Przejdź do zawartości

Srokówka czarnoczelna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Srokówka czarnoczelna
Dendrocitta bayleii[1]
Tytler, 1863
Ilustracja
Rysunek z czasopisma „Ibis” (1874)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

krukowate

Rodzaj

Dendrocitta

Gatunek

srokówka czarnoczelna

Synonimy
  • Dendrocitta bazlei Tytler, 1863[2]
  • Dendrocitta baylei Tytler, 1863[3]
  • Dendrocitta bayleyi Tytler, 1863[1]
  • Dendrocitta bayleyii Tytler, 1863[4]
  • Dendrocitta baileii Tytler, 1863[4]
  • Dendrocitta baileyi Tytler, 1863[4]
  • Crypsirina bayleyi (Tytler, 1863)[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Srokówka czarnoczelna[6], sroka czarnoczelna[7] (Dendrocitta bayleii) – osiadły gatunek ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae), występujący endemicznie na indyjskim archipelagu Andamany[5]. Narażony na wyginięcie.

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego – u obu płci ubarwienie jest podobne, ale samica zazwyczaj ma mniejsze rozmiary. Ogon (18–20,6 cm), dziób i nogi czarne[3]. Ciało srokówki czarnoczelnej osiąga długość ok. 32 cm i masę mieszczącą się w zakresie 92–113 g[2]. Głowa szaroniebieska z czarną okolicą oczu i dzioba, od ciemnej szyi upierzenie stopniowo przechodzi w czerwonawy brąz. Skrzydła o długości 11,7–12,4 cm, szerokie, czarne, z białą plamą na podstawie lotek drugorzędowych. Tęczówka jaskrawożółta[8]. Dziób mały, mocny i zakrzywiony[9].

Młode osobniki mają więcej brązu w wybarwieniu upierzenia tylnej części głowy i końcówkach pokryw skrzydeł, mniej intensywny kolor oczu (oliwkowozielony[9]) oraz krótszy i bardziej płowy ogon[8].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Środowisko

[edytuj | edytuj kod]

Srokówka czarnoczelna zamieszkuje przede wszystkim gęste, wilgotne lasy wiecznie zielone[8]. Preferuje najwyższe drzewa[2].

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek endemiczny dla archipelagu Andamany należącego do Indii[5].

Tryb życia i zachowanie

[edytuj | edytuj kod]

Zaobserwowano interakcje z dziwogonem szerokosternym[10]. Spotykane najczęściej w parach, przesiadujących wówczas na wysokich drzewach[5].

Dźwięki opisywane jako podobne do tych wydawanych przez wilgę, przypominające gwizdanie i dające zapisać się jako regularnie powtarzane kiu-duu albo szorstkie, zachrypnięte kyow lub kiayow[8].

Rozród

[edytuj | edytuj kod]

Samica składa jaja w okresie od marca do maja. Gniazdem jest stosunkowo krucha platforma z cienkich gałązek i trawy[2].

Status zagrożenia

[edytuj | edytuj kod]

Od roku 2017 klasyfikowany przez IUCN jako gatunek narażony na wyginięcie (VU, Vulnerable), wcześniej jako gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened). Zmianę statusu zagrożenia uzasadniono tym, że zaobserwowano trend spadkowy w rozwoju populacji, a ponadto środowiska zamieszkiwane przez srokówki czarnoczelne ulegają stopniowemu niszczeniu ze względu na zwiększającą się liczbę ludzi na Andamanach. Szacuje się, że obecnie żyje ok. 250–999 dorosłych osobników[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Dendrocitta bayleii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Madge, S. & Sharpe, C.J.: Andaman Treepie (Dendrocitta bayleii). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-09)].
  3. a b A.V. Walden, On a further Collection of Birds made by Lieutenant Robert Wardlaw Ramsey, F.Z.S., in the Andaman Islands, „The Ibis”, seria 3, t. 4, British Ornithologists' Union, 1874, s. 145 (ang.).
  4. a b c d D. Lepage: Andaman Treepie Dendrocitta bayleii. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2022-12-27]. (ang.).
  5. a b c d e Dendrocitta bayleii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  6. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and jays (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-19].
  7. Nazwa polska za: Paweł Mielczarek, Włodzimierz Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, 1999. ISSN 0550-0842. 
  8. a b c d Richard Grimmett, Carol Inskipp, Tim Inskipp, Birds of the Indian Subcontinent: India, Pakistan, Sri Lanka, Nepal, Bhutan, Bangladesh and the Maldives, Bloomsbury Publishing, 2016, ISBN 978-1-4081-6265-1 (ang.).
  9. a b Steve Madge, Crows and Jays, A&C Black, 2010, ISBN 978-1-4081-3527-3 (ang.).
  10. Bikram Grewal, Garima Bhatia, A Photographic Field Guide to the Birds of India, Pakistan, Nepal, Bhutan, Sri Lanka, and Bangladesh, Princeton University Press, 2017, ISBN 978-0-691-17649-9 (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]