Yunan dili: Redaktələr arasındakı fərq

Yunan dili
Yunan dili
Orijinal adı	Ελληνικά [e̞ˌliniˈka]
Ölkələr	Yunanıstan, Kipr ; icmalar: Abxaziya, Azərbaycan, Avstraliya, Albaniya, Ermənistan, Böyük Britaniya, Almaniya, Gürcüstan, Misir, İsrail, İtaliya, Qazaxıstan, Kanada, Rumıniya, Rusiya, ABŞ, Türkiyə, Ukrayna, İsveç
Rəsmi status	Yunanıstan, Kipr, Aİ ; milli azlıqların dili: İtaliya, Albaniya
Danışanların ümumi sayı	13 milyondan çox
Reytinq	68
Təsnifatı
Kateqoriya	Avrasiya dilləri
	Hind-Avropa dilləri Paleobalkan dilləri Yunan-frigiya-erməni dilləri Yunan dilləri
Yazı	yunan əlifbası
Dil kodları
QOST 7.75–97	гре 157
ISO 639-1	el
ISO 639-2	gre (B); ell (T)
ISO 639-3	ell
ISO 639-5	grk
ABS ASCL	2201, 22
IETF	grk
Glottolog	gree1276
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixə interaktiv şəkildə baxın

← Əvvəlki redaktə

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun

VizualVikimətn

Sətirdə

Səhifəsinin 07:48, 31 yanvar 2024 tarixinə olan son versiyası

Yunan dili (yun. Ελληνικά — Elliniká) — Yunanıstan və Kiprin rəsmi dili. Yunanıstanda ölkə əhalisinin 99,9%-i, Cənubi Kiprdə isə 82%-i bu dildə danışır. 4000 illik tarixi vardır. Hind-Avropa dil ailəsinin Qreko-Qrabar qoluna aiddir. Müasir dünyada 13 milyondan çox insan yunan dilində danışır.

Başlıca ləhcələri

Dimotiki / (Δημοτική)

Müasir yunancadır. Kilsə yazışmaları xaric, müasir dövrdə xalqın istifadə etdiyi ləhcədir.

Kathareuousa / (Καθαρεύουσα)

1821-ci ildə müstəqilliyini qazandığı dövrdən 1976-cı ilə kimi dövlətin rəsmi dili bu ləhcədə olmuşdur. 19-cu əsrdə Adamantios Koraisin təşəbbüsü ilə bu ləhcə yaradılıb. Yaradılmasında məqsəd müasir yunancanın qədim yunancaya uyğunlaşdırılması və türkcə sözlərdən dili təmizləmək idi. 1976-cı ildə rəsmi dil kimi bu ləhcənin istifadəsi aradan qaldırılır.

Tsakonika / (Τσακώνικα)

Yunancanın Dor ləhcəsinin davamıdır. Yunanıstanın Mora yarımadasında 3000-dən çox insanın ana dilidir.

Pontus ləhcəsi / (Pομέικα; Romika, Ποντιακά; Pondiaka)

Romeika ləhcəsi də deyilir. 19-cu əsrdən bu ləhcə "Qara Dənizə məxsus" ləhcə olaraq "Pontiaka" adlandırılır. 1923-cü il köçündən sonra Türkiyədən Yunanıstana köçürülənlər, əsasən Şimali Yunanıstanda yaşayanlar, Qara dəniz bölgəsində Trabzon, Rizə və s. illərdə yaşayan rumlar bu ləhcədə danışır.

Kalabriya ləhcəsi / (Κατωιταλικά; Kato italika)

İtaliyanın Yunanıstana yaxın Apuliya və Kalabriya bölgələrində danışılır. Qədim dövrlərdə buralarda koloniyalar qurmuş yunanlar tərəfindən danışılır.

Yəhudi yunancası

Yevanik (ivritcə: Yevan-Yunan) uzun illər yəhudi yunanlar tərəfindən istifadə olunub. Yazıda ivrit əlifbası ndan istifadə olunub. İndi demək olar ki, bu ləhcədən istifadə edənlər assimilyasiya olunublar. Çox az sayda insan istifadə edir. 1987-ci ildə aparılan araşdırmalara görə 35-i İsraildə olmaqla, dünyada 50 nəfər bu dili bilir.

Həmçinin bax

İstinadlar

↑ "Ethnologue report for language code: ell". 2010-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-28.
↑ "Languages by number of speakers" (ingilis). SIL International. 2009. 2011-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-08.

Dil ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

[1] "Ethnologue report for language code: ell". 2010-05-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-28.

[2] "Languages by number of speakers" (ingilis). SIL International. 2009. 2011-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-05-08.

[1]

[2]

@@ Sətir 1: / Sətir 1: @@
+{{digər məna|Yunan}}
-{{Dil
+{{Dil məlumat qutusu
  |rəng                     = HA
  |adı                      = Yunan dili
  |orijinal adı             = {{unicode|Ελληνικά [e̞ˌliniˈka]}}
- |ölkələr                  = [[Yunanıstan]], [[Kipr]] <br /> icmalar: [[Abxaziya]], [[Avstraliya]], [[Albaniya]], [[Ermənistan]], [[Böyük Britaniya]], [[Almaniya]], [[Gürcüstan]], [[Misir]], [[İsrail]], [[İtaliya]], [[Qazaxıstan]], [[Kanada]], [[Rusiya]], [[ABŞ]], [[Türkiyə]], [[Ukrayna]], [[İsveç]]
+ |ölkələr                  = [[Yunanıstan]], [[Kipr]] <br /> icmalar: [[Abxaziya]], [[Azərbaycan]], [[Avstraliya]], [[Albaniya]], [[Ermənistan]], [[Böyük Britaniya]], [[Almaniya]], [[Gürcüstan]], [[Misir]], [[İsrail]], [[İtaliya]], [[Qazaxıstan]], [[Kanada]], [[Rumıniya]], [[Rusiya]], [[ABŞ]], [[Türkiyə]], [[Ukrayna]], [[İsveç]]
  |regionlar                =
  |rəsmi dil                = [[Yunanıstan]], [[Kipr]], [[Aİ]] <br />milli azlıqların dili: [[İtaliya]], [[Albaniya]]
  |tənzimləyən təşkilat     =
- |danışanların sayı        = 13 milyondan çox<ref>[http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=ell Ethnologue report for language code: ell]</ref>
+ |danışanların sayı        = 13 milyondan çox<ref>{{Cite web |title=Ethnologue report for language code: ell |url=http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=ell |access-date=2012-01-28 |archive-date=2010-05-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100528151907/http://www.ethnologue.com/show_language.asp?code=ell |url-status=live }}</ref>
- |reytinq                  = 68<ref>{{cite web|url=http://www.ethnologue.org/ethno_docs/distribution.asp?by=size|title=Languages by number of speakers|date=2009|publisher=SIL International|lang=en|accessdate=2010-05-08|archiveurl=http://www.webcitation.org/617NAMVgS|archivedate=2011-08-22}}</ref>
+ |reytinq                  = 68<ref>{{cite web|url=http://www.ethnologue.org/ethno_docs/distribution.asp?by=size|title=Languages by number of speakers|date=2009|publisher=SIL International|lang=en|accessdate=2010-05-08|archiveurl=https://www.webcitation.org/617NAMVgS?url=http://www.ethnologue.org/ethno_docs/distribution.asp?by=size|archivedate=2011-08-22|url-status=live}}</ref>
  |status                   =
  |ölü dil                  =
@@ Sətir 24: / Sətir 25: @@
 }}
-'''Yunan dili''' ([[Yunan dili]]:Ελληνικά (Elliniká).[[Yunanıstan]] və [[Kipr]]in rəsmi dili. Yunanıstanda ölkənin 99,9% bu dildə danışır, Cənubi Kiprdə isə ölkənin 82% bu dildə danışır. Qədim Yunan Əlifbası istifadə olunur.
+'''Yunan dili''' ({{Dil-el|Ελληνικά}} — Elliniká) — [[Yunanıstan]] və [[Kipr]]in rəsmi dili. Yunanıstanda ölkə əhalisinin 99,9%-i, Cənubi Kiprdə isə 82%-i bu dildə danışır. 4000 illik tarixi vardır. Hind-Avropa dil ailəsinin Qreko-Qrabar qoluna aiddir. Müasir dünyada 13 milyondan çox insan yunan dilində danışır.
+==Başlıca ləhcələri==
+===Dimotiki / (Δημοτική)===
+Müasir yunancadır. [[Kilsə yazışmaları]] xaric, müasir dövrdə xalqın istifadə etdiyi ləhcədir.
+===Kathareuousa / (Καθαρεύουσα)===
+-ci ildə müstəqilliyini qazandığı dövrdən 1976-cı ilə kimi dövlətin rəsmi dili bu ləhcədə olmuşdur. 19-cu əsrdə [[Adamantios Korais]]in təşəbbüsü ilə bu ləhcə yaradılıb. Yaradılmasında məqsəd müasir yunancanın qədim yunancaya uyğunlaşdırılması və türkcə sözlərdən dili təmizləmək idi. 1976-cı ildə [[rəsmi dil]] kimi bu ləhcənin istifadəsi aradan qaldırılır.
+===Tsakonika / (Τσακώνικα)===
+Yunancanın [[Dor ləhcəsi]]nin davamıdır. Yunanıstanın [[Mora yarımadası]]nda 3000-dən  çox insanın ana dilidir.
+===Pontus ləhcəsi / (Pομέικα; Romika, Ποντιακά; Pondiaka)===
+''Romeika ləhcəsi'' də deyilir. 19-cu əsrdən bu ləhcə "Qara Dənizə məxsus" ləhcə olaraq "Pontiaka" adlandırılır. 1923-cü il köçündən sonra [[Türkiyə]]dən [[Yunanıstan]]a köçürülənlər, əsasən Şimali Yunanıstanda yaşayanlar, [[Qara dəniz]] bölgəsində [[Trabzon]], [[Rizə]] və s. illərdə yaşayan [[rumlar]] bu ləhcədə danışır.
+===Kalabriya ləhcəsi / (Κατωιταλικά; Kato italika)===
+[[İtaliya]]nın Yunanıstana yaxın [[Apuliya]] və [[Kalabriya]] bölgələrində danışılır. Qədim dövrlərdə buralarda koloniyalar qurmuş [[yunanlar]] tərəfindən danışılır.
+===Yəhudi yunancası===
+''Yevanik'' (ivritcə: Yevan-Yunan) uzun illər [[yəhudi]] yunanlar tərəfindən istifadə olunub. Yazıda [[ivrit əlifbası]] ndan istifadə olunub. İndi demək olar ki, bu ləhcədən istifadə edənlər [[assimilyasiya]] olunublar. Çox az sayda insan istifadə edir. 1987-ci ildə aparılan araşdırmalara görə 35-i [[İsrail]]də olmaqla, dünyada 50 nəfər bu dili bilir.
+== Həmçinin bax ==
+*[[Yunan və latın kitabələri]]
+*[[Yunanca beynəlmiləl sözlər]]
 == İstinadlar ==
+{{İstinad siyahısı}}
-<references/>
-== Xarici keçidlər ==
-*[http://neise.0rq.in/803-yunan-danisiq-kitabcasi Yunanca danışıq kitabçası]
-{{dil-qaralama}}
 {{Avropa-dil}}
+{{dil-qaralama}}
 [[Kateqoriya:Yunan dili| ]]
@@ Sətir 45: / Sətir 69: @@
 [[Kateqoriya:Ukrayna dilləri]]
 [[Kateqoriya:Türkiyə dilləri]]
-{{Link FM|als}}

Yunan dili: Redaktələr arasındakı fərq

Səhifəsinin 07:48, 31 yanvar 2024 tarixinə olan son versiyası

Mündəricat