Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αθλητιατρική

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η αθλητιατρική είναι κλάδος της ιατρικής, που ασχολείται με τη φυσική κατάσταση και τη θεραπεία και πρόληψη τραυματισμών που σχετίζονται με τον αθλητισμό και την άσκηση. Αν και οι περισσότερες αθλητικές ομάδες έχουν απασχολήσει ομαδικούς ιατρούς για πολλά χρόνια, μόνο από τα τέλη του 20ου αιώνα η αθλητιατρική εμφανίστηκε ως ξεχωριστός τομέας υγειονομικής περίθαλψης. Σε ορισμένες χώρες, η αθλητιατρική είναι μια αναγνωρισμένη ιατρική ειδικότητα (με παρόμοια εκπαίδευση και πρότυπα με άλλες ιατρικές ειδικότητες). Στην πλειονότητα των χωρών όπου η αθλητιατρική αναγνωρίζεται και ασκείται, είναι ειδικότητα ιατρού (μη χειρουργική), αλλά σε ορισμένες (όπως οι ΗΠΑ), μπορεί να είναι εξίσου χειρουργική ή μη χειρουργική ιατρική ειδικότητα, καθώς και τομέα ειδικότητας στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Σε άλλα πλαίσια, ο τομέας της αθλητιατρικής περιλαμβάνει το πεδίο εφαρμογής τόσο των ειδικών ιατρών όσο και των συναφών επαγγελματιών υγείας που εργάζονται στον τομέα του αθλητισμού, όπως οι φυσιοθεραπευτές, οι αθλητικοί προπονητές, οι ποδίατροι και οι εργοφυσιολόγοι.[1]

Η αθλητιατρική μπορεί να αναφέρεται στη συγκεκριμένη ιατρική ειδικότητα ή υποειδίκευση αρκετών ιατρικών και ερευνητικών κλάδων στον αθλητισμό. Μπορεί επίσης να αναφέρεται σε γενικές γραμμές σε ιατρούς, επιστήμονες, εκπαιδευτές και άλλους παραϊατρικούς επαγγελματίες που εργάζονται σε ένα ευρύ περιβάλλον. Οι ειδικοί της αθλητιατρικής περιλαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα επαγγελμάτων. Όλοι οι ειδικοί της αθλητιατρικής έχουν έναν κύριο στόχο στο μυαλό τους, και αυτός είναι η πρόληψη μελλοντικών τραυματισμών και η βελτίωση της λειτουργίας αυτής της περιοχής ώστε να επιστρέψει το άτομο στην καθημερινή ζωή. Συνεργάζονται με όλους τους διαφορετικούς τύπους ανθρώπων, και όχι μόνο με αθλητές.[2] Οι διάφοροι ειδικοί αθλητιατρικής συχνά συνεργάζονται ως ομάδα για να εξασφαλίσουν το καλύτερο σχέδιο αποκατάστασης για το άτομο. Τα μέλη της ομάδας μπορούν να περιλαμβάνουν ορθοπεδικούς χειρουργούς, πιστοποιημένους αθλητικούς προπονητές, αθλητικούς φυσιοθεραπευτές, ειδικούς φυσικής ιατρικής και αποκατάστασης και ειδικούς ιατρούς αθλητισμού και άσκησης (SEM).[3]

Ειδικευμένοι στη θεραπεία αθλητών και άλλων σωματικά ενεργών ατόμων, οι ιατροί SEM έχουν εκτενή εκπαίδευση στη μυοσκελετική ιατρική. Οι ιατροί SEM αντιμετωπίζουν τραυματισμούς όπως προβλήματα μυών, συνδέσμων, τενόντων και οστών, αλλά μπορεί επίσης να θεραπεύσουν χρόνιες ασθένειες που μπορούν να επηρεάσουν τη σωματική απόδοση, όπως το άσθμα και ο διαβήτης. Οι ιατροί του SEM συμβουλεύουν επίσης για τη διαχείριση και την πρόληψη τραυματισμών.[4]

Τα ευρωπαϊκά πρότυπα για την εξειδίκευση SEM συνιστούν γενικά τετραετή εμπειρία σε:[5]

  • εσωτερική ιατρικής με ιδιαίτερη έμφαση στην καρδιολογία, την επείγουσα ιατρική και την κλινική διατροφή
  • ορθοπεδική και τραυματολογία
  • φυσική ιατρική και αποκατάσταση
  • υποτροφία σε αναγνωρισμένο κέντρο αθλητικής ιατρικής.

Καθιέρωση ως ιατρική ειδικότητα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ιστορικές ρίζες της αθλητιατρικής

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και η αθλητιατρική καθιερώθηκε επίσημα μόνο ως ειδικότητα τον 20ο αιώνα, η ιστορία των ιατρών που ασχολούνται με τη θεραπεία αθλητών ανάγεται στην αρχαιότητα στις ελληνικές, ρωμαϊκές και αιγυπτιακές κοινωνίες.[6][7][8][9][10]

Σύγχρονη καθιέρωση της ειδικότητας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ιταλική έκδοση της σελίδας Medicina dello sport αναφέρει ότι οι αθλητιατρικές εταιρείες ιδρύθηκαν για πρώτη φορά στην Ελβετία (1922), ακολουθούμενες από: Γερμανία (1924), Γαλλία (1929) και Ιταλία (1929, Ιταλική Αθλητιατρική Ομοσπονδία). Στη Γερμανία της δεκαετίας του 1920, έγινε μια προσπάθεια αναβάθμισης χιλιάδων ιατρών και άλλων επαγγελματιών υγείας στην αθλητιατρική και ιατρική άσκησης, χωρίς να καθιερωθεί ως ξεχωριστή ειδικότητα σε εκείνο το στάδιο, αλλά απέτυχε λόγω έλλειψης χρηματοδότησης στην Ύφεση.[11] Η αθλητιατρική καθιερώθηκε ως ειδικότητα στην Ιταλία, την πρώτη χώρα που το έκανε, το 1958. Η Ευρωπαϊκή Ένωση Ειδικευμένων Ιατρών έχει ορίσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις εκπαίδευσης για την καθιέρωση της ειδικότητας της Αθλητιατρικής σε μια δεδομένη ευρωπαϊκή χώρα.[3] Στόχος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Αθλητιατρικών Ενώσεων είναι να καθιερώσει τελικά την Αθλητιατρική ως ειδικότητα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.[12]

Στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, η Ιατρική Αθλητισμού και Άσκησης (Sport and Exercise Medicine, SEM) είναι μια αυτόνομη ιατρική ειδικότητα, με το Αυστραλιανό Κολέγιο Ιατρών Αθλητισμού και Άσκησης να είναι ένα από τα 15 αναγνωρισμένα κολέγια ιατρικής ειδικότητας της Αυστραλίας.[13] Η Αυστραλία, η Νέα Ζηλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν αναφερθεί ως χώρες πρωτοπόρες στην καθιέρωση του SEM ως αυτόνομης ειδικότητας.[14]

Οι ΗΠΑ (και πολλές άλλες χώρες) ακολουθούν το μοντέλο αναγνώρισης της Αθλητιατρικής ως επίσημης υποειδικότητας πολλών άλλων πρωτοβάθμιων ιατρικών ειδικοτήτων.

Κοινοί αθλητικοί τραυματισμοί

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι συνήθεις αθλητικοί τραυματισμοί που μπορούν να οδηγήσουν σε επίσκεψη σε έναν ειδικό αθλητισμού είναι τραυματισμοί γονάτων και ώμων, κατάγματα, διαστρέμματα αστραγάλου, διάσειση, τραυματισμοί χόνδρου και άλλα. Ένας ειδικός αθλητιατρικής μπορεί επίσης να δώσει συμβουλές για άλλους τομείς της υγείας, όπως η διατροφή, η άσκηση, τα συμπληρώματα και πώς να αποτρέψετε τους τραυματισμούς πριν συμβούν. Ένας ειδικός αθλητιατρικής εργάζεται για να βοηθήσει να κάνει την απόδοση του αθλητή πιο προχωρημένη, καθώς και να διασφαλίσει την ασφάλειά του κατά την εκτέλεση της δραστηριότητας.[15] Οι αθλητικοί τραυματισμοί επηρεάζουν γενικά τους μαλακούς ιστούς ή τα οστά μέσα στο σώμα και συνήθως αντιμετωπίζονται χωρίς χειρουργική επέμβαση.[16]

  1. Crozier, A; Watson, PM; Graves, LEF; George, K; Naylor, L; Green, DJ; Rosenberg, M; Jones, H (2022). «Clinical exercise provision in the UK: comparison of staff job titles, roles and qualifications across five specialised exercise services.». BMJ Open Sport & Exercise Medicine 8 (1): e001152. doi:10.1136/bmjsem-2021-001152. PMID 35136656. 
  2. «What Is Sports Medicine – Health Encyclopedia – University of Rochester Medical Center». www.urmc.rochester.edu. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022. 
  3. 3,0 3,1 «Training Requirements for the Specialty of Sports Medicine» (PDF). European Standards of Postgraduate Medical Specialist Training. UEMS. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2023. 
  4. Gamage, PJ; Seker, S; Orchard, J; Humphries, D; Fitzgerald, K; Fitzpatrick, J (2021). «Insights into the complexity of presentation and management of patients: the Sport and Exercise Physician's perspective.». BMJ Open Sport & Exercise Medicine 7 (4): e001228. doi:10.1136/bmjsem-2021-001228. PMID 34925878. 
  5. «Training Requirements for the Specialty of Sports Medicine» (PDF). European Union of Medical Specialists. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 16 Μαΐου 2023. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2022. 
  6. Ergen, Emin (2016). «The origins of sports medicine». Aspetar Sports Medicine Journal 5 (2): 342–348. https://www.aspetar.com/journal/viewarticle.aspx?id=322. Ανακτήθηκε στις 2 July 2022. 
  7. Appelboom, T; Rouffin, C; Fierens, E (November 1988). «Sport and medicine in ancient Greece.». The American Journal of Sports Medicine 16 (6): 594–6. doi:10.1177/036354658801600607. PMID 3071150. 
  8. Masterson, DW (December 1976). «The ancient Greek origins of sports medicine.». British Journal of Sports Medicine 10 (4): 196–202. doi:10.1136/bjsm.10.4.196. PMID 795492. 
  9. Burke, DT; Al-Adawi, S; Lee, YT; Audette, J (March 2007). «Martial arts as sport and therapy.». The Journal of Sports Medicine and Physical Fitness 47 (1): 96–102. PMID 17369805. https://archive.org/details/sim_journal-of-sports-medicine-and-physical-fitness_2007-03_47_1/page/96. 
  10. Ergen, Emin (2014). «Roots of Sports Medicine». Arch Med Deporte 31 (4): 263–267. http://femede.es/documentos/rev01_162.pdf. 
  11. Pfister, Gertrud (October 2011). «"Sports" Medicine in Germany and Its Struggle for Professional Status» (στα αγγλικά). Canadian Bulletin of Medical History 28 (2): 271–292. doi:10.3138/cbmh.28.2.271. ISSN 0823-2105. PMID 22164597. 
  12. «Main Goal». www.efsma.eu. EFSMA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Αυγούστου 2020. Ανακτήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 2023. 
  13. «Council of Presidents of Medical Colleges». 
  14. Carrard, Justin; Azevedo, Ana Morais; Gojanovic, Boris; Edouard, Pascal; Pandya, Tej; Robinson, Diana Gai; Dönmez, Gürhan; Ušacka, Laila και άλλοι. (2023-03-01). «Sport and exercise medicine around the world: global challenges for a unique healthcare discipline» (στα αγγλικά). BMJ Open Sport & Exercise Medicine 9 (1): e001603. doi:10.1136/bmjsem-2023-001603. ISSN 2055-7647. PMID 37020535. PMC 10069566. https://bmjopensem.bmj.com/content/9/1/e001603. 
  15. «default – Stanford Children's Health». www.stanfordchildrens.org. Ανακτήθηκε στις 21 Νοεμβρίου 2019. 
  16. «An Overview of Sports Medicine». Integrity Spine (στα Αγγλικά). 11 Ιανουαρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 2 Απριλίου 2022.