Przejdź do zawartości

Wolność i Solidarność

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wolność i Solidarność
Sloboda a Solidarita
Ilustracja
Państwo

 Słowacja

Lider

Branislav Gröhling

Data założenia

28 marca 2009

Adres siedziby

Bratysława

Ideologia polityczna

libertarianizm, konserwatywny liberalizm, eurosceptycyzm

Poglądy gospodarcze

liberalizm gospodarczy

Członkostwo
międzynarodowe

Partia Europejskich Konserwatystów i Reformatorów

Barwy

zielona

Strona internetowa

Wolność i Solidarność (słow. Sloboda a Solidarita, SaS/SASKA) – słowacka partia polityczna reprezentujące takie nurty jak libertarianizm[1], konserwatywny liberalizm[2] i eurosceptycyzm. Partia należy do Partii Europejskich Konserwatystów i Reformatorów[3].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Partia została powołana do życia 28 marca 2009. Na jej czele stanął ekonomista Richard Sulík[4], jego zastępcami zostali Jozef Mihál i Juraj Miškov[5].

Nazwa ugrupowania nawiązuje do dwóch filarów, na jakich oparło swój program: partia domaga się z jednej strony „respektowania wolności jednostki”, z drugiej zaś „solidarności społeczeństwa w okresie ciężkich sytuacji życiowych”. W połowie 2009 partia wystąpiła z projektem referendum, w którym społeczeństwo wypowiedziałoby się na temat obniżenia podatków, ograniczenia immunitetu poselskiego, zmniejszenia liczby posłów, wprowadzenia maksymalnej ceny rządowych pojazdów, wyborów przez Internet, a także zmian w prawie prasowym[5].

Partia wystawiła swoją listę w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009, uzyskując 4,7% głosów[5]. W wyborach prezydenckich poparła Ivetę Radičovą. W wyborach samorządowych ugrupowanie uzyskało jeden mandat w sejmiku kraju bratysławskiego[5]. Partia wzięła udział w wyborach w 2010, uzyskując 12,1% głosów[6] i 22 mandaty[1]. 4 z nich przypadły przedstawicielom konserwatywnego ruchu obywatelskiego Zwyczajni Ludzie[7], który wkrótce zerwał współpracę z SaS. Przedstawiciele Wolności i Solidarności współtworzyli powołany w 2010 rząd Ivety Radičovej[8], który upadł w 2012.

W przedterminowych wyborach w 2012 ugrupowanie otrzymało 5,9% głosów i 11 miejsc w Radzie Narodowej[3]. Znalazło się w opozycji, zaś część posłów opuściła to ugrupowanie (Jozef Kollár i Daniel Krajcer dołączyli do partii NOVA[9]). W wyborach europejskich w 2014 SaS poparło 6,7% głosujących, a Richard Sulík został wybrany na europosła[3].

W 2016 ugrupowanie zajęło drugie miejsce, otrzymało 12,1% głosów i 21 mandatów w Radzie Narodowej[10]. W wyborach w 2019 partia uzyskała dwa mandaty w Europarlamencie IX kadencji[11]. W wyborach krajowych w 2020 SaS poparło 6,2% głosujących, co przełożyło się na 13 mandatów poselskich[12]. Kilkanaście dni po tych wyborach partia podpisała porozumienie o utworzeniu nowej koalicji celem powołania rządu Igora Matoviča[13].

W marcu 2021 doszło do kryzysu w koalicji, w jego trakcie sześciu członków rządu (w tym wszyscy przedstawiciele SaS) podało się do dymisji[14]. Ostatecznie dotychczasowi koalicjanci uzgodnili utworzenie nowego gabinetu na czele z Eduardem Hegerem[15]. We wrześniu 2022 partia opuściła koalicję rządową[16]. W wyborach w 2023 formacja dostała 6,3% głosów i 11 mandatów[17]. W marcu 2024 jej nowym przewodniczącym został Branislav Gröhling[18]. W wyborach w tym samym roku ugrupowanie nie uzyskało reprezentacji w Europarlamencie X kadencji[19].

Wyniki wyborcze

[edytuj | edytuj kod]
Wyniki w wyborach do Rady Narodowej
Wybory Poparcie Mandaty Zmiana
2010 12,1% 22
2012 5,9% 11 –11
2016 12,1% 22 +11
2020 6,2% 13 –9
2023 6,3% 11 –2
Wyniki w wyborach do Parlamentu Europejskiego
Wybory Poparcie Mandaty Zmiana
2009 4,7% 0
2014 6,7% 1 +1
2019 9,6% 2 +1
2024 4,9% 0 –2

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Parties and Elections in Europe: Slovakia. parties-and-elections.eu. [dostęp 2015-11-20]. (ang.).
  2. Europe, A Political Profile: An American Companion to European Politics.
  3. a b c Our Members. aecr.eu. [dostęp 2017-03-25]. (ang.).
  4. Leaders of Slovakia. zarate.eu. [dostęp 2015-11-20]. (ang.).
  5. a b c d O nas. strana-sas.sk. [dostęp 2015-11-20]. (słow.).
  6. Pravica môže vládnuť, má o 8 kresiel viac. sme.sk, 13 czerwca 2010. [dostęp 2015-11-20]. (słow.).
  7. SaS chairman speaks about its new MPs from the Ordinary People civic association. sme.sk, 15 czerwca 2010. [dostęp 2014-01-25]. (ang.).
  8. Vláda SR od 09.07.2010 do 04.04.2012. vlada.gov.sk. [dostęp 2014-07-12]. (słow.).
  9. Náš tím. nova.sk. [dostęp 2014-01-25]. (słow.).
  10. Parlamentné voľby 2016 online – kompletné výsledky volieb. webnoviny.sk, 6 marca 2016. [dostęp 2016-03-06]. (słow.).
  11. Zuzana Gabrižová: Konečné výsledky eurovolieb 2019 na Slovensku. euractiv.sk, 27 maja 2019. [dostęp 2023-10-01]. (słow.).
  12. Priebežné a kompletné výsledky volieb (online): Parlamentné voľby 2020 na Slovensku. webnoviny.sk, 1 marca 2020. [dostęp 2020-03-01]. (słow.).
  13. The four-leaf clover coalition presented ministerial nominations to president. sme.sk, 14 marca 2020. [dostęp 2020-03-17]. (ang.).
  14. Prezidentka prijala demisiu ministrov školstva a zahraničných vecí. teraz.sk, 25 marca 2021. [dostęp 2021-03-26]. (słow.).
  15. Matovičov kabinet podá demisiu v utorok, Heger dostane poverenie. pravda.sk, 29 marca 2021. [dostęp 2021-03-30]. (słow.).
  16. 3 ministers resigned in Slovakia: Government lost majority in parliament. owpit.com, 6 września 2022. [dostęp 2022-09-07]. (ang.).
  17. Anežka Lisá: Štátna komisia potvrdila výsledky volieb, víťazom je Smer-SD. rtvs.sk, 1 października 2023. [dostęp 2023-10-01]. (słow.).
  18. SaS má po pätnástich rokoch nového predsedu, je ním Branislav Gröhling. sme.sk, 16 marca 2024. [dostęp 2024-07-06]. (słow.).
  19. Oficiálne výsledky eurovolieb 2024: Do europarlamentu sa dostalo päť strán. sme.sk, 9 czerwca 2024. [dostęp 2024-06-10]. (słow.).