Przejdź do zawartości

2 Pułk Strzelców Pieszych

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
2 Pułk Strzelców Pieszych
Historia
Państwo

 Królestwo Polskie

Sformowanie

1815

Dowódcy
Pierwszy

płk Józef Czyżewski

Ostatni

ppłk Adam Wolski

Organizacja
Dyslokacja

Zamość

Rodzaj wojsk

Piechota

Podległość

2 Dywizja Piechoty - I 1831

Żołnierz 2 psp

2 Pułk Strzelców Pieszychoddział piechoty Wojska Polskiego Królestwa Kongresowego.

Formowanie i zmiany organizacyjne

[edytuj | edytuj kod]

Pułk został sformowany w 1815 roku. Pułk w okresie pokojowym składał się ze sztabu i dwóch batalionów po cztery kompanie, oraz związanych z batalionami dwoma kompaniami rezerwowymi[a]. Stan kompanii wynosił 4-6 oficerów, 14-16 podoficerów i 184 szeregowych[b], stan batalionu 830 żołnierzy. Stan pułku: 5 oficerów starszych, 54-55 oficerów młodszych, 160 podoficerów, 72 muzyków, 1664-1676 szeregowych oraz 5 oficerów i 71-82 podoficerów i szeregowych niefrontowych[c]. W sumie w pułku służyło około 2050 żołnierzy. W czasie wojny przewidywano rozwinięcie pułku do czterech batalionów po 8 kompanii każdy. W każdym batalionie etatu wojennego tworzono na bazie jednej z nowo powstałych kompanii kompanię wyborczą[1]. Wchodził w skład 3 Brygady 2 Dywizji Piechoty[2][3]. Po wybuchu powstania listopadowego zreorganizowano piechotę. Pułk wszedł w skład zreorganizowanej 2 Dywizji Piechoty[4]. 26 kwietnia 1931 przeprowadzono kolejną reorganizacje piechoty armii głównej dzieląc ją na pięć dywizji. Pułk znalazł się w 1 Brygadzie 2 Dywizji Piechoty[5].

Dyslokacja pułku

[edytuj | edytuj kod]

Miejsca dyslokacji pododdziałów pułku w 1830[6]:

Pełniło w nim wówczas służbę 62 oficerów, w tym jeden pułkownik, trzech podpułkowników, jeden major, piętnastu kapitanów, trzynastu poruczników i dwudziestu dziewięciu podporuczników oraz kapelan, audytor, lekarz sztabowy i dwóch lekarzy batalionowych, tworzący razem sztab niższy. Ogółem posiadał 2035 żołnierzy, z tego pod bronią 1898[7]

Żołnierze pułku

[edytuj | edytuj kod]

Pułkiem dowodzili[8]:

  • płk Józef Czyżewski (22 lutego 1815)
  • płk Wincenty Wolski (1827)
  • ppłk Klemens Jórski (28 lutego 1831)
  • płk Piotr Kiekiernicki (6 kwietnia 1831)
  • ppłk Adam Wolski (13 czerwca 1831)

Oficerowie:

Walki pułku

[edytuj | edytuj kod]

Pułk brał udział w walkach w czasie powstania listopadowego.

Bitwy i potyczki[8]:

  • Kałuszyn (17 lutego 1831),
  • Janówek (18 lutego 1831),
  • Wawer (19 lutego 1831),
  • Olszynka Grochowska (19 lutego 1831),
  • Grochów (25 lutego 1831),
  • Uściług (5 marca 1831),
  • Dębe Wielkie (31 marca 1831),
  • Mińsk (26 kwietnia 1831),
  • Rajgród (29 maja 1831),
  • Waka (17 czerwca 1831),
  • Wilno (19 czerwca 1831)
  • Plembork (5 lipca 1831).

W 1831 roku, w czasie wojny z Rosją żołnierze pułku otrzymali 36 Krzyży Orderu Virtuti Militari (2 kawalerskie, 19 złotych i 15 srebrnych)[8].

Mundur

[edytuj | edytuj kod]

Żołnierze pułku nosili granatowe kurtki mundurowe z żółtymi wyłogami[d], kołnierzem i łapkami rękawów, z białymi guzikami[9]. Na guzikach umieszczano numery pułku.

Kołnierz, wyłogi na piersiach i rękawach i polach granatowe z wypustką żółtą przy kurtce paradnej. Naramiennik żółty, numer 2 dywizji czerwony[9]. Lejbiki granatowe z żółtą wypustką na kołnierzu i rękawach. Spodnie, sukienne granatowe z wypustką żółtą. Kołnierz od płaszcza granatowy z wypustką żółtą. Wszystkie pasy[e] były czarno lakierowane. Na głowie furażerka granatowa z trzema żółtymi wypustkami. Frak mundurowy oficerów z wyłogami granatowymi jak u żołnierzy. Kołnierz z żółtą wypustką i rękawy granatowe. Codzienne szare spodnie z granatowymi lampasami i żółtą wypustką pośrodku. Galony srebrne z żółtą wypustką[9].

Chorągiew

[edytuj | edytuj kod]

Na tle granatowego krzyża kawalerskiego w czerwonym polu, w otoku z wieńca laurowego umieszczony był biały orzeł ze szponami dziobem i koroną złoconą[9]. Pola między ramionami krzyża – granatowe przedzielone żółtą wypustką[9], a w rogach płata inicjały królewskie z koroną, otoczone wieńcami laurowymi. Chorągiew poświęcono 17 czerwca 1827 roku w obozie powązkowskim[9].

  1. Kompanie rezerwowe liczyły po około 100 żołnierzy i znajdowały się w zakładzie pułkowym → Wimmer 1978 ↓, s. 459
  2. Pierwsza kompania batalionu była kompanią karabinierską, pozostałe fizylierskieKorzon, Gembarzewski i Rogowa 1923 ↓, s. 376-377
  3. Byli to głównie rzemieślnicy i kanceliści→ Wimmer 1978 ↓, s. 459
  4. Pierwotnie planowano pąsowe
  5. Lederwerki

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wimmer 1978 ↓, s. 459.
  2. Gembarzewski 2003 ↓, s. 83-85.
  3. Wimmer 1978 ↓, s. 461.
  4. Wimmer 1978 ↓, s. 490.
  5. Wimmer 1978 ↓, s. 491.
  6. Wimmer 1978 ↓, s. 459-461.
  7. Gembarzewski 2003 ↓, s. 83-86.
  8. a b c Gembarzewski 1925 ↓, s. 75.
  9. a b c d e f Gembarzewski 2003 ↓, s. 96.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]