Benuza

Benuza
Alministración
País	España
Autonomía	Castiella y Lleón
Provincia	provincia de Lleón
Tipu d'entidá	conceyu d'España
Alcalde de Benuza (es)	Domingo Cabo Valle (en)
Nome oficial	Benuza (es)
Códigu postal	24389
Xeografía
Coordenaes	42°23′54″N 6°42′40″W
Benuza Benuza (España)
Superficie	172.9 km²
Altitú	785 m
Llenda con	Ponte de Domingo Flórez, Borrenes (es) , Priaranza del Bierzo (es) , Ponferrada, Castrillo de Cabrera (es) , Encinéu y Carballeda de Valdeorras
Demografía
Población	455 hab. (2023) - 309 homes (2019) - 221 muyeres (2019)
Porcentaxe	0% de provincia de Lleón 0.02% de Castiella y Lleón 0% de España
Densidá	2,63 hab/km²
Más información
Estaya horaria	UTC+01:00
benuza.ccbierzo.net…

Benuza ye un conceyu asitiáu na contorna de La Cabreira, Provincia de Llión, amás d'un llugar del mesmu. Asítiase na parte de la contorna nomada como La Cabreira Baxa o La Ribeira y ta integráu alministrativamente nel Conseyu Comarcal d'El Bierzu. Tien una población de 455 habitantes (INE 2023).

Llocalidaes

El conceyu ta conformáu poles siguientes llocalidaes:

• Benuza
• Silván
• Pombriegu
• Sigüeya
• Llomba
• Soutiellu
• Llamas
• Yebra
• Santalavilla

Llingua

La fala de Benuza fae parte de la variante del idioma conocida como Cabreirés. La de Benuza ye una fala que ta na llende ente l'asturlleonés y el gallegu.

F- (posición inicial)

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
FACĔRE	Facere	Facer	Facer
FĔRRU(M)	Fierru	Fierru	Ferro

L- (posición inicial)

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
LĀRE(M)	Llar	Llar	Lar
LŬPU(M)	Lobo/Llobu	Llobu	Lobo
LAURETU(M)		Lloréu	Loureiro

N- (posición inicial)

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
NAVITĀTE(M)	Ñavidá	Navidá	Nadal

Diptongación de Ŏ y Ĕ

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
PŎRTA(M)	Puerta/Puorta	Puerta	Porta
ŎCULU(M)	Güeyu (Ollo en Silván)	Güeyu	Ollo
TĔMPU(M)		Tiempu	Tempo
TĔRRA(M)		Tierra	Terra
DĔNTE(M)	Diente	Diente	Dente

Diptongos decrecientes

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
CAUSA(M)	Cousa	Cosa	Cousa
FERRARĬU(M)	Ferreiru	Ferreru	Ferreiro
CALDĀRĬA(M)	Caldeira	Caldera	Caldeira
MĀTĔRĬA(M)	Madeira	Madera	Madeira

Palatalización de -CT- y -LT-

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
FĂCTU(M)		Fechu	Feito
NŎCTE(M)	Ñueite (Noite en Soutiellu)	Nueche	Noite
MŬLTU(M)	Mueitu (En Llamas y Llomba) Muitu (En Pombriegu y Silván) Moito (En Silván)	Munchu	Moito
LACTE(M)	Lleite/Lleiche/Leite	Lleche	Leite
AUSCULTĀRE		Escuchar	Escoitar

Terminación -ATUM

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
LATU(M)	Llau (Lao en Pombriegu y Silván)	Llau	Lado
DELICATU(M)		Delgáu	Delgado
PRATU(M)	Prau	Prau	Prado

-ll-

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
CASTĚLLU(M)		Castiellu	Castelo
VALLE(M)		Valle	Val
MARTELLU(M)		Martiellu	Martelo

-L- intervocálica

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
GĚLU(M)		Xelu	Xeo
FILICTU(M)	Feleitu	Felechu	Fieito

Grupos -C'L-, -T'L-, -G'L-

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
NOVACŬLA(M)		Navaya	Navalla
VETŬLU(M)		Vieyu	Vello
TEGŬLA(M)		Teya	Tella

Palatalización de PL-, CL-, FL-

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
PLĀNU(M)	Chanu	Llanu	Chao
CLĀVE(M)	Chave	Llave	Chave
FLĂMMA(M)		Llama	Chama

Rotacismu

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
PLATU(M)		Platu	Prato
CLAVU(M)		Clavu	Cravo
TABULA(M)	Tabra	Tabla	Táboa
ECCLESIA(M)	Igresia	Ilesia	Igrexa

-N- intervocálica

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
RĀNA(M)	Rana	Rana	Rá

Grupos -M'N- -N´N-

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
SOMNU(M)		Sueñu	Sono
DOMINE(M)		Dueñu	Dono
ANNU(M)		Añu	Ano
CAPANNA(M)		Cabaña	Cabana
NINNU(M)	Ñiñu (Niñu en Llamas)	Neñu	Neno
PINNA(M)	Pena	Peña	Pena
CANNA(M)	Caña	Caña	Cana

Grupo -M'N-

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
HŎM(I)NE(M)	Home	Home	Home
FĂM(I)NE(M)	Fame	Fame	Fame
LŪM(I)NE(M)	Llume	Llume	Lume

Lambdacismo

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
CUBITU(M)		Coldu	Cóbado
NATICA(M)		Nalga	Nádega

Grupo -LY-

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
MULĬERE(M)	Muyer (Muller en Pombriegu)	Muyer	Muller

Llatín	Fala de Benuza	Asturianu normativu	Gallegu normativu
CAESU(M)	Queisu	Quesu	Queiso
BASIU(M)		Besu	Bico
CERESIA(M)		Cereza	Cereixa