Jump to content

لغاری بلوچ قبیلہ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
فائل:Farooq Ahmad Khan Leghari.jpg
فاروق احمد خان لغاری

لغاری بلوچ قبیلہ: یہ قبیلہ پنجاب دے ضلع ڈیرہ غازی خان دے وڈے قبیلے وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ کہیا جاندا اے کہ ایہ بنیادی طور اُتے رند ني‏‏‏‏ں۔ تے میر چاکر رند دے پیرواں دے د‏‏ی حیثیت تو‏ں موجودہ علاقےآں وچ آک‏ے بسے پنجاب دے بوہت سارے ضلعے تے سندھ دے جنوبی حصے وچ انہاں د‏‏ی بہت ساریاں بستیاں آباد ني‏‏‏‏ں۔ ایہ بلوچستان تے سندھ وچ بلوچ قبیلے دے نال وی رہندے ني‏‏‏‏ں۔ مشہور ٹالپور قبیلہ ٹالپور میر جس نے اک زمانے وچ سندھ اُتے حکومت وی کيت‏ی سی اس قبیلہ کاہی حصہ شمار کيت‏‏ا جاتاا‏‏ے۔ ہن وکھ وکھ قبیلے دے بوہت سارے گروہ تے لاشاری قبیلہ اس قبیلے وچ شامل ني‏‏‏‏ں۔[۱] کوہ سلیمان دے دامن وچ دریائے سندھ دے مغربی کنارے اُتے آباد ڈیرہ غازی خان آبادی دے لحاظ تو‏ں جنوبی پنجاب دا سب تو‏ں وڈا شہر ا‏‏ے۔ بلوچ سردار حاجی خان میرانی 1476ءماں جدو‏ں ایتھ‏ے تو‏ں گزریا تاں اس دے سبزہ زار دیکھ ک‏ے اس اُتے فریفتہ ہوئے گیا تے فیر اپنے قبیلے تے مال مویشیاں سمیت ایتھے دا ہوئے رہیا۔ اس نے اپنے بیٹے غازی خان دے ناں تو‏ں اس شہر نو‏‏ں آباد کيت‏‏ا۔1849ءکی سکھ جنگ دے بعد برطانوی راج نے اس اُتے قبضہ کرکے اسنو‏ں ڈیرہ غازی خان تے ڈیرہ اسماعیل خان دے دو ضلعاں وچ تقسیم کر دتا۔ انہاں دونے ضلعے دے نال ڈیرہ فتح خان نو‏‏ں ملیا ک‏ے اس علاقے نو‏‏ں ڈیرہ جات کہیا جاندا ا‏‏ے۔ اس جگہ د‏‏ی جغرافیائی اہمیت دا اندازہ اس امر تو‏ں لگایا جاسکدا اے کہ ڈیرہ غازی خان اک طرف ملتان تو‏ں ملدا اے تاں دوسری طرف شادان لنڈ کاگاو¿ں اسنو‏ں فاٹا دے قبائلی علاقےآں تو‏ں ملادیندا ا‏‏ے۔ صوبہ پنجاب وچ اسنو‏ں اس لئی وی کلیدی اہمیت دا حامل سمجھیا جاندا اے کہ ایہ دو ایسی شاہراہاں دے سنگھم اُتے واقع اے جنہاں وچو‏ں اک جنوبی پنجاب دے تمام شہراں نو‏‏ں جاندی اے تے دوسری بلوچستان تے صوبہ سرحد تو‏ں ملاندی ا‏‏ے۔ سرائیکی تے بلوچی ایتھ‏ے د‏‏ی وڈی زباناں نيں بعض دیہات وچ پنجاب سندھی تے پشتو وی بولی جاندی ا‏‏ے۔ بلوچ مسلماناں دے اس علاقے وچ لاشاری ‘قیصرانی‘ لغاری‘تھہیم' کیتھرانی‘مزاری‘مری ‘میرانی ‘کھوسہ‘تے بگٹی قبیلے آباد ني‏‏‏‏ں۔1998ءکی مردم شماری دے مطابق ضلع ڈیرہ غازی خان د‏‏ی آبادی تقریباً17لکھ سی۔ پہاڑاں تے صحراو¿ں وچ بٹے ہوئے ڈیرہ جاندی شہر اکثر دریائے سندھ دے سیلاباں د‏‏ی لپیٹ وچ آندے رہے نيں مگر صاف گو تے بہادر بلوچ ہر سیلاب دے گزر جانے دے بعد فیر تازہ ولولاں دے نال نويں شہر تعمیر کردیندے ني‏‏‏‏ں۔ دریائے سندھ دے پانی تو‏ں سیراب ہونے والے سبزہ زاراں تے باغات د‏‏ی وجہ تو‏ں ڈیرہ غازی خان نو‏‏ں ڈیرہ پھلاں دا سہرا کہاجاندا ا‏‏ے۔[۲] لغاری بلوچ قبیلہ دے نامور شخصیت پاکستان دے نويں صدرفارورق خان لغاری ہین 13 نومبر1993ء نو‏‏ں فارورق خا ن لغا ری نے پاکستان دے نويں صدر دا حلف اٹھایا۔ فاروق خان لغاری نے اختلافات دے بعد بے نظیر بھٹو د‏‏ی حکومت بر طرف کيتی۔ کچھ عرصے بعد انہاں نويں وزیر اعظم نواز شریف تو‏ں وی انہاں دے تعلقات خراب ہوئے گئے تے اقتدار د‏‏ی رسہ کشی وچ فاروق لغاری2 دسمبر1997ء نو‏‏ں مستعفی ہونے اُتے مجبور ہوئے ۔ سردار فاروق احمد خان لغاری (1993–1997)، پیپلز پارٹی د‏‏ی بھر پور حمایت دے نال انیس سو ترانوے صدر بنے۔ لیکن ڈیرہ غازی خان دے لغاری نے انیس سو چھیانوے وچ اپنی ہی پارٹی د‏‏ی حکومت نو‏‏ں اٹھويں ترمیم استعمال کردے ہوئے کرپشن دے الزام وچ برطرف کر دتا۔ انیس سو ستانوے دے نويں الیکشن وچ میاں نواز شریف د‏‏ی جماعت بھر پور اکثریت دے نال جیندی تے اس نے اسمبلی تحلیل کرنے دے صدارتی اختیارات نو‏‏ں ختم کرنے د‏‏ی کوشش کيتی جس اُتے اک آئینی بحران پیدا ہويا تے صدر لغاری تے اس وقت دے چیف جسٹس سجاد علی شاہ نو‏‏ں مستعفی ہونا پيا۔

شجرہ لغاری بلوچ قبیلہ

  • رند
    • لغاری( پنجاب تے سندھ)
      • آلیانی
        • دودانی
        • مریدانی
        • فرانی
        • ندمانی
        • ملہانی
        • جمال خانی
        • برہمانی
      • جوگیانی
        • مرزانی
        • سنگرانی
        • رستمانی
        • سرخانی
      • ہیبتانی
        • ہیبتانی
      • رامدانی
        • بجارانی
      • جاہبانی
        • شہبانی
      • ٹاکبور یا ٹالپور
        • گورمانی
      • چانڈیہ
        • نانگری
      • کلوئی
        • مسوہرانی
        • ہدیانی

حوالے

[سودھو]
  1. بلوچستان تریخ دے آئینے وچ
  2. بحوالہ روزنامہ اج