Qrız dili: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k Rasim Hacıyev tərəfindən edilmiş redaktələr geri qaytarılaraq Cekli829 tərəfindən yaradılan sonuncu versiya bərpa olundu.
Cekli829 (müzakirə) tərəfindən edilmiş 1484311 dəyişikliyi geri qaytarıldı.
Sətir 18: Sətir 18:
}}
}}


'''Qrız dili''' ({{lang-kry|КърыцӀаь мез}}) — [[Qrızlılar]]ın danışdığı dili. Ləzgi dillər qrupunun Şahdağ yarımqrupuna aiddir.
'''Qrız dili''' ({{lang-kry|КърыцӀаь мез}}) — [[Qrızlar]]ın danışdığı dili. Ləzgi dillər qrupunun Şahdağ yarımqrupuna aiddir.


== Tədqiqi ==
== Tədqiqi ==


Qrız dili Ləzgi dillər qrupunun Şahdağ yarımqrupuna aiddir. Qrız dilinə ən yaxın dil [[Buduq dili]]dir. Həmçinin, Qrız dilində yaxın dillərdə [[Cek]], [[Əlik]], [[Haput]][[Yergüc]] kəndlərində də danışılır. Bu kəndlərdə danışılan dillər Qrız dilindən xeyli fərqlənir ki, buna görə də alimlərin fikrincə onları ayrı bir dil kimi götürmək olar. Məsələn, [[ceklilər]] [[Cek dili]]ndə danışır<ref>[http://soyuzkniga.ru/encaz_e1_content_770660.html Большая Энциклопедия в 62 томах: Джеки]</ref>. Lakin bu dili araşdıran linqvist və alimlərin bir qismi bu dili Qrız dilinin ləhcələri kimi qəbul etmişlər. Hətta onlardan bəziləri "[[Cek dili]]" terminini "Qrız dili"nin alternativ adı adlandırırlar<ref name="Ethnologue">[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=kry Ethnologue entry for Kryts]</ref>. Ən son araşdırmalar zamanı da Grimes ([[2000]]-ci ildə) bu dilləri Qrız dilinin dialektləri kimi qeyd etmişdir. Qrız, Cek, Haput, Əlik, Buduq, Yergüc dillərinin leksikası, morfologiyası, sintaksisi, xüsusən sonsuzluğa qədər əşyaların cinsini bildirmək üçün meyar olan say sistemi, qohumluq bildirən sözlər demək olar ki, eynidi.
Qrız dili Ləzgi dillər qrupunun Şahdağ yarımqrupuna aiddir. Qrız dilinə ən yaxın dil Buduq dilidir. Həmçinin Qrız dilində yaxın Qrız-Dəhnə, Cek, Əlik, Haput və Yergüc kəndlərində də danışılır. Bu kəndlərdə danışılan Qrız dilinin ləhcələri o qədər fərqlənir ki, bəzi alimlərin fikrincə onları ayrı bir dil kimi götürmək olar. Lakin bu dili araşdıran linqvist və alimlərin böyük əksəriyyəti bu dili Qrız dilinin ləhcələri kimi qəbul etmişlər. Ən son araşdırmalar zamanı da Grimes (2000-ci ildə) bu dilləri Qrız dilinin dialektləri kimi qeyd etmişdir. Qrız, Cek, Haput, Əlik, Buduq, Yergüc dillərinin leksikası, morfologiyası, sintaksisi, xüsusən sonsuzluğa qədər əşyaların cinsini bildirmək üçün meyar olan say sistemi, qohumluq bildirən sözlər demək olar ki, eynidi.


Gənc fransız tədqiqatçılarından biri [[Jil Otye]] Fransanın Şərq Dilləri və Sivilizasiyaları İnstitutunda "Qrız dilinin şərhi. Azərbaycanın şimal-şərqində Qafqaz dillərinin tədqiqi" mövzusunda kurs işi müdafiə etmişdi. O, [[Azərbaycan]]a gələrək, Qrız dilini öyrənmişdi.
Gənc fransız tədqiqatçılarından biri [[Jil Otye]] Fransanın Şərq Dilləri və Sivilizasiyaları İnstitutunda "Qrız dilinin şərhi. Azərbaycanın şimal-şərqində Qafqaz dillərinin tədqiqi" mövzusunda kurs işi müdafiə etmişdi. O, [[Azərbaycan]]a gələrək, Qrız dilini öyrənmişdi.

07:34, 14 iyul 2011 tarixinə olan versiya

{{{2}}}

Qrız dili (qrız. КърыцӀаь мез) — Qrızların danışdığı dili. Ləzgi dillər qrupunun Şahdağ yarımqrupuna aiddir.

Tədqiqi

Qrız dili Ləzgi dillər qrupunun Şahdağ yarımqrupuna aiddir. Qrız dilinə ən yaxın dil Buduq dilidir. Həmçinin Qrız dilində yaxın Qrız-Dəhnə, Cek, Əlik, Haput və Yergüc kəndlərində də danışılır. Bu kəndlərdə danışılan Qrız dilinin ləhcələri o qədər fərqlənir ki, bəzi alimlərin fikrincə onları ayrı bir dil kimi götürmək olar. Lakin bu dili araşdıran linqvist və alimlərin böyük əksəriyyəti bu dili Qrız dilinin ləhcələri kimi qəbul etmişlər. Ən son araşdırmalar zamanı da Grimes (2000-ci ildə) bu dilləri Qrız dilinin dialektləri kimi qeyd etmişdir. Qrız, Cek, Haput, Əlik, Buduq, Yergüc dillərinin leksikası, morfologiyası, sintaksisi, xüsusən sonsuzluğa qədər əşyaların cinsini bildirmək üçün meyar olan say sistemi, qohumluq bildirən sözlər demək olar ki, eynidi.

Gənc fransız tədqiqatçılarından biri Jil Otye Fransanın Şərq Dilləri və Sivilizasiyaları İnstitutunda "Qrız dilinin şərhi. Azərbaycanın şimal-şərqində Qafqaz dillərinin tədqiqi" mövzusunda kurs işi müdafiə etmişdi. O, Azərbaycana gələrək, Qrız dilini öyrənmişdi.

Qrız dili haqqında 1972-ci ildə Ş.Sədiyevin doktorluq dissertasiyası, 1964-ci ildə V.Xidirovun namizədlik dissertasiyası dərc edilmişdi.

Qrammatikası

Qrız dilində cins, kəmiyyət və hal kateqoriyaları vardır. Cümlə feli xəbərin tipinə görə dəyişir[1].

Qrız dilində danışanlar

Qrız dilində danışanların ümümi sayı 10 000 - 15 000 arasında dəyişir.

İstinadlar

  1. Azərbaycanın müasir etnik palitrası