Idi na sadržaj

Petar II, kralj Jugoslavije

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Petar II
Kralj Jugoslavije
Vladavina9. oktobar 1934 – 29. novembar 1945.
PrethodnikAleksandar I
Nasljednikmonarhija ukinuta
pretendent: Aleksandar II
Krunidba28. mart 1941.
SupružnikAleksandra Grčka
DjecaAleksandar, princ prijestolonasljednik
DinastijaKarađorđević
OtacAleksandar I
MajkaMarija Rumunska
Rođenje (1923-09-06) 6. septembar 1923.
Beograd, Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca
Smrt3. novembar 1970(1970-11-03) (47 godina)
Denver, Colorado, SAD

Petar II Karađorđević (6. septembar 1923 – 3. novembar 1970) bio je treći i posljednji kralj Kraljevine Jugoslavije.

Rođen je kao najstarije sin Aleksandra I i princeze Marije Rumunske, u Beogradu, u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca. Njegovi kršteni kumovi su bili kralj George VI od Ujedinjenog Kraljevstva i njegova supruga, Elizabeth Bowes-Lyon. Poslije osnovnog obrazovanja koje je stekao na Belom dvoru, pohađao je Sandroyd školu u Ujedinjenom Kraljevstvu, iz koje se vratio poslije atentata na oca 1934. godine, kada je postao kralj Jugoslavije. Pošto je tada bio maloljetan, kraljevska vlast prenijeta je na Namjesništvo sa knezom Pavlom Karađorđevićem na čelu.

Petar II, kraljica Marija i knez Pavle (desno) na sahrani kralja Aleksandra 1934.
15-godišnji kralj Petar II na Triglav 12. augusta 1939. godine, 20 dana kasnije Njemačka je napala Poljsku čime je zvanično započeo Drugi svjetski rat.
Bernard Montgomery, 17-godišnji Petar II i Winston Churchill 4. jul 1941.

Početak Drugog svetskog rata 1939. godine prisilio je Kraljevinu Jugoslaviju da odabere kojoj će se strani prikloniti. Odluka kneza Pavla da se prikloni Trojnom paktu naišla je na žestoke proteste u zemlji, koji su 27. marta 1941. doveli do krize Vlade i vojnog udara. Kralj Petar II proglašen je punoljetnim, i odmah preuzeo vlast od Namjesništva. Jugoslovenska vojska bila je potpuno nespremna da se odupre invaziji nacističke Njemačke i fašističke Italije koja je uslijedila, i Jugoslavija je za jedanaest dana bila okupirana. Kralj Petar II bio je primoran da zajedno sa Vladom emigrira, prvo u Grčku, a zatim u Egipat.

U junu 1941. godine stigao je u Ujedinjeno Kraljevstvo, u Englesku. Za vrijeme svog izbjeglištva, kralj Petar II je dovršio školovanje u Cambridgeu, a potom se pridružio snagama britanskog Kraljevskog ratnog vazduhoplovstva. U Jugoslaviji su u međuvremenu oformljena dva suparnička pokreta: Jugoslovenska vojska u otadžbini, poznata i kao Četnički ili Ravnogorski pokret, na čelu sa rojalistom i kasnije generalom Dražom Mihailovićem. Drugi je bio revolucionarni partizanski pokret otpora koji je vodio komunista Josip Broz - kasnije poznatiji kao Tito. Posljedica je bio krvavi građanski rat. Saveznici su u početku podržavali Mihailovića, a kasnije su se preorijentisali na Tita. Pod pritiskom Britanaca kralj Petar II je pozvao snage pod komandom generala Mihailovića da se stave pod komandu komunističkih odreda Josipa Broza Tita. Godine 1944, u pratnji sovjetskih tenkovskih brigada, partizani su ušli u Beograd i oformili komunističku Vladu.

Kralj Petar II oženio se princezom Aleksandrom od Grčke i Danske 20. marta 1944. godine. Sa kraljicom Aleksandrom imao je jednoga sina, princa Aleksandra Karađorđević.

U novembru 1945. monarhija je ukinuta bez referenduma, a Jugoslavija se preobrazila i tokom više od četiri decenije ostala jednopartijska država pod upravom Komunističke partije. Kralj Petar II nikada nije abdicirao. U egzilu je prvo živio u Londonu sa svojom suprugom i sinom. Posljednje godine života proveo je u Sjedinjenim Američkim Državama.

Poslije duge i teške bolesti umro je u bolnici u Denveru, 3. novembra 1970. godine, a sahranjen je u crkvi Svetog Save u Libertyvillu. U planu je da se njegovi posmrtni ostaci prenesu u Zadužbinsku Crkvu Svetog Đorđa na Oplencu.[1]

Porodično stablo

[uredi | uredi izvor]

Reference

[uredi | uredi izvor]

Također pogledajte

[uredi | uredi izvor]

Literatura

[uredi | uredi izvor]
  • Gligorijević, Branislav (2011). Kralj Petar II Karađorđević (1923-1970). Zavod za udžbenike i nastavna sredstva. str. 320. ISBN 978-86-17-17214-3.CS1 održavanje: ref=harv (link)

Vanjski linkovi

[uredi | uredi izvor]