Przejdź do zawartości

Widok wzdłuż rzeki podczas święta Qingming

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Widok wzdłuż rzeki podczas święta Qingming
Ilustracja
Autor

Zhang Zeduan

Rodzaj

panorama

Data powstania

1085–1145

Medium

tusz na jedwabiu

Wymiary

24,8 × 528,7 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Pekin

Lokalizacja

Zakazane Miasto

Widok wzdłuż rzeki podczas święta Qingming (chiń. upr. 清明上河图; chiń. trad. 清明上河圖; pinyin Qīngmíng Shànghé Tú) – panorama autorstwa Zhang Zeduan z dynastii Song (1085–1145). Obraz dzięki swojej sławie bywa określany jako "Chińska Mona Lisa"[1][2]. Aktualnie znajduje się w zbiorach Muzeum Pałacowego w Pekinie.

Fragment obrazu przedstawiający bramę miasta i dużą grupę ludzi

Obraz przedstawia dzień świąteczny mieszkańców stolicy Bianjing (obecnie Kaifeng). Święto Qingmingjie w pewnym stopniu przypomina słowiańskie święto Dziadów. Tego dnia całe rodziny udają się na groby bliskich, modlą się, zapalają światełka, zostawiają pokarmy dla dusz przodków i różnego rodzaju demonów, po to by je sobie zjednać. Zwykłe prace i porządkowanie grobów wykonano wcześniej, tych na obrazie nie przedstawiono. Prawa strona ukazuje peryferia miasta i wiejski krajobraz, po lewej znajduje się centrum, wraz z bramami i budynkami. Wszędzie panuje świąteczny nastrój i ogólne poruszenie, jedni idą na groby, inni już wracają. Bogatsi korzystają z lektyk. Tego typu święto pozwala przyjrzeć się ubiorom wszystkich warstw społecznych stolicy. Wśród ludzi widać sprzedawców, żebraków, żonglerów, mnichów, wróżbitów, doktorów, nauczycieli, kowali, szewców, kucharzy, aktorów a także osoby wysokiej rangi i paru oficjeli.

Łódź zmierzającą w kierunku mostu

Na tle ludzkiej krzątaniny widać architekturę – prywatne rezydencje, świątynie, wiele restauracji oraz hoteli, mosty przez rzekę a na niej różnego rodzaju statki. Jedne płyną, inne stoją w porcie, jedne są wyładowywane, inna zaś przyjmują towar. Do mostu zbliża się łódź z niezupełnie rozwiniętymi żaglami. Tłum na moście stara się ostrzec załogę przed możliwością zderzenia z konstrukcją. Jedna z osób rzuca z mostu linę żeglarzom, próbując im pomóc bezpiecznie przycumować i uniknąć kolizji. Widać również biuro podatkowe.

Peryferia miasta, widoczne są zwierzęta jak i różne budowle

Poza bramami miasta znajduje się wiele sklepików sprzedających wino, ziarno, naczynia, łuki i strzały, instrumenty muzyczne, złoto i srebro, materiały, tkaniny, malunki, lekarstwa a nawet szpilki. Sprzedawcy rozłożeni są wzdłuż mostu nazywanego Tęczowym Mostem (虹橋 Hong Qiao), lub rzadziej Mostem Shangtu (上土橋)[3]. Pojawiają się także zwierzęta użytkowe, których zadaniem jest pomoc w transporcie towarów, pakunków i pasażerów.

Na ponad 5-metrowym obrazie ukazano 814 ludzi, 28 łodzi, 60 zwierząt, 30 budynków, 20 pojazdów, 9 lektyk oraz 170 drzew[4].

Inne wersje

[edytuj | edytuj kod]

Powstało wiele nowych wersji obrazu; ich liczbę szacuje się na ok. 20–30 dzieł[5].

Jedna z nich stworzona została w czasach dynastii Ming (XIV-XVII wiek). Wersja ta mierzyła 6,7 metrów i była dłuższa od oryginału. Zastąpiła również scenę z życia dynastii Song na tę z dynastii Ming. Ubrania, łodzie i towary zostały "poprawione" aby miasto wyglądało na bogatsze. Drewniany most został zastąpiony kamiennym, a łódź która niepewnie zmierzała w jego kierunku w tej reinterpretacji obrazu prowadzona jest za pomocą lin przez ludzi idących po brzegu rzeki[5].

Kolejna, namalowana przez pięciu cesarskich malarzy w czasach dynastii Qing (Chen Mu, Sun Hu, Jin Kun, Dai Hong i Cheng Zhidao), została zaprezentowana cesarzowi Qianlongowi 15 stycznia 1773 roku. Obraz ten, w 1949 roku wywieziono do Tajpej i obecnie znajduje się on w Narodowym Muzeum Pałacowym[6]. Jest o wiele większy niż wersja oryginalna – 35 centymetrów wysokości i 11 metrów szerokości, i przedstawia o wiele więcej namalowanych postaci (ponad 4000).

W kwietniu 1742 roku, do obrazu, na początku po jego prawej stronie[a], dołączono wiersz. Za autora wiersza przyjmuje się samego cesarza Qianlonga; kaligrafia została wykonana pismem bieżącym przez kaligrafa o imieniu Liang Shizheng (梁詩正). Wiersz brzmi następująco:

Chiński Pinyin Polski
蜀錦
碎金
謳歌萬井
城闕九重
盛事觀止
遺踪探尋
當時
徽欽
Shǔjǐn zhuāng jīn bì
Wú gōng jù suìjīn
ōugē wànjǐng fù
chéngquè jiǔchóng shēn
shèngshì chéng guānzhǐ
yízōng jiè tànxún
dāngshí kuā Yù dà
cǐrì tàn Huī Qīn
Ściana złota nałożona została na brokat z Shu.
Rzemieślnicy z Wu zbierają drobne,
Aby oddać cześć dostatkowi dziesiątki tysięcy rodzin.
Wieże strażnicze w mieście pną się wysoko w górę.
Ta scena gwaru naprawdę robi wrażenie.
Jest to okazja aby odkryć pozostałości dni, które przeminęły.
W tamtych czasach ludzie podziwiali wielkość Yu,
A teraz my opłakujemy los Hui i Qin.

W 2010 roku powstała elektroniczna wersja obrazu na potrzeby Expo 2010 w Szanghaju[3]. Obraz przemieniono w trójwymiarową, interaktywną, animowaną ilustrację, która była około 30 razy większa od oryginału. Całość złożona była z paneli rozciągających się na 120 metrów[2]. Instalacja była głównym eksponatem w chińskim pawilonie na targach. Po ich zakończeniu pojawiła się także na AsiaWorld-Expo; pierwszego dnia sprzedano ponad 200 000 biletów na obejrzenie interaktywnego obrazu[2].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]
Panorama Widok wzdłuż rzeki podczas święta Qingming, oryginalna wersja z XII wieku
Panorama Widok wzdłuż rzeki podczas święta Qingming, oryginalna wersja z XII wieku
Panorama Widok wzdłuż rzeki podczas święta Qingming, XVIII-wieczna wersja dzieła
Panorama Widok wzdłuż rzeki podczas święta Qingming, XVIII-wieczna wersja dzieła

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tradycyjne chińskie pismo czyta się od góry do dołu, od prawej do lewej, stąd za "początek" obrazu uznaje się prawą stronę.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Keith Bradsher: ‘China’s Mona Lisa’ Makes a Rare Appearance in Hong Kong. New York Times, 2007-07-03. [dostęp 2011-08-12]. (ang.).
  2. a b c Queue for hours to get tickets to 'Along the River During the Qingming Festival' or see it here. CNN Go, 2010-10-20. [dostęp 2011-08-13]. (ang.).
  3. a b Along the River During the Qingming Festival. China Online Museum. [dostęp 2011-08-12]. (ang.).
  4. 清明上河图. [dostęp 2011-08-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-27)]. (chiń.).
  5. a b Alan Priest. Spring Festival on the River. „The Metropolitan Museum of Art Bulletin, New Series (The Metropolitan Museum of Art)”. 6 (10), s. 280–292, 1948-06. DOI: 10.2307/3258128. (ang.). 
  6. Along the River During the Ch'ing-ming Festival. National Palace Musem. [dostęp 2011-08-12]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]