Idi na sadržaj

Trebinje

Koordinate: 42°42′42.3″N 18°20′53.5″E / 42.711750°N 18.348194°E / 42.711750; 18.348194
Stranica je zaštićena. Mogu je mijenjati i premještati samo automatski potvrđeni korisnici.
S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Trebinje
Grad
Grad Trebinje
Službeni grb Trebinje
Grb
Grad Trebinje u Bosni i Hercegovini
Grad Trebinje u Bosni i Hercegovini
Trebinje nalazi se u Bosna i Hercegovina
Trebinje
Trebinje
Lokacija u Bosni i Hercegovini
Koordinate: 42°42′42.3″N 18°20′53.5″E / 42.711750°N 18.348194°E / 42.711750; 18.348194
Država Bosna i Hercegovina
EntitetRepublika Srpska
Vlada
 • GradonačelnikMirko Ćurić[1] (SNSD)
Površina
 • Grad862,51 km2
 • Naseljeno mjesto22,85 km2
Nadmorska visina207 m
Stanovništvo (2013)
 • Grad29.198
 • Grad (gustoća)33,85 /km2
 • Naseljeno mjesto23.770
 • Naseljeno mjesto (gustoća)1.040,26 /km2
Vremenska zonaCET (UTC+1)
 • Ljeti (DST)CEST (UTC+2)
Poštanski broj89 000
Pozivni broj(+387) 59
Matični broj226084[2]
Matični broj grada20583
Veb-sajtwww.trebinje.rs.ba

Trebinje je grad i naseljeno mjesto na krajnjem jugu Bosne i Hercegovine, u Hercegovini. Smješten je na rijeci Trebišnjici.

Geografija

Nalazi se na samom jugu Hercegovine. Smješteno je ispod planine Leotar, na obodu Trebinjskog polja. Kroz grad protiče rijeka Trebišnjica. Od mora je udaljeno oko 27 km putem do Dubrovnika, ili oko 38 km putem do Herceg Novog. Za Trebinje se kaže da je grad sunca i platana. Ekonomski je i kulturni centar regije Istočne Hercegovine. Trebinje se nalazi na 42° 42′ 32″ sjeverne geografske širine, a na 18° 19′ 18″ istočne geografske dužine i na 275 m nadmorske visine. Od Jadranskog mora je udaljeno oko 19 km. Prometno je spojen sa Dubrovnikom (27 km), Ljubinjem (55 km), Mostarom (110 km), Bilećom (30 km), te Nikšićem (70 km) i Herceg Novim (38 km).

Klima

Klima u Trebinju je mediteranska (sredozemna) sa kratkim blagim zimama i dugim žarkim ljetima. Trebinje je danas, zajedno sa Mostarom i Neumom, jedan od najtoplijih gradova u Bosni i Hercegovini. Prosječna godišnja temperatura zraka u gradu je 16,6 °C (1981–2012), prosječna januarska temperatura je 8,3 °C, a julska 26,5 °C. Ljeti se temperature često penju i iznad 38 °C, a zimi se se ponekad spuste i ispod 0 °C. Najviša zabilježena temperatura iznosila je 45,5 °C, 22. jula 2007. A najniža zabilježena temperatura iznosila je −8 °C, 14. januara 1968. Godišnje padne prosječno 1624 mm padavina. Dana 8. 8. 2012. tačno u ponoć, u Trebinju je izmjerena temperatura od 32,2 °C, a prema podacima Republičkog hidrometeorološkog zavoda Republike Srpske to je jedna od najviših ponoćnih temperatura ikada zabilježenih na prostorima Bosne i Hercegovine. Grad ima oko 260 sunčanih dana u godini. Trebinje spada u najsunčanije gradove na Balkanu. Snijeg u Trebinju je prava rijetkost, a i kada padne zadrži se po nekoliko sati. Klima je pogodna za uzgoj južnog voća (smokva, nar, mandarina, limun, narandža, grejpfrut, maslina, vinova loza).[nedostaje referenca]

JanFebMarAprMajJunJulAugSepOktNovDec
Najviša prosječna temperatura (°C)11,211,314,417,922,326,230,330,325,420,416,612,4Ø19,9
Najniža prosječna temperatura (°C)5,55,68,511,915,418,822,722,718,714,210,56,5Ø13,4
Padavine (mm)2052091121007648243898169255205Σ1539
Temperatura u °C • padavine u mmDijagram:
Temperatura
11,2
5,5
11,3
5,6
14,4
8,5
17,9
11,9
22,3
15,4
26,2
18,8
30,3
22,7
30,3
22,7
25,4
18,7
20,4
14,2
16,6
10,5
12,4
6,5
janfebmaraprmajjunjulaugsepoktnovdec
Padavine
205
209
112
100
76
48
24
38
98
169
255
205
janfebmaraprmajjunjulaugsepoktnovdec
Izvor: Trebinje

Historija

Trebinje početkom 20. vijeka

Najnovija arheološka istraživanja obavljena tokom 1997. i 1998. godine, potvrdila su činjenicu o kontinuiranom životu ljudi na ovim prostorima od paleolita do danas. Prahistorijskih objekata (tumulusi i gradine) je na hiljade i do sada je ispitano samo oko 1 odsto. U blizini Bileće je pronađena ilirska grobnica sa veoma neobičnim načinom sahranjivanja - Kačanjska grobnica sa veoma vrijednim predmetima od kojih su neki uvezeni iz Grčke. To govori o tome da prastanovnici Kačnja nisu bili egzotični pustinjaci, već ljudi sa intezivnim komunikacijama na širokom prostoru.

U sastav rimske države Trebinje sa svojim zaleđem (Ljubomir, Zariječje, Panik, Miruše) ulazi 135. god p.n.e. nakon pokoravanja Ardijejaca i Plereja (držali su prostor između Popova i Boke Kotorske). Bilo je u sastavu Epidaura (Cavtat), najjužnije rimske kolonije na istočnoj obali Jadrana, kao njegovo zaleđe.

Uz cestu Ljubomir (Ad zizium) – Panik (Leusinium) postojala su naselja u Domaševu, Ukšićima, Vrpolju (Cibrijan, rustična vila), Mosku, Skrobotnom, Dubočanima, pod Mićevcem, Bihovu, Čičevcu, Poljicama i u samom Trebinju Asamo, putna stanica. Istraživanja su pokazala i visok kulturni nivo (hipokaust, freske, mozaici). Sve zajedno govori o visoko civilizaranom životu tog vremena na ovim prostorima.

I u ranom srednjem vijeku taj prirodno-geografski prostor bio je jedna od najstarijih teritorijalno-političkih jedinica (arhontija, župa), formirana po dolasku Slovena na Balkan. Bizantski historičar i car Konstantin Porfirogenit ga spominje pod imenom Travunija. Prostiralo se: na jugu do Dubrovnika, na sjeverozapadu preko Veličana do Gacka i Pive, i na jugoistoku do Risna. Granica je bila obilježena kamenim stubovima valjkastog oblika sa uklesanim plastičnim križevima. Još u XX vijeku postojali su ostaci tih biljega na granici župa Hum i Travunija (Petrov krst na Rošcu). Prema Duklji granica je bila na gornjem toku Trebišnjice, gdje je i današnja granica Hercegovine i Crne Gore.

U ovoj oblasti nalazilo se pet gradova među kojima i Trebinje. Ne zna se sa sigurnošću kakav je bio karakter ovih gradova, ali se zna da su to bili vojni centri, a prije svega utvrđena mjesta. Centar ovih gradova bio je Trebinje, po čemu se i ova oblast naziva Trebinjska oblast. Travunija je došla pod bosansku vlast 1377. Trebinjem i njegovom okolinom upravljala je bosanska vlastelinska porodica Pavlovići, do 1438, kad ga Stjepan Vukčić Kosača pripaja posjedu Kosača. Na području Trebinja bila je carina. U toku Konavoskog rata, 1430. Dubrovčani su na području Trebinja doživjeli jak poraz od vojvode Radoslava Pavlovića. Upravu u Trebinju držao je gradski knez. U Trebinju je bilo sjedište Trebinjsko-mrkanske biskupije. Među najvažnijim vlasteoskim rodovima sa područja Trebinja su Ljubibratići, Poznanovići, Raspudići, Starčići.

Politika

Skupština grada

Skupština grada Trebinje sastoji se od 29 izabranih zastupnika:[3]

Rezultati lokalnih izbora od 1997.

Na spisku su imenovani samo oni politički subjekti koji su usvojili najmanje 3% glasova na izborima u određenoj godini.

Godina SDS SNSD DNS PDP PUP RS SRS RS SPO SPRS Demokratski centar RS SDP BiH SDA SBiH Pokret za Trebinje DP Ujedinjena Srpska
1997.[4] 33,9% 25,7% 3,1% 14,2% 4,6%
2000.[5] 48,7% 10,6% 7% 3,1% 3% 4,2% 9,1%1 9,1%1
2004.
2008.[6] 19,49% 29,01% 4,93% 13,92% 5,06% 7,01% 10,59%
2012.[7] 14,53% 29,38% 4,64% 15,37% 3,09% 4,84% 4,92% 9,51%
2016.[8] 12,09% 38,84% 7,95% 18,81% 3,07% 6,76% 3,73% 3,89%

1 nastupila u koaliciji sa SBiH/SDA

Gradonačelnik

Na lokalnim izborima u Bosni i Hercegovini 2016. za novog gradonačelnika izabran je Luka Petrović (SNSD), koji je time zamijenio prijašnjeg gradonačelnika Slavka Vučurevića (PDP).

Grb

Simbol grada Trebinja je grb čiji je centralni dio štit trouglastog oblika, a iznad njega je kruna koja označava rang grada. Držači štita (suporteri) su figure lavova simbola moći, svjetlosti i riječi. Ispod štita je ornament grančice vinove loze koja je karakteristična za ovo područje, a ispod njega lenta sa natpisom Trebinje. Centralni dio štita je krst, a osnovni simbol štita kula kao simbol budnosti i uzdizanja. Plava boja na grbu simbolizuje rijeku, a u gornjem lijevom i desnom uglu štita nalaze se dvije figure ptica prenesene sa izvornog reljefa nađenog na području Trebinja.[9][10]

Kultura

Institucije

U Gradu Trebinju postoje sljedeće kulturne ustanove:[11]

  • Narodna biblioteka Trebinje raspolaže fondom od preko 70.000 knjiga, čime je najveća biblioteka na području Istočne Hercegovine. Nalazi se u Njegoševoj ulici, na pola puta između gradskog parka i općinske zgrade.
  • Muzej Hercegovine osnovan je 1952. i raspolaže sa 1500 m2 korisnog prostora, od čega je 800 m2 izložbeni prostor. Nalazi se u Starom gradu, u blizini Osman-pašine džamije.[12]
  • U sastavu Centra za informisanje i kulturu nalaze se Glas Trebinja i lokalni gradski radio Radio Trebinje. Nalazi se u ulici Kralja Petra I Oslobodioca.
  • Dom mladih organizira kulturne, obrazovne, sportske i edukativne aktivnosti. U sklopu ustanove nalazi se kafe bar, fitnes centar, prostorija za sport i rekreaciju (stoni tenis), pozorišna i galerijska sala. Dom mladih nalazi se u Nemanjinoj ulici.[13]
  • U sastavu Kulturnog centra se nalaze bioskop, pozorište i galerija. Centar je i mjesto raznih manifestacija. Nalazi se na Trgu palih boraca.[14]

Kulturni događaji

Najznačajniji kulturni događaji u Trebinju su:[15]

  • Tradicionalno obilježavanje Badnje večeri po gregorijanskom kalendaru (6. januara)
  • Svetosavske svečanosti 26. i 27. januara
  • Poetski-muzička manifestacija "Dučićeve večeri poezije", koja se održava u Kulturnom centru Trebinja.[16]
  • Festival zabavljača za djecu krajem aprila i početkom maja.
  • Noć muzeja u maju.
  • Zvon zvonske pjesme u maju.
  • Konferencija beba, koja se održava 28. juna. Cilj ove manifestacije je pružanje podrške roditeljstvu.[17]
  • Festival Festivala se održava krajem jula. Na njemu nastupaju ameterski glumci iz cijele Bosne i Hercegovine i susjednih zemalja.[18]
  • Prvog vikenda u augusta se na Ublima održava tradicionalna manifestacija Iz ustanka nicaše sloboda.
  • Likovna kolonija u Lastvi u augustu
  • Trebinjska gitarijada krajem jula

Nacionalni spomenici

Stanovništvo

Po službenom popisu stanovništva iz 1991. godine, općina Trebinje imala je 30.996 stanovnika, raspoređenih u 178 naselja. Poslije potpisivanja Dejtonskog sporazuma, najveći dio općine Trebinje je ušao u sastav Republike Srpske. U sastav Federacije Bosne i Hercegovine ušla su naseljena mjesta: Baljivac, Belenići, Bobovišta, Cicrina, Čavaš, Čopice, Čvaljina, Diklići, Dvrsnica, Glavska, Golubinac, Gorogaše, Grebci, Ivanica, Kalađurđevići, Kijev Do, Kutina, Nenovići, Nevada, Orah, Orahov Do, Prosjek, Ravno, Rupni Do, Slavogostići, Slivnica Bobani, Sparožići, Šćenica Bobani, Trebimlja, Trnčina, Uskoplje, Velja Međa, Vlaka, Vukovići, Začula, Zagradinje, Zaplanik, Zavala, te dijelovi naseljenih mjesta Baonine, Cerovac, Gola Glavica, Grmljani, Klikovići, Kotezi, Krajkovići, Lušnica, Mrnjići, Orašje Popovo, Poljice Čičevo, Rapti Bobani, Sedlari, Slivnica Površ, Strujići i Veličani. Od ovog područja formirana je općina Ravno.

Nacionalni sastav stanovništva – grad Trebinje

Sastav stanovništva – grad Trebinje
2013.[19]1991.1981.[20]1971.[21]1961.[22]
Osoba29 198 (100,0%)30 966 (100,0%)30 372 (100,0%)29 024 (100,0%)24 176 (100,0%)
Srbi27 287 (93,46%)21 349 (68,94%)18 123 (59,67%)19 362 (66,71%)18 921 (78,26%)
Bošnjaci995 (3,408%)5 571 (17,99%)14 405 (14,50%)14 846 (16,70%)150 (0,207%)1
Hrvati295 (1,010%)1 246 (4,024%)2 309 (7,602%)3 350 (11,54%)1 282 (5,303%)
Crnogorci217 (0,743%)865 (2,848%)776 (2,674%)513 (2,122%)
Nisu se izjasnili191 (0,654%)
Ostali84 (0,288%)1 158 (3,740%)169 (0,556%)138 (0,475%)43 (0,178%)
Jugoslaveni33 (0,113%)1 642 (5,303%)4 280 (14,09%)424 (1,461%)3 044 (12,59%)
Nepoznato21 (0,072%)
Pravoslavci20 (0,068%)
Muslimani17 (0,058%)
Makedonci14 (0,048%)36 (0,119%)18 (0,062%)66 (0,273%)
Romi13 (0,045%)14 (0,046%)
Slovenci6 (0,021%)22 (0,072%)32 (0,110%)60 (0,248%)
Ukrajinci4 (0,014%)
Bosanci1 (0,003%)
Albanci119 (0,392%)59 (0,203%)171 (0,707%)
Mađari30 (0,099%)19 (0,065%)26 (0,108%)
  1. 1 Modalitet Muslimani se danas označava kao modalitet Bošnjaci.

Nacionalni sastav stanovništva – naseljeno mjesto Trebinje

Sastav stanovništva – naseljeno mjesto Trebinje
2013.[19]1991.1981.[20]1971.[21]1961.[22]
Osoba23 770 (100,0%)21 870 (100,0%)17 271 (100,0%)3 530 (100,0%)4 073 (100,0%)
Srbi22 344 (94,00%)14 915 (68,20%)9 489 (54,94%)1 788 (50,65%)2 744 (67,37%)
Bošnjaci676 (2,844%)4 228 (19,33%)13 039 (17,60%)11 211 (34,31%)114 (0,344%)1
Hrvati201 (0,846%)347 (1,587%)412 (2,386%)208 (5,892%)393 (9,649%)
Crnogorci201 (0,846%)727 (4,209%)120 (3,399%)206 (5,058%)
Nisu se izjasnili174 (0,732%)
Ostali75 (0,316%)910 (4,161%)128 (0,741%)45 (1,275%)15 (0,368%)
Jugoslaveni28 (0,118%)1 470 (6,722%)3 364 (19,48%)124 (3,513%)591 (14,51%)
Pravoslavci20 (0,084%)
Nepoznato17 (0,072%)
Muslimani13 (0,055%)
Makedonci9 (0,038%)29 (0,168%)2 (0,057%)41 (1,007%)
Slovenci5 (0,021%)22 (0,127%)19 (0,538%)44 (1,080%)
Ukrajinci4 (0,017%)
Romi2 (0,008%)
Bosanci1 (0,004%)
Albanci31 (0,179%)7 (0,198%)13 (0,319%)
Mađari30 (0,174%)6 (0,170%)12 (0,295%)
  1. 1 Modalitet Muslimani se danas označava kao modalitet Bošnjaci.

Privreda i infrastruktura

Privreda

Sjedište Elektroprivrede Republike Srpske u Trebinju

Glavni privredni aduti Trebinja su njegov povoljan geografski položaji, na tromeđi Bosne i Hercegovine, Hrvatske (Evropske unije) i Crne Gore i njegova brojna prirodna bogastva (umjerena klima, voda, sunce, vjetar, ljekovito bilje i drugi). Glavni privredni sektori u Trebinju su elektro-energetika (Hidroelektrane na Trebišnjici, sjedište Elektroprivrede Republike Srpske) i prerađivački sektor (Swisslion Takovo, Industrija alata Trebinje), a u usponu se nalaze i turizam (brojni hoteli, blizina moru, novoizgrađeni Grad Sunca) te poljoprivreda.[23][24]

Trebinje je, kao njen najveći grad, privredno središte Istočne Hercegovine. Međutim, ono i dalje ima brojne ekonomske probleme, koji su nastali brojnim sankcijama, izolacijom, iseljavanju ili protjerivanju velikog dijela radno-sposobnog stanovništva tokom rata u Bosni i Hercegovini, dok su neke sankcije potrajale i nakon rata, prije svega zbog velike podrške lokalnih vlasti ratnih zločincima. Prijeratni privredni giganti kao što su Industrija alata Trebinje ili Novoteks nakon rata prestali su sa radom ili sa znatno smanjenim kapacitetima.[nedostaje referenca]

Infrastruktura

Saobraćaj

Putevi
Magistralni put M20 na ulazu u Trebinje

Kroz Trebinje vode magistralni put M6, koji grad povezuje sa Nikšićem (Crna Gora) i Čapljinom, to jest evropsim koridorom 5c (Autoput A1), te M20, koji ga povezuje s Podrinjem, Dubrovnikom (Hrvatska) i Herceg Novim (Crna Gora).

Javni prijevoz

Javni prijevoz se u Trebinju isključivo obavlja autobusima. Sa trebinjske autobuske stanice postoje brojne dnevne linije prema najvećim gradovima u Bosni i Hercegovini (Banja Luka, Sarajevo, Mostar), okruženju (Dubrovnik u Hrvatskoj, općine Istočne Hercegovine, Nikšić i Herceg-Novi u Crnoj Gori) i inozemstvu (Beograd, Čačak, Bar, Podgorica).[25]

Zdravstvo

Glavne zdravstvene ustanove u Trebinju su opća bolnica Trebinje i trebinjski dom zdravlja.[26][27]

Zanimljivosti

Trebinje se nalazi na tromeđi sa Hrvatskom i Crnom Gorom. Grad je od mora udaljen 15 minuta vožnje automobilom. Trebinje ima u blizini dva jezera: Trebinjsko i Bilećko jezero, koja imaju ogromne potencijale i u turističkom i privrednom smislu. Grad je prelijep sa očuvanim starim gradom i palačama mediteranskog tipa koje obiluju izuzetnom ljepotom. Tu je i zelena pijaca koja se nalazi u sklopu "Trga Slobode" u Trebinju. U blizini je i poznata bašta hotela Platani koji je i poznat po platanima koji su čuveni širom svijeta.

U samom gradu i okolini nalazi se više od 15 pravoslavnih crkava, te dvije katoličke crkve, dok su sve gradske džamije srušene tokom proteklog rata 1992, od kojh su neke obnovljene ili se obnavljaju.

Sport

Poznate ličnosti

Znamenitosti

Galerija

Reference

  1. ^ "Trebinje". izbori.ba. Centralna izborna komisija Bosne i Hercegovine. Pristupljeno 6. 12. 2020.
  2. ^ "Sistematski spisak općina i naseljenih mjesta u Bosni i Hercegovini" (PDF). fzs.ba. Arhivirano s originala (PDF), 5. 3. 2016. Pristupljeno 24. 11. 2015.
  3. ^ "Centralna izborna komisija BiH". www.izbori.ba. Arhivirano s originala, 15. 5. 2018. Pristupljeno 13. 3. 2018.
  4. ^ "1997 Municipal Elections Final Results" (PDF). izbori.ba. Centralna izborna komisija Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala (PDF), 8. 9. 2016. Pristupljeno 13. 3. 2018.
  5. ^ "Općinski izbori 2000 - Izvor glasova" (PDF). izbori.ba. Centralna izborna komisija Bosne i Hercegovine. 20. 4. 2000. Arhivirano s originala (PDF), 8. 9. 2016. Pristupljeno 13. 3. 2018.
  6. ^ "IZBORI 2008". www.izbori.ba. Arhivirano s originala, 5. 10. 2018. Pristupljeno 13. 3. 2018.
  7. ^ "LOKALNI IZBORI 2012 | REZULTATI". www.izbori.ba. Arhivirano s originala, 5. 10. 2018. Pristupljeno 13. 3. 2018.
  8. ^ "Centralna izborna komisija BiH". www.izbori.ba. Arhivirano s originala, 15. 5. 2018. Pristupljeno 13. 3. 2018.
  9. ^ "Opšte odredbe, Simboli Trebinja, Član 7" (PDF). sukobinteresa-rs.org. Općina Trebinje. 9. 12. 2005. Arhivirano s originala (PDF), 15. 3. 2016. Pristupljeno 14. 3. 2018.
  10. ^ "Zakon o gradu Trebinje: Član 5. (1) Grad Trebinje ima grb i zastavu". podaci.net. Narodna skupština RS. 26. 6. 2012. Pristupljeno 14. 3. 2018.
  11. ^ "Institucije – Град Требиње". www.trebinje.rs.ba. Arhivirano s originala, 2. 6. 2019. Pristupljeno 26. 2. 2018.
  12. ^ "Muzej Hercegovine - Туристичка организација Града Требиња". Туристичка организација Града Требиња. Arhivirano s originala, 20. 2. 2018. Pristupljeno 26. 2. 2018.
  13. ^ "JU „Dom mladih" Trebinje |". www.hercegovinapromo.com (jezik: srpski). Pristupljeno 26. 2. 2018.[mrtav link]
  14. ^ "Opšta | Kulturni centar Trebinje". kctrebinje.com (jezik: srpski). Pristupljeno 26. 2. 2018.[mrtav link]
  15. ^ "Kulturni događaji – Град Требиње". www.trebinje.rs.ba. Arhivirano s originala, 2. 6. 2019. Pristupljeno 12. 3. 2018.
  16. ^ "Trebinje: Završene „Dučićeve večeri poezije"". Moja Hercegovina. 5. 11. 2017. Pristupljeno 12. 3. 2018.
  17. ^ "Održana Konferencija beba 2017". Град Требиње. Pristupljeno 12. 3. 2018.[mrtav link]
  18. ^ "Jubilarni, 60. Festival festivala | SEEcult.org". www.seecult.org. Pristupljeno 12. 3. 2018.
  19. ^ a b "Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bosni i Hercegovini 2013 – Etnička/nacionalna pripadnost, vjeroispovijest, maternji jezik". popis.gov.ba. Agencija za statistiku Bosne i Hercegovine. Arhivirano s originala, 7. 4. 2021. Pristupljeno 7. 4. 2021.
  20. ^ a b "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 28. 10. 2015.
  21. ^ a b "Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1971" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 28. 10. 2015.
  22. ^ a b "Nacionalni sastav stanovništva FNR Jugoslavije 1961" (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 27. 4. 2016.
  23. ^ "Privreda – Град Требиње". www.trebinje.rs.ba. Arhivirano s originala, 2. 6. 2019. Pristupljeno 16. 3. 2018.
  24. ^ "Ključni sektori – Град Требиње". www.trebinje.rs.ba. Arhivirano s originala, 2. 6. 2019. Pristupljeno 16. 3. 2018.
  25. ^ "Autobuska stanica Trebinje - Red vožnje". www.gradtrebinje.com. Arhivirano s originala, 9. 3. 2018. Pristupljeno 16. 3. 2018.
  26. ^ "Bolnica Trebinje - Istorija". www.bolnicatrebinje.com. Arhivirano s originala, 2. 4. 2018. Pristupljeno 16. 3. 2018.
  27. ^ "Dom zdravlja Trebinje". domzdravljatrebinje.com (jezik: srpski). Dom zdravlja Trebinje. Pristupljeno 16. 3. 2018.

Vanjski linkovi