بۆ ناوەڕۆک بازبدە

پزیشکی کۆن

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
ئیسماعیل حەکیمی کورد

پزیشکی کۆن، پزیشکی سونەتی، بە زمانێکی تر پزیشکی خۆماڵی یان(Traditional medicine)، بوارێکی کۆنی زانستی پزیشکییە، کە پێش سەرھەڵدانی سەردەمی پزیشکی نۆباو، لە کۆمەڵگاکانی مرۆڤدا ڕسکاوە و خۆی گرتووە.

پزیشکی کۆن بە دوو بەشی ھزری و کاری دابەش دەبێت. پزیشکی ھزری دەپەرژێتە سەر:

  • بابەتی سروشت
    • ھۆ و ھۆکارەکان
      • ھۆ و نیشانەکان

و پزیشکی کاریش لەسەر:

  • چارەکان
    • داودەرمان
      • کاری دەستی

پزیشکی کۆن لەسەر بنەمای سروشت ناسی دامەزراوە. گۆڕانی سروشتەکان (گەرمی، ساردی، تەڕی و وشکی) و زاڵ بوونی یەک یان چەن خڵت لە خڵتە چوارەکان، لەژێر کاریگەری بژیو، ژیوار و شێوازی ژیان، مەڵبەند، کەش وھەوا، تەمەن، ئیش، ئاکار و…، دەبێتە ھۆی ترازانی مگێز و سروشتی مرۆڤ و سەرھەڵدانی نیشانەکانی.

خڵتەکان ئاوێنەی چوار شلەی نێو لەشی مرۆڤن(خوێن، زەرداو، سەودا و بەڵغەم و سروشتەکانیش ئاوێنەی جیھانی دەر، وەرزەکان و ھێماکانی سروشتن(ئاو، ئاگر، خاک و با). Aminijian (لێدوان) ٢٠:١١, ٥ ئایار ٢٠١٣ (UTC)

سەرچاوھ

[دەستکاری]

https://web.archive.org/web/20170626134803/https://fa.wikipedia.org/wiki/طب_سنتی