Kəpənəkçiçək: Redaktələr arasındakı fərq
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k r2.7.2+) (Bot redaktəsi əlavə edilir: ku:Çirnûkê gur |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
(7 istifadəçi tərəfindən edilmiş 12 dəyişiklik göstərilmir) | |||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
{{Takson |
{{Takson}} |
||
| adı = Akonit |
|||
| şəkil = 2006-10-18Aconitum01.jpg |
|||
| şəkil məlumat = |
|||
| şəkilaltı yazı = {{lang-la|Aconitum napellus}} |
|||
| aləmi = Bitkilər |
|||
| yuxarı takson = Ranunculaceae |
|||
| ranqı = Növ |
|||
| latınca adı = Aconitum |
|||
| müəllif = [[L.]], (1753) |
|||
| sinonim = |
|||
| aşağı takson = |
|||
| tipik nümayəndə = {{lang-la|Aconitum napellus}} |
|||
| arealın xəritəsi = |
|||
| arealın xəritəsi haqqında = |
|||
| arealın xəritəsinin eni = |
|||
| legend sərhədi = |
|||
| mühafizə = |
|||
| vikinövlər = Aconitum |
|||
| vikianbar = Category:Aconitum |
|||
| bttsmb = |
|||
| ütmx = 18411 |
|||
| mbmm = 49188 |
|||
| he = 53012 |
|||
| geiş1 = cins |
|||
| geiş2 = 112 |
|||
| beabs = 326013-2 |
|||
}} |
|||
'''{{latb|Aconitum}}''' ({{dil-la|Aconitum}}) — {{lataz|Plantae|no}} aləminin {{lataz|Ranunculales|no}} dəstəsinin {{lataz|Ranunculaceae|no}} fəsiləsinə aid bitki cinsi. |
|||
⚫ | Yunan mifologiyasına görə bu bitki, [[Herakl]]ın aldadıb axirətdən gün işığına çıxartmış olduğu üçbaşlı köpək [[Kerber (mifologiya)|Kerber]] gün şüalarına tab gətirməyib quduzluqla qusaraq ifraz etdiyi seliyin torpağa düşməsindən göyərmişdir. Bu hadisə Akoni ({{dil-gr|Aconae}} - ox, oxlu) şəhəri yaxınlığında baş verdiyindən bitki də belə adlandırılmışdır. |
||
'''Akonit''' ({{lang-la|Aconítum}}, {{lang-gr|Aconae}} - ox, oxlu) - [[Ranunculaceae|qaymaqçiçəklilər]] fəsiləsindən olan çoxillik bitki cinsi. |
|||
== Təbii yayılması == |
|||
⚫ | Yunan mifologiyasına görə bu bitki, [[Herakl]]ın aldadıb axirətdən gün işığına çıxartmış olduğu üçbaşlı köpək [[Kerber (mifologiya)|Kerber]] gün şüalarına tab gətirməyib quduzluqla qusaraq ifraz etdiyi seliyin torpağa düşməsindən göyərmişdir. Bu hadisə Akoni şəhəri yaxınlığında baş verdiyindən bitki də belə adlandırılmışdır. |
||
{{İkiləpəli-qaralama}} |
|||
== Botaniki təsviri == |
|||
⚫ | |||
Akonit 50-199 sm hündürlükdə, çoxillik bitkidir. Çiçəkləri sarı, moruğu, ya da tünd mavi rəngdə olur. Ehtiva etdiyi alkoloidlər səbəbi ilə zəhərlidir. |
|||
== Növləri == |
|||
[[ba:Айыутабан]] |
|||
* {{bt-azlat|Karakol kəpənəkçiçəyi|Aconitum karakolicum|Rapaicr}} |
|||
[[be:Боцікі, расліны]] |
|||
* {{bt-azlat|Kuznetsov kəpənəkçiçəyi|Aconitum kusnezoffii|Reichenb.}} |
|||
[[bg:Самакитка]] |
|||
* {{bt-azlat|Qurdboğan kəpənəkçiçək|Aconitum lycoctonum|L.}} |
|||
[[ca:Acònit]] |
|||
* {{bt-azlat|Turpabənzər kəpənəkçiçəyi|Aconitum napellus|L.}} |
|||
[[cs:Oměj]] |
|||
* {{bt-azlat|Şərq kəpənəkçiçəyi|Aconitum orientale|Mill.}} |
|||
[[de:Eisenhut]] |
|||
* {{bt-azlat|Cunqar kəpənəkçiçəyi|Aconitum soongoricum|Stapf}} |
|||
[[en:Aconitum]] |
|||
* {{bt-azlat|Kölgəlik kəpənəkçiçəyi|Aconitum umbrosum|(Korsh.) Kom.}} |
|||
[[eo:Akonito]] |
|||
[[es:Aconitum]] |
|||
== İstinadlar == |
|||
[[fa:تاجالملوک (گیاه)]] |
|||
{{İstinad siyahısı}} |
|||
[[fi:Ukonhatut]] |
|||
[[fr:Aconitum]] |
|||
== Həmçinin bax == |
|||
[[hi:बच्छनाभ]] |
|||
{{Taksonbar}} |
|||
[[hsb:Črijki]] |
|||
[[hu:Sisakvirág]] |
|||
⚫ | |||
[[id:Aconitum]] |
|||
[[io:Akonito]] |
|||
[[it:Aconitum]] |
|||
[[ja:トリカブト]] |
|||
[[kk:Уқорғасындар]] |
|||
[[ku:Çirnûkê gur]] |
|||
[[lt:Kurpelė]] |
|||
[[mk:Едич]] |
|||
[[ne:विष]] |
|||
[[nl:Monnikskap]] |
|||
[[nn:Hjelmar]] |
|||
[[no:Hjelmer]] |
|||
[[pcd:Qheudleu]] |
|||
[[pl:Tojad]] |
|||
[[pt:Aconitum]] |
|||
[[ru:Борец]] |
|||
[[sh:Jedić]] |
|||
[[simple:Aconitum]] |
|||
[[sq:Aconitum]] |
|||
[[sr:Једић]] |
|||
[[stq:Poatermutse (Aconitum)]] |
|||
[[sv:Stormhattssläktet]] |
|||
[[te:ఎకోనిటమ్]] |
|||
[[tr:Kurtboğan]] |
|||
[[uk:Борець]] |
|||
[[ur:تاج الملوک]] |
|||
[[zh:乌头属]] |
Səhifəsinin 21:53, 10 dekabr 2023 tarixinə olan son versiyası
Kəpənəkçiçək | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Kəpənəkçiçək |
||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Kəpənəkçiçək (lat. Aconitum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Yunan mifologiyasına görə bu bitki, Heraklın aldadıb axirətdən gün işığına çıxartmış olduğu üçbaşlı köpək Kerber gün şüalarına tab gətirməyib quduzluqla qusaraq ifraz etdiyi seliyin torpağa düşməsindən göyərmişdir. Bu hadisə Akoni (yun. Aconae - ox, oxlu) şəhəri yaxınlığında baş verdiyindən bitki də belə adlandırılmışdır.
Təbii yayılması
[redaktə | mənbəni redaktə et]Botaniki təsviri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Akonit 50-199 sm hündürlükdə, çoxillik bitkidir. Çiçəkləri sarı, moruğu, ya da tünd mavi rəngdə olur. Ehtiva etdiyi alkoloidlər səbəbi ilə zəhərlidir.
Növləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Karakol kəpənəkçiçəyi (Aconitum karakolicum Rapaicr)
- Kuznetsov kəpənəkçiçəyi (Aconitum kusnezoffii Reichenb.)
- Qurdboğan kəpənəkçiçək (Aconitum lycoctonum L.)
- Turpabənzər kəpənəkçiçəyi (Aconitum napellus L.)
- Şərq kəpənəkçiçəyi (Aconitum orientale Mill.)
- Cunqar kəpənəkçiçəyi (Aconitum soongoricum Stapf)
- Kölgəlik kəpənəkçiçəyi (Aconitum umbrosum (Korsh.) Kom.)
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 236. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- ↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 532.