Jump to content

درگاہ میاں میر

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
درگاہ میاں میر
 

إحداثيات 31°32′54″N 74°21′36″E / 31.548375°N 74.36003056°E / 31.548375; 74.36003056   ویکی ڈیٹا اُتے (P625) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
دیس پاکستان   ویکی ڈیٹا اُتے (P17) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عالمی ثقافتی ورثہ تھاں

تکنیکی معلومات
میاں میر دی درگاہ لاہور، پاکستان وچ ۱۷ویں صدی دی درگاہ اے. ایہہ صوفی فقیر میاں میر نوں وقف اے. ایہہ درگاہ لاہور وچ سبھ توں ودھ منے جان والے ستھاناں وچوں اکّ اے، اتے تریخی طور 'تے مسلماناں اتے سکھاں دوواں لئی اہم اے.[۱]

ٹکانا

[سودھو]

ایہہ مقبرہ اندرون لاہور توں لگبھگ ۳ کلومیٹر مغرب ول، دھرمپرا میونسپلٹی دے عالم گنج علاقے وچ واقع اے.[۲]

اتہاس

[سودھو]

میاں میر اپنے دوست سعید محمد نتھا شاہ گلانی دے کول دفنایا جانا چاہندا سی.[۳] مقبرہ دارا شکوہ دے حکماں 'تے بنایا گیا سی، اتے ۱۶۴۰ وچ مکمل ہویا سی[۴]

دارا شکوہ نے پہلاں ملا شاہ دی درگاہ بنائی سی، پر میاں میر دی درگاہ نوں ہور وی شاندار بناؤن دا ارادہ سی.[۵] دارا شکوہ دی موت توں بعد، مغل بادشاہ اورنگزیب نے میاں میر دے مقبرے دی اساری لئی دارا شکوہ دی اکتر کیتی بہت ساری سامان دی ورتوں نہیں کیتی اتے اس دی بجائے لاہور دی بادشاہی مسجد دی اساری وچ اس سامان دی ورتوں کیتی.[۵]

اس استھان نوں قیمتی پتھراں دی ورتوں کرکے سجایا گیا سی، جو سارے ہٹا دتے گئے سن. رنجیت سنگھ نے کلاکاراں توں درگاہ دے اندرلے حصے پھلاں دے نمونے بنوائے سی.[۶] رنجیت سنگھ درگاہ دا عقیدت مند سی.

آرکیٹیکچر

[سودھو]
ایہہ درگاہ عقیدت منداں وچ مشہور اے.

مقبرہ اکّ آئتاکار بنتر اے جس دے سکھر اتے سلیٹی گرینائیٹ دا بنیا اکّ گمبد اتے چھجا بنیا ہویا اے.[۷] سارا مقبرہ چٹے سنگمرمر دے بنے اکّ اچے چورس چبوترے 'تے بنایا گیا اے جس دا ہر کنارہ ۵۴ فٹ ماپ دا اے.[۸] مقبرہ لال ریتلے پتھر دے بنے ویہڑے نال گھریا ہویا اے. سفید سنگمرمر دیاں بنیاں پوڑیاں نال ویہڑے توں قبر تک جایا جا سکدا اے.[۵]

ایہہ مقبرہ ہر پاسے ۲۰۰ فٹ ماپ والی مستطیل دے مرکز وچ واقع اے.[۸] مستطیل اچیاں کندھاں نال ولی ہوئی اے جس وچ بہت سارے چھوٹے سیل ہن جو کمپلیکس دے دکھنی اتے مشرقی پاسے مقبرے دے آلے دوآلے اکّ راہ داری بناؤندے ہن جس نوں درویش اتے عقیدت مند ورتدے سن.[۵] کمپلیکس دے مغربی حصے ول گلابی ریتلے پتھر دی بنی مسجد اے، جسدے اپر پنج چھوٹے گمبد ہن.[۹] اکّ گلابی ریتلے پتھر دا دروازہ درگاہ ول جاندا اے، جس وچ داخلہ دوار اتے فارسی وچ اکّ دوہڑا لکھیا ہویا اے:

Mian Mir, the title page of devotees, the earth of whose door is as luminous as the Philosopher's stone, took his way to the eternal city when he was weary of this abode of sorrow.

متعلق درگاہاں

[سودھو]

مقبرے دے نال لگدے میاں میر دے بھتیجے محمد شریف دی قبر اے، جسنے پہلے صاحب زادہ نشین، جاں درگاہ دے خاندانی دیکھ بھال کیتی سی.[۵] اکّ ہور مقبرہ، حاجی محمد سالیہ دی، وی کمپلیکس دے اندر واقع اے.

ایہہ درگاہ مغل شہزادہ دارا شکوہ دی بیوی نادرہ بیگم دے مقبرے دے نال مغرب ول واقع اے. اس درگاہ دے نیڑے ملا شاہ دی درگاہ وی بنی ہوئی سی.[۵]

عرص تہوار

[سودھو]
درگاہ نوں سالانہ عرس اتے مذہبی چھٹیاں دوران پرکاشمان کیتا جاندا اے.

اسدی برسی، جسنوں عرص وجوں جانیا جاندا اے، ہر سال اس دے عقیدت منداں مناؤندے ہن.[۱۰]

اثر

[سودھو]
عقیدت مند اکثر دعا وجوں دھاگے بنھدے ہن.

نیڑلی لاہور چھاؤنی دا نام اصل وچ سنت دی درگاہ دے حوالے نال «میاں میر چھاؤنی» رکھیا گیا سی.[۹][۸] مقبرہ مسلماناں اتے سکھاں دی ایکتا لئی مرکز نقطہ وجوں ورتیا گیا اے. <re>Boivin, Michel (2015). Devotional Islam in Contemporary South Asia: Shrines, Journeys and Wanderers. Routledge. ISBN 978-1-317-37999-7. </ref> اس درگاہ نوں امرتسر دے ہرمندر صاحب دا نمونہ بناؤن دا سجھاء دتا گیا اے.[۱۱]

درگاہ دا پربندھ

[سودھو]

درگاہ دا پربندھن اکّ اؤکاف کمیٹی ولوں کیتا جاندا اے جس وچ بااثر انسان ہندے ہن، جویں کہ ججّ اتے سیاستدان.[۱۲] کمیٹی نے اکّ سکھ ادارہ گرو نانک جی مشن نوں وی کمیٹی دیاں سرگرمیاں وچ شامل کیتا اے.[۱۲]

گیلری

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. Arbab, Munawar (2014). Sufi Saints of Indus Valley. Lulu. ISBN 978-1-329-58088-6. 
  2. Latif, Syad Muhammad (1892). Lahore: Its History, Architectural Remains and Antiquities: With an Account of Its Modern Institutions, Inhabitants, Their Trade, Customs, &c. New Imperial Press. 
  3. Bilgrami, Fatima Zehra (2005). History of the Qadiri Order in India: 16th-18th Century. Idarah-i Adabiyat-i Delli. 
  4. Furnival, William James. Leadless decorative tiles, faience, and mosaic. Рипол Классик. ISBN 978-1-176-32563-0. 
  5. ۵.۰ ۵.۱ ۵.۲ ۵.۳ ۵.۴ ۵.۵ Latif, Syad Muhammad (1892). Lahore: Its History, Architectural Remains and Antiquities: With an Account of Its Modern Institutions, Inhabitants, Their Trade, Customs, &c. New Imperial Press. Latif, Syad Muhammad (1892). Lahore: Its History, Architectural Remains and Antiquities: With an Account of Its Modern Institutions, Inhabitants, Their Trade, Customs, &c. New Imperial Press.
  6. Murray, John (1883). Handbook of the Punjab, Western Rajputana, Kashmir, and Upper Sindh. 
  7. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).سانچہ:مردہ کڑی
  8. ۸.۰ ۸.۱ ۸.۲ Murray, John (1883). Handbook of the Punjab, Western Rajputana, Kashmir, and Upper Sindh. Murray, John (1883). Handbook of the Punjab, Western Rajputana, Kashmir, and Upper Sindh.
  9. ۹.۰ ۹.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).سانچہ:مردہ کڑی"Mian Mir's Shrine and Mosque"سانچہ:مردہ کڑی. Lahore Sites of Interest. Retrieved 8 September 2017.
  10. Death anniversary of Mian Mir observed in Lahore, The Nation newspaper, Published 20 December 2015, Retrieved 17 June 2017
  11. Arshi, Pardeep Singh (1989). The Golden Temple: history, art, and architecture. Harman Pub. House. ISBN 9788185151250. 
  12. ۱۲.۰ ۱۲.۱ Boivin, Michel (2015). Devotional Islam in Contemporary South Asia: Shrines, Journeys and Wanderers. Routledge. ISBN 978-1-317-37999-7. Boivin, Michel (2015). Devotional Islam in Contemporary South Asia: Shrines, Journeys and Wanderers. Routledge. ISBN 9781317379997.