Przejdź do zawartości

Trębacz zmienny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Trębacz zmienny
Micrastur semitorquatus[1]
(Vieillot, 1817)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

sokołowe

Rodzina

sokołowate

Podrodzina

trębacze

Rodzaj

Micrastur

Gatunek

trębacz zmienny

Synonimy
  • Sparvius semi torquatus Vieillot, 1817[2]
Podgatunki
  • M. s. naso (R. Lesson, 1842)
  • M. s. semitorquatus (Vieillot, 1817)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Trębacz zmienny[4] (Micrastur semitorquatus) – gatunek dużego ptaka z rodziny sokołowatych (Falconidae). Zamieszkuje Amerykę Południową i Centralną oraz Meksyk. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Louis Pierre Vieillot po raz pierwszy opisał naukowo ten takson w 1817 roku, nadając mu nazwę Sparvius semi torquatus[2]. Obecnie gatunek ten umieszczany jest w rodzaju Micrastur[4][5]. Wyróżnia się dwa podgatunki: M. s. semitorquatus i M. s. naso[2][5]; czasem też za podgatunek uznawano trębacza obrożnego (M. buckleyi)[2].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Trębacz zmienny zamieszkuje Amerykę Południową i Centralną oraz Meksyk[6]. W zależności od podgatunku zasiedla[2][5]:

Zasiedla on lasy tropikalne i ich skraje (łąki)[6]. Podgatunek M. s. naso W Meksyku widywany jest także w górskich lasach sosnowo-dębowych[7].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Odmiana ciemna na rycinie z 1902 roku

Ptak szczupły i wielki[7]. Długość ciała do 56 cm, samice większe od swych partnerów[6]. Istnieją trzy formy barwne tego ptaka[6], a typowe to m.in.:

  • odmiana klasyczna – ogon zaokrąglony z białymi pasami[7]. Na policzkach niepełne brązowe pasy[6]. Długie żółte nogi[7]. Biały jest spód ciała i obroża na gardle[7][6]. Skrzydła (lotki i tarcze) oraz dalsza część ogona ciemna[6]. Dziób szary z żółtym[6].
  • odmiana ciemna (rzadsza[7]) – głowa i ciało czarne, wraz z ogonem (ogon z białymi paskami), a po bokach gęste biało-czarne prążkowanie[7][6]. W przypadku dzioba i nóg ubarwienie takie same, co u odmiany klasycznej[6].

Ptaki młodociane nieznacznie różnią się od odmiany klasycznej, mają pręgę na spodzie ciała[7].

Ekologia i zachowanie

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek drapieżny; poluje na inne (także większe) ptaki jak indyki pawie, penelopy, a także na inne ptaki drapieżne np. puszczyki pstre[6]. Jest częściej słyszany niż widywany[7]. Jego odgłosy rozpraszają stado ofiar, które łatwiej złapać[6].

Odmiana klasyczna

Monogamiczne pary zajmują co roku to samo gniazdo (zwykle jest to dziupla lub opuszczone gniazdo innych ptaków)[6]. Samica składa 2 żółtobrązowe jaja z brunatnym plamkowaniem i następnie wysiaduje je przez ponad 6 tygodni[6]. Para po wykluciu piskląt opiekuje się nimi przez kolejne 6 tygodni[6]. Młode stają się samodzielne po kolejnych 6 tygodniach[6].

Status

[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje trębacza zmiennego za gatunek najmniejszej troski nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji, według szacunków organizacji Partners in Flight z 2019 roku, mieści się w przedziale 0,5–5 milionów dorosłych osobników, a jej trend jest spadkowy. Jako zagrożenie dla gatunku podaje się utratę siedlisk leśnych[3][8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Micrastur semitorquatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e Collared Forest-falcon (Micrastur semitorquatus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-21)]. (ang.).
  3. a b Micrastur semitorquatus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Herpetotherinae Lesson, 1843 – trębacze (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-08-02].
  5. a b c F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-08-02]. (ang.).
  6. a b c d e f g h i j k l m n o p Inni leśni drapieżcy, [w:] David Alderton, Encyklopedia ptaków świata, Peter Barrett, 2020, ISBN 978-83-8172-650-4.
  7. a b c d e f g h i Collared Forest-Falcon Micrastur semitorquatus. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
  8. Species factsheet: Micrastur semitorquatus. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-08-02]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]