Перайсці да зместу

Лімонная кіслата

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Лімонная кіслата
Выява хімічнай структуры
Выява малекулярнай мадэлі
Агульныя
Хім. формула C₆H₈O₇
Тэрмічныя ўласцівасці
Класіфікацыя
Рэг. нумар CAS 77-92-9
PubChem 311; 19782904; 88113319
Рэг. нумар EINECS 201-069-1
SMILES
RTECS GE7350000
ChemSpider 305

Лімонная (цытрынавая) кіслата (2-гідроксі-1,2,3-прапантрыкарбонавая кіслата, 3-гідроксі-3-карбаксіпентандыёвая) (C6H8O7) — трохасноўная карбонавая кіслата.

Крышталічнае рэчыва белага колеру, тэмпература плаўлення 153 °C. Малекулярная маса 192,13 а.а.м. Добра растваральная ў вадзе, растваральная ў этылавым спірце, маларастваральная ў дыэтылавам эфіры. Слабая трохасноўная кіслата. Солі і эфіры лімоннай кіслаты называюцца цытратамі.

Біяхімічная роля

[правіць | правіць зыходнік]

Лімонная кіслата, з'яўляючыся галоўным прамежкавым прадуктам метабалічнага цыклу трыкарбонавых кіслот, іграе важную ролю ў сістэме біяхімічных рэакцый клетачнага дыхання мноства арганізмаў.

Знаходжанне ў прыродзе

[правіць | правіць зыходнік]

Рэчыва надзвычай распаўсюджана ў прыродзе: змяшчаецца ў ягадах, пладах цытрусавых, ігліцы, сцёблах махоркі, асабліва шмат яе ў кітайскім лімонніку і недаспелых лімонах.

Упершыню лімонная кіслата была выдзелена ў 1784 годзе з соку недаспелага лімона шведскім аптэкарам Карлам Шэеле. У прамысловасці кіслаты атрымліваюць лімоннакіслым браджэннем глюкозы пад уплывам грыбкоў цытраміцэтаў[1]. Таксама лімонную кіслату вылучаюць з расліннай сыравіны — лісця махоркі, сцёблаў бавоўны[1].

Зноскі

  1. а б Хімічны слоўнік навучэнца: Дапам. для вучняў / Б. Н. Качаргін, В. М. Макарэўскі, Л. Я. Гарнастаева, В. С. Аранская. — Мн.: Народная асвета, 2003. — С. 139. — 287 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-12-0621-8.