba, pseud. Ryszard[1] (ur. 9 sierpnia 1916 w Jarosławiu, zm. 27 grudnia 2001[2]) – polski działacz społeczny i polonijny, żołnierz Wojska Polskiego oraz Armii Krajowej, więzień obozów koncentracyjnych, w latach 1984–2001 prezes Kongresu Polaków w Szwecji.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Od połowy lat 20. działał w harcerstwie. W 1936 zdał egzamin maturalny, po czym kształcił się w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej[1].
Jako dowódca plutonu 71 Pułku Piechoty uczestniczył w kampanii wrześniowej, w trakcie jednego ze starć został ranny[1]. 13 września 1939 marszałek Edward Śmigły-Rydz mianował go i pozostałych podchorążych trzeciego rocznika na stopień podporucznika ze starszeństwem z 1 sierpnia 1939 w korpusie oficerów piechoty[3].
Uniknął niewoli, przedostał się na południe do Jarosławia. Od jesieni 1939 uczestnik polskiego podziemia w ramach Związku Walki Zbrojnej i następnie Armii Krajowej. Zagrożony dekonspiracją, czasowo przebywał pod Krakowem, pracując w gospodarstwie rolnym. Latem 1943 powrócił w okolice swojej rodzinnej miejscowości, brał udział w akcjach dywersyjnych w ramach oddziału swojego brata Władysława. W styczniu 1944 aresztowany przez Gestapo, więziony w Tarnowie i Krakowie, gdzie był torturowany. W kwietniu tegoż roku zesłany do Groß-Rosen, następnie przenoszony do innych obozów koncentracyjnych, był więźniem KL Sachsenhausen i KL Bergen-Belsen[1][2].
W kwietniu 1945 uwolniony przez wojska brytyjskie. W czerwcu wyjechał do Szwecji na leczenie. Pozostał na emigracji, pracował w przemyśle metalowym, później do czasu emerytury był kierownikiem działu w przedsiębiorstwie ASEA[2].
Od 1946 zaangażowany w działalność polonijną w ramach Związku Polaków w Szwecji, który współtworzył. Zajmował się organizowaniem akcji pomocowych dla Polski, zespołu tańców ludowych i szkółki sobotniej przedmiotów ojczystych[2]. Wspierał również polskich emigrantów, którzy osiedlali się w Szwecji[1]. W 1984 objął funkcję prezesa Kongresu Polaków w Szwecji, którą pełnił do 2001[2].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 2016, za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej)[4]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1991)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1987)
- Krzyż Armii Krajowej
- Krzyż Kampanii Wrześniowej[2]
- Honorowy obywatel Jarosławia (1998)[5]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Roman Koba. krakowianie1939-56.mhk.pl. [dostęp 2017-09-19].
- ↑ a b c d e f Roman Koba. polskakongressen.org. [dostęp 2017-09-19].
- ↑ Zbigniew Moszumański: Centra Wyszkolenia Obrony Przeciwlotniczej (1921–1939). Pruszków: Oficyna Wydawnicza Ajaks, 2003. ISBN 83-88773-73-9.
- ↑ Postanowienie nr rej. 505/2016 Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 października 2016 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2016 r. poz. 1224).
- ↑ Honorowi Obywatele Miasta Jarosławia. jaroslaw.pl. [dostęp 2017-09-19].
- Członkowie Związku Walki Zbrojnej
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (władze RP na uchodźstwie)
- Odznaczeni Krzyżem Armii Krajowej
- Odznaczeni Krzyżem Kampanii Wrześniowej 1939 r.
- Podporucznicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Honorowi obywatele Jarosławia (Polska)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Więźniowie KL Bergen-Belsen
- Więźniowie KL Gross-Rosen
- Więźniowie KL Sachsenhausen
- Oficerowie Armii Krajowej
- Więźniowie więzienia w Tarnowie (okupacja niemiecka)
- Polscy działacze emigracyjni
- Urodzeni w 1916
- Zmarli w 2001
- Ludzie urodzeni w Jarosławiu (Polska)