Przejdź do zawartości

Żłobik koralowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żłobik koralowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

storczykowate

Podrodzina

epidendronowe

Rodzaj

żłobik

Gatunek

żłobik koralowy

Nazwa systematyczna
Corallorhiza trifida Chatelain
1760. Spec. Inaug. Corallorh. 8

Żłobik koralowy, ż. koralowaty (Corallorhiza trifida Chatelain) – gatunek rośliny należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae).

Rozmieszczenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]

Występuje w stanie dzikim w Europie, Azji i Ameryce Północnej. W Polsce roślina dawniej dość pospolita, obecnie rzadka i narażona na wyginięcie. Częściej występuje w Sudetach i Karpatach, poza górami większe jego skupienia znajdują się na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej i na Pojezierzu Mazurskim[3].

Kwiaty
Pokrój
Owoce

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Wysokość 8–30 cm. Roślina myko-heterotroficzna, bezzieleniowa i bez korzeni. Posiada natomiast koralowato rozgałęzione kłącze (stąd właśnie gatunkowa nazwa rośliny).
Liście
2-4 silnie zredukowane, mające postać bezzieleniowych łusek.
Kwiaty
Niepozorne, białe z żółto brązowym nalotem, górny zewnętrzny płatek długości do 0,6 cm. Warżka wydłużona, z dwiema bocznymi zatokami, biała z czerwonymi plamkami, silnie odgięta do tyłu, ze słabo odznaczająca się workowata ostrogą. Kwiaty wyrastają po kilka na skręconych szypułkach. Przysadki krótsze od nieskręconej zalążni.
Owoc
Torebka zawierająca liczne, bardzo drobne nasiona.

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]
Rozwój
Bylina, geofit. Kwitnie w maju i czerwcu. Jest rośliną bezzieleniową, niezbędne do życia związki organiczne czerpie dzięki symbiozie z pewnymi gatunkami grzybów[3].
Siedlisko
Cieniste lasy bukowe, sosnowe, świerkowe i jodłowe, a także torfowiska.
Fitosocjologia
Gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Vaccinio-Piceion i Ass. Sphagno girgensohnii-Picetum[4].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n=36.

Zagrożenia i ochrona

[edytuj | edytuj kod]

Roślina objęta ścisłą ochroną gatunkową w Polsce na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin[5]. W opracowaniu Czerwona lista roślin i grzybów Polski (2006) umieszczona w grupie gatunków zagrożonych wyginięciem (kategoria zagrożenia V)[6]. W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię VU (narażony)[7]. Według klasyfikacji Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody gatunek zagrożony (kategoria zagrożenia VU)[3]. Zagrożony jest głównie poprzez wyrąb lasów i ich gospodarcze użytkowanie. Część jego stanowisk jest chroniona w parkach narodowych i rezerwatach przyrody.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-08-05] (ang.).
  3. a b c Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.
  4. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  5. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin Dz.U. z 2014 r. poz. 1409
  6. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki: Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: IB PAN, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  7. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.