Yunan dili: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2
 
(2 istifadəçi tərəfindən edilmiş 3 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 4: Sətir 4:
|adı = Yunan dili
|adı = Yunan dili
|orijinal adı = {{unicode|Ελληνικά [e̞ˌliniˈka]}}
|orijinal adı = {{unicode|Ελληνικά [e̞ˌliniˈka]}}
|ölkələr = [[Yunanıstan]], [[Kipr]] <br /> icmalar: [[Abxaziya]], [[Avstraliya]], [[Albaniya]], [[Ermənistan]], [[Böyük Britaniya]], [[Almaniya]], [[Gürcüstan]], [[Misir]], [[İsrail]], [[İtaliya]], [[Qazaxıstan]], [[Kanada]], [[Rusiya]], [[ABŞ]], [[Türkiyə]], [[Ukrayna]], [[İsveç]]
|ölkələr = [[Yunanıstan]], [[Kipr]] <br /> icmalar: [[Abxaziya]], [[Azərbaycan]], [[Avstraliya]], [[Albaniya]], [[Ermənistan]], [[Böyük Britaniya]], [[Almaniya]], [[Gürcüstan]], [[Misir]], [[İsrail]], [[İtaliya]], [[Qazaxıstan]], [[Kanada]], [[Rumıniya]], [[Rusiya]], [[ABŞ]], [[Türkiyə]], [[Ukrayna]], [[İsveç]]
|regionlar =
|regionlar =
|rəsmi dil = [[Yunanıstan]], [[Kipr]], [[Aİ]] <br />milli azlıqların dili: [[İtaliya]], [[Albaniya]]
|rəsmi dil = [[Yunanıstan]], [[Kipr]], [[Aİ]] <br />milli azlıqların dili: [[İtaliya]], [[Albaniya]]
Sətir 44: Sətir 44:


===Yəhudi yunancası===
===Yəhudi yunancası===
''Yevanik'' (ivritcə: Yevan-Yunan) uzun illər [[yəhudi]] yunanlar tərəfindən istifadə olunub. Yazıda [[ivrit əlifbası]] ndan istifadə olunub. İndi demək olarki, bu ləhcədən istifadə edənlər [[assimilyasiya]] olunublar. Çox az sayda insan istifadə edir. 1987-ci ildə aparılan araşdırmalara görə 35-i [[İsrail]]də olmaqla, dünyada 50 nəfər bu dili bilir.
''Yevanik'' (ivritcə: Yevan-Yunan) uzun illər [[yəhudi]] yunanlar tərəfindən istifadə olunub. Yazıda [[ivrit əlifbası]] ndan istifadə olunub. İndi demək olar ki, bu ləhcədən istifadə edənlər [[assimilyasiya]] olunublar. Çox az sayda insan istifadə edir. 1987-ci ildə aparılan araşdırmalara görə 35-i [[İsrail]]də olmaqla, dünyada 50 nəfər bu dili bilir.

== Həmçinin bax ==

*[[Yunan və latın kitabələri]]
*[[Yunanca beynəlmiləl sözlər]]


== İstinadlar ==
== İstinadlar ==

Səhifəsinin 07:48, 31 yanvar 2024 tarixinə olan son versiyası

Yunan dili
Orijinal adı Ελληνικά [e̞ˌliniˈka]
Ölkələr Yunanıstan, Kipr
icmalar: Abxaziya, Azərbaycan, Avstraliya, Albaniya, Ermənistan, Böyük Britaniya, Almaniya, Gürcüstan, Misir, İsrail, İtaliya, Qazaxıstan, Kanada, Rumıniya, Rusiya, ABŞ, Türkiyə, Ukrayna, İsveç
Rəsmi status Yunanıstan, Kipr,
milli azlıqların dili: İtaliya, Albaniya
Danışanların ümumi sayı 13 milyondan çox[1]
Reytinq 68[2]
Təsnifatı
Kateqoriya Avrasiya dilləri

Hind-Avropa dilləri

Paleobalkan dilləri
Yunan-frigiya-erməni dilləri
Yunan dilləri
Yazı yunan əlifbası
Dil kodları
QOST 7.75–97 гре 157
ISO 639-1 el
ISO 639-2 gre (B); ell (T)
ISO 639-3 ell
ISO 639-5 grk
ABS ASCL 2201, 22
IETF grk
Glottolog gree1276
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yunan dili (yun. Ελληνικά — Elliniká) — YunanıstanKiprin rəsmi dili. Yunanıstanda ölkə əhalisinin 99,9%-i, Cənubi Kiprdə isə 82%-i bu dildə danışır. 4000 illik tarixi vardır. Hind-Avropa dil ailəsinin Qreko-Qrabar qoluna aiddir. Müasir dünyada 13 milyondan çox insan yunan dilində danışır.

Başlıca ləhcələri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Dimotiki / (Δημοτική)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Müasir yunancadır. Kilsə yazışmaları xaric, müasir dövrdə xalqın istifadə etdiyi ləhcədir.

Kathareuousa / (Καθαρεύουσα)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1821-ci ildə müstəqilliyini qazandığı dövrdən 1976-cı ilə kimi dövlətin rəsmi dili bu ləhcədə olmuşdur. 19-cu əsrdə Adamantios Koraisin təşəbbüsü ilə bu ləhcə yaradılıb. Yaradılmasında məqsəd müasir yunancanın qədim yunancaya uyğunlaşdırılması və türkcə sözlərdən dili təmizləmək idi. 1976-cı ildə rəsmi dil kimi bu ləhcənin istifadəsi aradan qaldırılır.

Tsakonika / (Τσακώνικα)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yunancanın Dor ləhcəsinin davamıdır. Yunanıstanın Mora yarımadasında 3000-dən çox insanın ana dilidir.

Pontus ləhcəsi / (Pομέικα; Romika, Ποντιακά; Pondiaka)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Romeika ləhcəsi də deyilir. 19-cu əsrdən bu ləhcə "Qara Dənizə məxsus" ləhcə olaraq "Pontiaka" adlandırılır. 1923-cü il köçündən sonra Türkiyədən Yunanıstana köçürülənlər, əsasən Şimali Yunanıstanda yaşayanlar, Qara dəniz bölgəsində Trabzon, Rizə və s. illərdə yaşayan rumlar bu ləhcədə danışır.

Kalabriya ləhcəsi / (Κατωιταλικά; Kato italika)

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İtaliyanın Yunanıstana yaxın ApuliyaKalabriya bölgələrində danışılır. Qədim dövrlərdə buralarda koloniyalar qurmuş yunanlar tərəfindən danışılır.

Yəhudi yunancası

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Yevanik (ivritcə: Yevan-Yunan) uzun illər yəhudi yunanlar tərəfindən istifadə olunub. Yazıda ivrit əlifbası ndan istifadə olunub. İndi demək olar ki, bu ləhcədən istifadə edənlər assimilyasiya olunublar. Çox az sayda insan istifadə edir. 1987-ci ildə aparılan araşdırmalara görə 35-i İsraildə olmaqla, dünyada 50 nəfər bu dili bilir.

  1. "Ethnologue report for language code: ell". 2010-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-28.
  2. "Languages by number of speakers" (ingilis). SIL International. 2009. 2011-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-08.