Μετάβαση στο περιεχόμενο

Έμερι Μολινέ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Έμερι Μολινέ
Γέννηση16ος αιώνας
ΘάνατοςΙουνίου 1598
Άμστερνταμ
ΥπηκοότηταΒασίλειο της Αγγλίας
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ιδιότηταχαρτογράφος και μαθηματικός

Ο Έμερι Μολινέ (Emery Molyneux, ... - Ιούνιος 1598) ήταν Άγγλος κατασκευαστής υδρόγειων σφαιρών, μαθηματικών οργάνων και κανονιών της Ελισαβετιανής εποχής. Οι υδρόγειες και ουράνιες σφαίρες που κατασκεύασε και κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά το 1592, ήταν οι πρώτες που κατασκευάστηκαν στην Αγγλία και οι πρώτες που κατασκευάστηκαν από Άγγλο.

Ο Μολινέ έγινε, επίσης, γνωστός ως μαθηματικός και κατασκευαστής μαθηματικών οργάνων, όπως πυξίδες και κλεψύδρες. Γνωρίστηκε με πολλούς εξέχοντες ανθρώπους της εποχής, συμπεριλαμβανομένου του συγγραφέα Ρίτσαρντ Χάκλουιτ και των μαθηματικών Ρόμπερτ Χιουζ και Έντουαρντ Ράιτ. Επίσης γνώριζε τους εξερευνητές Τόμας Κάβεντις, Φράνσις Ντρέικ, Ουόλτερ Ράλεϊ και Τζον Ντέιβις. Ο Ντέιβις πιθανόν σύστησε τον Μολινέ στον δικό του προστάτη, τον Άγγλο έμπορο Γουίλιαμ Σάντερσον, ο οποίος χρηματοδότησε κατά ένα μεγάλο μέρος την κατασκευή των υδρόγειων σφαιρών. Αφού ολοκληρώθηκαν, οι σφαίρες παρουσιάστηκαν στην Ελισάβετ την πρώτη. Οι μεγαλύτερες από τις σφαίρες που κατασκεύασε ο Μολινέ αποκτήθηκαν από μέλη της βασιλικής αυλής, ευγενείς και ακαδημαϊκά ιδρύματα, ενώ οι μικρότερες αγοράστηκαν ως πρακτικά βοηθήματα πλοήγησης από ναυτικούς και σπουδαστές. Οι σφαίρες ήταν οι πρώτες που κατασκευάστηκαν με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην επηρεάζονται από την υγρασία της θάλασσας και, χάρη σε αυτήν την ιδιότητά τους, χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στα πλοία.

Ο Μολινέ μετανάστευσε στο Άμστερνταμ με τη γυναίκα του το 1596 ή το 1597. Επέτυχε στο να κινήσει το ενδιαφέρον της Βουλής των Ενωμένων Επαρχιών για ένα κανόνι που είχε εφεύρει, αλλά πέθανε ξαφνικά τον Ιούνιο του 1598, πάμφτωχος. Μαζί του πέθανε και η βιομηχανία κατασκευής υδρόγειων σφαιρών στην Αγγλία.

Μόνο έξι από τις σφαίρες που κατασκεύασε πιστεύεται ότι υπάρχουν ακόμα. Τρεις βρίσκονται στην Αγγλία, από τις οποίες ένα ζευγάρι που αποτελείται από μια υδρόγειο και μια ουράνια σφαίρα ανήκει στο Μιντλ Τεμπλ του Λονδίνου και εκτίθεται στη βιβλιοθήκη του, ενώ μια σφαίρα της γης βρίσκεται στην Οικία Πέτγουρθ, στο Πέτγουρθ του δυτικού Σάσσεξ.

Κατασκευαστής Σφαιρών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Έμερι Μολινέ θεωρείται ως ο κατασκευαστής των πρώτων υδρόγειων και ουράνιων σφαιρών στην Αγγλία και ως ο πρώτος Άγγλος κατασκευαστής υδρόγειων σφαιρών[1] για τον οποίον είναι γνωστά ελάχιστα πράματα. Ο Πετρουτσίνι Ουμπαλτίνι, ένας Ιταλός καλλιγράφος, εικονογράφος και πρέσβης[2] που τον γνώριζε, έλεγε ότι ήταν “ασαφούς και ταπεινής οικογενειακής καταγωγής”[3]. Φαίνεται πιθανόν να ήταν αυτός ο “Έμερι Μολινέ” που παρουσιάστηκε στη Σεβαστή Εταιρεία Χαρτοπωλών ως μαθητευόμενος του Ουίλιαμ Κουκ τον Οκτώβριο του 1557[4]. Μέχρι τα 1580 είχε ένα εργαστήριο στο Λάμπεθ, στη νότια όχθη του Τάμεση και είχε φήμη μαθηματικού και κατασκευαστή μαθηματικών οργάνων[5]. Ο Ρίτσαρντ Πόλτερ στο βιβλίο του Τhe Pathway to Perfect Sailing [1605][6]- (Ο δρόμος προς την τέλεια ναυσιπλοΐα) αναφέρει ότι ο Μολινέ ήταν δεξιοτέχνης κατασκευαστής πυξίδων και κλεψυδρών[7].

Πορτραίτο του Σερ Γουόλτερ Ράλεϊ με μία σφαίρα, ιδιοκτησία του Φεντερίκο Ζούκαρι (1542/1543–1609)

Μέσω της τέχνης του, ο Μολινέ έγινε γνωστός στους εξερευνητές Τόμας Κάβεντις, Τζων Ντέιβις, Φράνσις Ντρέικ και Γουόλτερ Ράλεϊ, στο συγγραφέα Ρίτσαρντ Χάκλουιτ και στους μαθηματικούς Ρόμπερτ Χιουζ και Έντουαρντ Ράιτ. Η κατασκευή των σφαιρών από τον Μολινέ φαίνεται να είχε προταθεί από τον Ντέιβις στον προστάτη του Γουίλιαμ Σάντερσον, έναν έμπορο από το Λονδίνο, ο οποίος περιγραφόταν ως "ένας από τους πιο γενναιόδωρους και πατριώτες εμπόρους-πρίγκιπες του Λονδίνου στις ημέρες της Ελισάβετ Α'". Ο Σάντερσον πρόθυμα δέχτηκε να καλύψει το κόστος κατασκευής και χρηματοδότησε την αρχική παραγωγή των υδρόγειων σφαιρών με ένα επενδυτικό κεφάλαιο 1000 λιρών[8] (σχεδόν 160.000 λίρες του 2007)[9].

Καθώς έφτιαχνε τις γήινες σφαίρες του ο Μολινέ εξέταζε τους οδηγούς πορείας [οδηγίες για την πορεία στη θάλασσα][10] και τους πιλότους [εγχειρίδια πλοήγησης][11]. Είναι γνωστό ότι έδωσε οδηγό πορείας για τη Βραζιλία και τις Δυτικές Ινδίες στον Τόμας Χάριοτ το 1590[12]. Επίσης έλαβε συμβουλές και βοήθεια από πλοηγούς και μαθηματικούς [13]. Είναι πιθανόν, για παράδειγμα, ότι ο Σερ Ουόλτερ Ράλεϊ τον συμβούλεψε για ένα θρύλο στα ισπανικά για τα νησιά του Σολομώντα που εμφανίστηκαν στη σφαίρα της γης[14]. Ο Ράλεϊ βρήκε την πληροφορία από τον Πέδρο Σαρμιέντο ντε Γκαμπόα, έναν Γαλικιανό εξερευνητή, σταλμένο από τον Βασιλιά Φίλιππο Β΄ της Ισπανίας για να ενισχύσει τα Στενά του Μαγγελάνου, αφού ο Φράνσις Ντρέικ τα είχε περάσει. Το 1584, ο Ισπανός ήταν καλεσμένος του Ράλεϊ στο Λονδίνο για μερικές εβδομάδες, αφού είχε αιχμαλωτιστεί από τον ίδιο σε ένα ταξίδι στην Ευρώπη[15].

Ο Μολινέ συνόδευσε τον Φράνσις Ντρέικ στη σφαιρική πλοήγηση του κόσμου τα έτη 1577-1580· όπως ανάφερε ο Ουμπαλτίνι "αυτός ο ίδιος υπήρξε σε εκείνες τις θάλασσες και σε εκείνες τις ακτές στις υπηρεσίες του ίδιου του Ντρέικ”. Ένα υπόμνημα στα λατινικά για την υδρόγειο της γης, που εξηγούσε γιατί ο Μολινέ είχε αφήσει έξω τις πολικές περιοχές και είχε διορθώσει την απόσταση στον Ατλαντικό Ωκεανό ανάμεσα στη χερσόνησο Σαύρα και το ακρωτήρι Κέιπ Ρέις στο νησί Νιουφάουντλαντ, έφτανε στο συμπέρασμα: “Μπόρεσα να το κάνω αυτό αρχικά και από τα δικά μου ταξίδια και κατά δεύτερον χάρη σε εκείνη την επιτυχημένη αποστολή στις Δυτικές Ινδίες υπό τον ενδοξότατο Φράνσις Ντρέικ: στην οποία αποστολή συνδύασα όχι μόνο τις καλύτερες περιγραφές των άλλων, αλλά και όλα όσα η ίδια μου ταπεινή γνώση ή εμπειρία μου έδωσαν τα τελευταία πέντε χρόνια για την τελειοποίηση αυτού του έργου”[16].

Jodocus Hondius (1563–1612), ο χαράκτης και χαρτογράφος που εκτύπωσε τους χάρτες των σφαιρών του Μολινέ – από Atlas or a Geographicke Description of the World (1636)

Στην εδαφική σφαίρα, τα ίχνη των ταξιδιών των Φράνσις Ντρέικ και Τόμας Κάβεντις γύρω από τον κόσμο σημειώνονται με κόκκινες και μπλε γραμμές αντίστοιχα. Αυτές οι γραμμές έγιναν όταν η σφαίρα πρωτοφτιάχτηκε. Αναφέρονται σε μια περιγραφή των υδρόγειων του Μολινέ στο Ασκήσεις του Μπλούντεβιλ (1594)[17][18] του Τόμας Μπλούντεβιλ, ενός επαρχιακού τζέντλεμαν που ήταν ενθουσιώδης μελετητής της αστρονομίας και της πλοήγησης[19]. Ο Τόμας Κάβεντις φαίνεται να βοήθησε τον Μολινέ με τις σφαίρες του και είναι πιθανό ότι ο Μολινέ τον συνόδευσε στο ταξίδι του το 1587 γύρω από τον κόσμο, επιστρέφοντας στην Αγγλία στις 9 Σεπτεμβρίου 1588. Το 1889 ο σερ Κλέμεντς Μάρκαμ, ένας Άγγλος εξερευνητής, συγγραφέας και γεωγράφος, επισήμανε ότι μια λατινική λεζάντα για την υδρόγειο σφαίρα της γης, μακριά από την ακτή της Παταγονίας, δηλώνει: "Thomas Caundish 18 Dec. 1587 hæc terrasub nostris oculis primum obtulit sub latitud 47 cujus seu admodum salubris Incolæ maturi ex parte proceri sunt gigantes et vasti mag nitudinis"[20]. Ωστόσο, η Helen Wallis, πρώην Έφορος Χαρτών στη Βρετανική Βιβλιοθήκη, παρατήρησε το 1951 ότι αυτό δεν ήταν εφικτό να συμβεί καθώς ο Μολινέ σχεδίασε λανθασμένα την πορεία του Κάβεντις στο ανατολικό αρχιπέλαγος των Ινδιών.[21] Πρότεινε, ωστόσο, ότι ένα άλλο υπόμνημα για την υφήλιο ίσως υποδεικνύει ότι σαλπάρισε σε τουλάχιστον ένα, αν όχι σε όλα τα ταξίδια του Τζον Ντέιβις[22].

Ο μαθηματικός και χαρτογράφος Έντουαρτ Ράιτ [23] βοήθησε τον Μολινέ στη σχεδίαση ακτογραμμών στην υδρόγειο της γης και μετέφρασε κάποια από τα υπομνήματα στα Λατινικά. Στις 10 Απριλίου 1591, ο αστρολόγος και φυσικός Σιμόν Φόρμαν επισκέφθηκε το εργαστήριο του Μολινέ και του δίδαξε πώς να βρίσκει το γεωγραφικό μήκος. Φαίνεται ότι αφού ο Μολινέ είχε ετοιμάσει τις καμπύλες του χειρόγραφου [τα επίπεδα τμήματα του χάρτη που προσκολλώνται στη σφαίρα], τα έδωσε να τα τυπώσει ο φημισμένος Φλαμανδός χαράκτης και χαρτογράφος Τζοντόκους Χόνδιους, ο οποίος ζούσε στο Λονδίνο ανάμεσα στα 1584 και 1593 για να ξεφύγει από θρησκευτικές δυσκολίες στη Φλάνδρα. Αυτό συνεπάγεται από τη φράση Iodocus Hon: / dius Flan. sc. / 1592 " που εμφανίζεται στην ουράνια υδρόγειο μαζί με τα οικόσημα του Σάντερσον και μια αναφορά στη Βασίλισσα με ημερομηνία το 1592. Το ίδιο το όνομα του Μολινέ αναγράφεται στη γήινη σφαίρα στον Μεσαίο Ναό [Middle Temple]στη φράση "Emerius Mulleneux Angl.' / sumptibus Gulielmi— / Sandersoni Londinē: / sis descripsit" [“Ο Έμερι Μολινέ της Αγγλίας, με έξοδα του Γουίλιαμ Σάντερσον του Λονδίνου, περιέγραψε αυτό”].[24]

Σφαίρες του ουρανού

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ουράνια σφαίρα του Μολινέ ήταν ένα πιστό αντίγραφο της σφαίρας του Γεράρδου Μέρκατορ το 1551, η οποία ήταν βασισμένη σε μια σφαίρα του 1537, του Τζέμα Φρίσιους, στην κατασκευή της οποίας είχε συμβάλλει ο Μέρκατορ[25]. Στους αστερισμούς που απεικονίζονται στη σφαίρα του Μέρκατορ, ο Μολινέ πρόσθεσε το Νότιο Σταυρό και το Νότιο Τρίγωνο, αν και κάπως δυτικότερα της πραγματικής τους θέσης. Η πηγή του φαίνεται να ήταν το διάγραμμα του Ανταρκτικού ουρανού του Ανδρέα Κορσάλι που δημοσιεύτηκε[26] το 1550[27].

Οι σφαίρες του Μολινέ ήταν οι πρώτες που κατασκευάστηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να μένουν ανεπηρέαστες από τη θαλάσσια υγρασία. Φτιάχτηκαν με πάστα αλευριού, ένα ασυνήθιστο υλικό για την εποχή εκείνη. Ο Σιμόν Φόρμαν παρατήρησε ότι η διαδικασία καλουπώματος ή χύτευσης του Μολινέ ήταν “ο μόνος τρόπος να καλουπώσεις οτιδήποτε σε τέλεια φόρμα... και ακόμα ο πιο τέλειος και αληθινός τρόπος από όλους τους τρόπους... και αυτός ήταν ο τρόπος που χρησιμοποιούσε ο Μολινέ για να χυτεύει αλεύρι στην ίδια φόρμα”.[28]

Ο τίτλος της δουλειάς του Ρίτσαρντ Χάκλουιτ το 1589 The Principall Navigations, Voiages and Discoveries of the English Nation, που ανακοίνωσε τη σύντομη κυκλοφορία της γήινης σφαίρας του Μολινέ

Το 1589, ο Ρίτσαρντ Χάκλουιτ ανακοίνωσε την επερχόμενη έκδοση της εδαφικής σφαίρας του Μολινέ στο τέλος του προλόγου στο The Principall Navigations, Voiages and Discoveries of the English Nation[29] [Οι κύριες Πλοηγήσεις, Ταξίδια και Ανακαλύψεις του Αγγλικού Έθνους]. Αναφερόμενος στο χάρτη που καταχωρήθηκε στον τόμο- μια αναπαραγωγή του “Typus Orbis Terrarum”, χαραγμένος από τον Φραγκίσκο Χόγκενμπεργκ για το Theatrum Orbis Terrarum του Αβραάμ Ορτέλιους [1570][30]- έγραψε:

"Ικανοποιήθηκα εισάγοντας στο έργο έναν από τους πιο γενικούς χάρτες του κόσμου, μόνο μέχρι την έκδοση μιας πολύ μεγάλης και ακριβούς εδαφικής σφαίρας, συλλεγμένου και αναμορφωμένου σύμφωνα με τις νεότερες, πιο κρυφές και τελευταίες ανακαλύψεις, Ισπανικές, Πορτογαλικές και Αγγλικές, με συνθέτη τον κ Έμερι Μολινέ από το Lambeth, έναν σπάνιο τζέντλεμαν στο επάγγελμά του, όντας εκεί για πολλά χρόνια, με τη μεγάλη υποστήριξη του πορτοφολιού και της γενναιοδωρίας του σεβαστού εμπόρου, κυρίου Γουίλιαμ Σάντερσον".[31]

Ο Ουμπαλτίνι ανέφερε την πρόοδο του Μολινέ στην κατασκευή των σφαιρών στον Δούκα του Μιλάνου. Ήταν παρών όταν ο Μολινέ παρουσίασε ένα ζευγάρι χειρόγραφων υδρόγειων στην Ελισάβετ Α' στο Γκρίνουιτς τον Ιούλιο του 1591[32]. Ο Ουμπαλτίνι σημείωσε ότι “της έδωσε την υδρόγειο για να δει με μια ματιά πόσο μεγάλο μέρος του κόσμου θα μπορούσε να ελέγχει με τις ναυτικές της δυνάμεις”. Σύμφωνα με τον Γουόλις, οι τυπωμένες υδρόγειες, που στα 2 πόδια και μια ίντσα (0,64 μ.) σε διάμετρο, ήταν τότε οι μεγαλύτερες που φτιάχτηκαν ποτέ[33], δημοσιεύτηκαν μετά από κάποια καθυστέρηση στα τέλη του 1592 ή στις αρχές του 1593.[34] Ο Σάντερσον κανόνισε ψυχαγωγία στο σπίτι του στο Νιούιτον Μπάτς για να σηματοδοτήσει την παρουσίαση αυτών των υδρόγειων στη Βασίλισσα. Ο γιος του, Γουίλιαμ, αργότερα ανάφερε τα λόγια της Βασίλισσας καθώς δεχόταν την υδρόγειο: “Όλη η γη, ένα δώρο για έναν Πρίγκιπα...” ·και αποδεχόμενη την υδρόγειο του ουρανού είπε: “Μου παρουσιάσατε και τους Ουρανούς επίσης: ο Θεός να με οδηγεί να κυβερνώ το μέρος που μου αντιστοιχεί στο ένα από αυτά ώστε να απολαμβάνω τίποτα άλλο παρά μια έπαυλη στο άλλο”.[35] Η Ελισάβετ Α΄ είδε τις υδρόγειους και τους σφαιρικούς αστρολάβους ως σύμβολα της αυτοκρατορίας της και της πνευματικής της αποστολής στη γη[36]. Το βασιλικό οικόσημο ήταν στολισμένο πάνω στη Βόρειο Αμερική στην υδρόγειο[37].

Το πορτραίτο Armada Portrait της Elizabeth I κατασκευασμένο από τον Τζόρτζ Γκάουερ. Το δεξί χέρι της βασίλισσας είναι πάνω στη σφαίρα κάτω από το στέμμα με τα δάχτυλά της να καλύπτουν την Αμερική; αυτό λέγεται πως φανερώνει την κυριαρχία της Αγγλίας στη θάλασσα και το στόχο για επέκταση στον Νέο Κόσμο[38]

Αρκετές διατριβές δημοσιεύτηκαν για να περιγράψουν τις υδρόγειους του Μολινέ και να δώσουν οδηγίες για τη χρήση τους. Ο ίδιος ο Μολινέ έγραψε μια διατριβή, χαμένη τώρα, με τίτλο The Globes Celestial and Terrestrial Set Forth in Plano, [Οι Υδρόγειοι του Ουρανού και της Γης Παρουσιασμένες Απλά], την οποία δημοσίευσε ο Sanderson το 1592. Την ίδια χρονιά ο Τόμας Χουντ, ένας λέκτορας μαθηματικών που είχε τη βάση του στο Λονδίνο και είχε γράψει το 1590 ένα έργο πάνω στη χρήση των υδρογείων[39], δημοσίευσε το The Use of Both the Globes, Celestiall and Terrestriall [Η Χρήση και των Δυο Υδρογείων, του Ουρανού και της Γης][40]. Το 1594 ακολούθησαν δυο έργα, ένα από τα οποία ήταν το βιβλίο του Μπλούνετβιλ. Το άλλο Tractatus de Globis et Eorum Usu (Διατριβή πάνω στις Υδρόγειους και τη Χρήση τους) [41] δημοσιεύτηκε από τον μαθηματικό Ρόμπερτ Χιουζ.[42] Αυτό το έργο έκανε τουλάχιστον 13 εκδόσεις και μεταφράστηκε από τα Λατινικά στα Ολλανδικά, τα Αγγλικά και τα Γαλλικά. Το 1599 ο Έντουαρτ Ράιτ δημοσίευσε το Certaine Errors in Navigation (Ορισμένα Λάθη στην Πλοήγηση)[43], το οποίο περιλάμβανε σχόλια για τη χρήση των υδρόγειων σφαιρών του ουρανού και της γης που ανέπτυξε ο Μολινέ.

Σύμφωνα με τον Μέρκαμ, “ η εμφάνιση των υδρόγειων σφαιρών δημιούργησε φυσικά μεγάλη αίσθηση και εκδηλώθηκε μεγάλο ενδιαφέρον για όργανα που ήταν εξίσου χρήσιμα στον σπουδαστή και τον πρακτικό πλοηγό”. Οι μεγαλύτερες και με το περισσότερο γόητρο υδρόγειες σφαίρες κόστιζαν μέχρι 20 λίρες η κάθε μια: αυτές αγοράζονταν από τα βασιλικά μέλη, τους ευγενείς και τα ακαδημαϊκά ιδρύματα. Ανάμεσα στους αγοραστές ήταν ο Τόμας Μπότλευ και ο Διευθυντής του Κολεγίου All Souls, για τις βιβλιοθήκες τους στην Οξφόρδη. Ο Γουίλιαμ Σάντερσον έδωσε στα πανεπιστήμια της Οξφόρδης και του Κέμπριτζ από ένα ζευγάρι[44]. Ο δημόσιος ιεροκήρυκας Thomas Laughton έκανε ως εναρκτήριο δώρο στη βιβλιοθήκη του σχολείου Shrewsbury μια υδρόγειο του Μολινέ[45]. Κατασκευάστηκαν και μικρότερες υδρόγειες αν και δεν επέζησαν δείγματα στο χρόνο. Ο Σάντερσον είναι γνωστό ότι παρουσίασε μια από αυτές στον Ρόμπερτ Κέσιλ το 1595 μαζί με το Latin booke that teacheth the use of my great globes ( Το Λατινικό βιβλίο που διδάσκει τη χρήση των σπουδαίων μου υδρογείων)[46]του Χούες. Ως πρακτικά βοηθήματα πλοήγησης κόστισαν μόλις 2 λίρες[47].

Οι σφαίρες παρείχαν στους πλοηγούς και τους σπουδαστές μεθόδους για να βρίσκουν τη θέση του ήλιου, το γεωγραφικό πλάτος, την πορεία, την απόσταση, το εύρος, το αζιμούθιο, το χρόνο και την απόκλιση. Αποδείχτηκαν τέτοιο πλεονέκτημα στην πλοήγηση ώστε χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στα πλοία[48]. Ο πλοηγός Τζον Ντέιβις, στην αφιέρωση του βιβλίου του The Seamans Secrets [Τα μυστικά του Θαλασσοπόρου] [49] το 1595 προς το Λόρδο Αρχιναύαρχο Τσαρλς Χάουαρντ, 1o Κόμη του Νότιγχαμ, για τις μηχανικές πρακτικές που αντλούνται από την Τέχνη των Μαθηματικών, [στην οποία] η χώρα μας παραδίδει άριστους άνδρες και εξαίρεσε τον Κύριο Έμερι Μολινέ για την εξαίσια κατασκευή Υδρογείων.[50]

Στα 1590 ο Μολινέ αναζήτησε την προστασία της Ελισάβετ Α' για την κατασκευή ενός κανονιού, το οποίο περιέγραφε ως τη “νέα πυροβολική του εφεύρεση για χρήση κυρίως σε ναυμαχίες, για την προστασία των λιμανιών: ένας πυροβολισμός ίσος με χίλιες τουφεκιές, με το ακράτητο πυρ δύσκολα να σβήνει”[51]. Το Μάρτη του 1593 δόθηκε στον Μολινέ βασιλική εγγύηση. Δύο χρόνια μετά, ο έμπορος Ρόμπερτ Παρκς αγόρασε κάρβουνο, αλατόπετρα, πίσσα, λάδια και κεριά για αυτόν, πιθανώς για το κανόνι. Στις 4 Νοεμβρίου 1596 ο Ιδιαίτερος Σύμβουλος παρότρυνε τον Λόρδο Ναύαρχο “να μιλήσει στον Μολινέ, στον Μπούσι και τους δυο Ένγκελμπρετς σχετικά με τις επιθετικές τους μηχανές”[52] ως μέτρα άμυνας για τη νότια ακτή της Αγγλίας. Φαίνεται ότι το αίτημα αγνοήθηκε. Στις 27 Σεπτεμβρίου 1594[53], η Βασίλισσα χορήγησε στον Μολινέ ως δώρο 200 λίρες κι ένα ετήσιο εισόδημα 50 λιρών. Αυτός διάλεξε να παραδώσει το τελευταίο όταν, κάποια στιγμή ανάμεσα στον Μάρτη ή Απρίλη του 1596 και στις 4 Ιουνίου του 1597, αυτός και η γυναίκα του Αν μετανάστευσαν στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας. Ο Γουόλις υπέθεσε ότι πήρε μαζί του τις πλάκες τυπώματος των σφαιρών και τις πούλησε στον Χόνδιους, ο οποίος είχε επιστρέψει στο Άμστερνταμ το 1593[54].

Ένα διάγραμμα κανονιού από το The Compleat Cannoniere του Τζον Ρόμπερτς (1652)

Γιατί ο Μολινέ άφησε την Αγγλία για την Ολλανδία δεν είναι σαφές. Το Λεξικό Εθνικών Βιογραφιών της Οξφόρδης προτείνει ότι ήταν για να μπορεί προσωπικά να μοιράζει τις σφαίρες του στους πρίγκιπες της Ευρώπης, καθώς το Άμστερνταμ τότε εδραιωνόταν γρήγορα ως το κέντρο κατασκευής σφαιρών και χαρτών. Ωστόσο, δεν θα μπορούσε να είναι αυτή η πρόθεσή του αν είχε πουλήσει τις πλάκες των υδρογείων στον Χόνδιους. Είναι πιθανό να είχε αποφασίσει να εστιάσει στην κατασκευή πυροβολικού. Στις 26 Ιανουαρίου 1598, η βουλή των Ενωμένων Επαρχιών, έδειξε ενδιαφέρον για το κανόνι του Μολινέ και του έδωσαν 12ετές προνόμιο για μια εφεύρεση. Στις 6 Ιουνίου κατέθεσε μια δεύτερη αίτηση αλλά πέθανε στο Άμστερνταμ σχεδόν αμέσως μετά. Αργότερα εκείνον τον μήνα δόθηκε στη γυναίκα του η διεύθυνση της περιουσίας του στην Αγγλία. Φαίνεται ότι ο Μολινέ πέθανε φτωχός επειδή στην Αν χορηγήθηκε μια ολλανδική σύνταξη συμπόνοιας των 50 φλωρινιών στις 9 Απριλίου 1599. Προφανώς δεν είχε άλλη οικογένεια και η αγγλική βιομηχανία κατασκευής σφαιρών πέθανε μαζί του. Δε φαίνεται να κατασκευάστηκαν άλλες υδρόγειες σφαίρες στην Αγγλία μέχρι τα 1670, οπότε και εμφανίστηκαν οι σφαίρες των Ρόμπερτ Μόρντεν, Γουίλιαμ Μπέρυ και Ζόζεφ Μόξον.[55] Ωστόσο, πάνω από 40 χρόνια μετά τον θάνατο του Μολινέ, ο Γουιλιαμ Σάντερσον ο νεότερος έγραψε ότι οι σφαίρες του “υπήρχαν ακόμα, μεγάλες και μικρές, ουρανού και γης, και στα πανεπιστήμιά μας και σε αρκετές βιβλιοθήκες (εδώ και πέρα από τις θάλασσες)”[56].

Το "Chart of the World on Mercator's Projection" του Edward Wright (c. 1599), γνωστό επίσης ως ο χάρτης Wright–Μολινέ

Στον δεύτερο τόμο της κατά πολύ εκτεταμένης εκδοχής του βιβλίου του The Principal Navigations, Voiages, Traffiques and Discoueries of the English Nation [Οι κύριες Πλοηγήσεις, τα Ταξίδια, η Κυκλοφορία και οι Ανακαλύψεις του Αγγλικού Έθνους] (1599)[57], ο Χάκλουιτ δημοσίευσε αυτό που είναι σήμερα γνωστό ως Χάρτης Ράιτ-Μολινέ.[58] Δημιούργημα του Έντουαρντ Ράιτ και βασισμένος στην υδρόγειο του Μολινέ, ήταν ο πρώτος χάρτης που χρησιμοποίησε τις βελτιώσεις του Ράιτ στη Μερκατορική προβολή.[59]

Θεωρείται, ότι ο Γιόντοκους Χόντιους, έχοντας αγοράσει τις πλάκες των σφαιρών του Μολινέ, επιχορηγήθηκε με προνόμιο 10 ετών την 1η Απριλίου 1597 για να φτιάξει και να δημοσιεύσει μια υδρόγειο. Εκείνο το έτος παρήγαγε στο Άμστερνταμ μια μετάφραση στα Ολλανδικά του Tractatus de Globis του Χιουζ[60]. Στις 31 Οκτωβρίου 1598, παρά μια νομική διαμάχη με τον αντίπαλο κατασκευαστή υδρόγειων Τζέικομπ Βαν Λάνγκερεν, ο Χόντιους κέρδισε ακόμα ένα δεκαετές προνόμιο[61]. Αναλόγως δημοσίευσε υδρόγειους το 1600 και 1601 και οι γιοί του Χενρίκους και Γιόντοκους δημοσίευσαν ένα ζεύγος το 1613. Ο Χόντιους επίσης δημοσίευσε έναν παγκόσμιο χάρτη το 1608 με μερκατορική προβολή. Το πόσο βασίστηκε στην υδρόγειο σφαίρα του Μολινέ φαίνεται από διάφορα υπομνήματα, ονόματα και σχεδιαγράμματα που μάλλον αντιγράφτηκαν απευθείας από αυτόν[62].

Ο Βαν Λάνγκερεν, στις υδρογείους του το 1612, ενσωμάτωσε τις βελτιώσεις που έκανε ο Χόντιους ο Πρεσβύτερος στην υδρόγειο του Μολινέ. Θεωρείται ότι οι σφαίρες του Χόντιους επίσης παρακίνησαν τον Γουίλιαμ Μπλου να αρχίσει να κατασκευάζει τις μεγάλες του υδρόγειους το 1616, οι οποίες δημοσιεύτηκαν το 1622. Οι σφαίρες του Μολινέ λοιπόν μπορεί έμμεσα να επηρέασαν την εξέλιξη της ολλανδικής κατασκευής υδρόγειων σφαιρών[63].

Η εμφάνιση των υδρόγειων του Μολινέ είχε σημαντική επίδραση στον πολιτισμό της εποχής του. Στο The Comedy of Errors [Κωμωδία των Λαθών] του Σαίξπηρ, γραμμένο ανάμεσα στα 1592 και 1594, ένας από τους πρωταγωνιστές, ο Δρόμος των Συρακουσών, συγκρίνει μια υπηρέτρια της κουζίνας με μια υδρόγειο της γης: Από κεφάλι σε πόδι δεν είναι πιο μακριά απ' ό,τι από γοφό σε γοφό: είναι σφαιρική σαν μια υδρόγειο· θα μπορούσα να ανακαλύψω χώρες σε αυτήν”[64]. Το αστείο αποκτούσε νόημα από τη δημοσίευση των υδρογείων· ο Σαίξπηρ μπορεί να τις είχε δει κι ο ίδιος. Ο δραματοποιός της Ελισαβετιανής εποχής Τόμας Ντέκερ έγραψε σε ένα από τα θεατρικά έργα του που δημοσιεύτηκε στο The Gull's Horn-book (1609):

Τι εξαιρετικός τεχνίτης, λοιπόν, ήταν αυτός που μπόρεσε να χυτεύσει την υδρόγειο σε καινούριο καλούπι. Και να την κάνει να μη μοιάζει με του Μολινέ, με λείο στρογγυλό πρόσωπο και ξεπλυμένο με το ασπράδι των αυγών, αλλά να την κρατήσει απλή, όπως ήταν πρώτα, με όλους τους αρχαίους κύκλους, τις γραμμές, τις παραλλήλους και τις φιγούρες.[65]

Έχει προταθεί ότι οι “Άνδρες του Λόρδου Τσέιμπερλεϊν”, ο θεατρικός θίασος όπου ο Σαίξπηρ εργαζόταν ως ηθοποιός και συγγραφέας για το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του, ονόμασαν το θέατρό τους Globe Theatre {Σφαιρικό Θέατρο}, χτισμένο το 1599, ως απόκριση στον αυξανόμενο ενθουσιασμό για τις γήινες και ουράνιες σφαίρες, με ερέθισμα εκείνες του Μολινέ.[66]

Στη Δωδέκατη Νύχτα (1600-1601)[67] ο Σαίξπηρ αναφέρεται στον χάρτη Ράιτ-Μολινέ όταν η Μαρία λέει για τον Μαλβόλιο: “Το πρόσωπό του όταν χαμογελάει σχηματίζει περισσότερες γραμμές από αυτές που υπάρχουν στο νέο χάρτη, με την αύξηση των Ινδιών”.

Οι υδρόγειες σφαίρες σήμερα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μόνο 6 σφαίρες του Μολινέ είναι γνωστό ότι υπάρχουν σήμερα, δυο της γης και τέσσερις του ουρανού. Τρεις ουράνιες σφαίρες βρίσκονται στη Γερμανία, από μια στο Ζέρμπστ, στη Νυρεμβέργη (στο Γερμανικό Εθνικό Μουσείο) και στο Κάσσελ (Μουσείο Χέσσε). Το τελευταίο είχε κάποτε μια σφαίρα της γης του 1592 αλλά θεωρείται ότι καταστράφηκε στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Τρεις παραμένουν στην Αγγλία: ένα ζεύγος, μια του ουρανού και μια της γης, ανήκει στο Μιντλ Τεμπλ στο Λονδίνο και εκτίθεται στη βιβλιοθήκη του, ενώ μια υδρόγειος βρίσκεται στο Petworth House, στο Πέτγουορθ, στο Δυτικό Σάσεξ.[68]

Η υδρόγειος σφαίρα στο Petworth House

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Petworth House, Δυτικό Σάσεξ, το 1986

Μια υδρόγειος της γης ανακαλύφθηκε στη βιβλιοθήκη του Λόρδου Λέκονφιλντ στο Petworth House, στο Πέτγουορθ, Δυτικό Σάσεξ, τον Ιούλιο του 1949[69]. Σύμφωνα με την παράδοση της οικογένειας Γουίνταμ που κατάγεται από τον Henry Percy, ένατο Κόμη του Νορθάμπερλαντ, η σφαίρα ανήκε στον Σερ Γουόλτερ Ράιλεϊ, ο οποίος την έδωσε στον Νορθάμπερλαντ όταν φυλακίστηκαν μαζί στον Πύργο του Λονδίνου. Ο Νορθάμπερλαντ, γνωστός ως ο “Μάγος Κόμης” για το ενδιαφέρον του σε επιστημονικά και αλχημικά πειράματα και για τη βιβλιοθήκη του[70], ήταν ύποπτος για συμμετοχή στη Συνωμοσία της Πυρίτιδας το 1605 επειδή ο συγγενής του Τόμας Πέρσι ήταν ανάμεσα στους συνωμότες. Ο Ιάκωβος Α' φυλάκισε τον Ράιλεϊ στον Πύργο για την υποτιθέμενη συμμετοχή του στην Κυρίως Συνωμοσία. Αν και η θεωρία βασίζεται σε επουσιώδη στοιχεία, μια σειρά καταχωρήσεων στους λογαριασμούς του Νορθάμπερλαντ σε σχέση με επιδιορθώσεις των σφαιρών-μια με ημερομηνία το 1596- δείχνουν ότι η σφαίρα του Μολινέ μπορεί να του ανήκε από την αρχή και να μην ήταν του Ράιλεϊ[71]. Η υδρόγειος, ωστόσο, σχεδόν σίγουρα, πέρασε πολλά χρόνια στον Πύργο πριν μεταφερθεί στο Petworth House, όπου ο Νορθάμπερλαντ περιορίστηκε μετά την αποφυλάκισή του το 1621.

Η σφαίρα στο Petworth House, που τώρα βρίσκεται στη Βόρεια Πινακοθήκη, είναι η μόνη υδρόγειος του Μολινέ που διατηρείται στην αρχική της κατάσταση του 1592. Μία από τις “σπουδαίες σφαίρες” του Μολινέ, με 2 πόδια και μια ίντσα (0.64μ) διάμετρο, αναφερόταν το 1952 να είναι σε κακή κατάσταση παρά τις εργασίες αποκατάστασης που έγιναν από το Βρετανικό Μουσείο τον προηγούμενο χρόνο. Το βόρειο ημισφαίριο ήταν σκοτεινό από τη βρωμιά και τριμμένο σε μερικά σημεία τόσο ώστε ήταν δύσκολο να διαβαστεί. Κάποια μέρη του και μεγάλα τμήματα του νότιου ημισφαιρίου λείπουν εντελώς[72]. Οι εργασίες αποκατάστασης αποκάλυψαν ότι η σφαίρα βαραίνει με άμμο και αποτελείται από στρώσεις μικρών κομματιών χαρτιού επικαλυμμένα με ένα στρώμα γύψου περίπου 1/8 της ίντσας (3 χιλ.) παχύ. Από πάνω υπάρχει ακόμα ένα στρώμα χαρτιού, πάνω στο οποίο κολλούν οι τριγωνικές άκρες. Η σφαίρα διατηρεί τον ξύλινο οριζόντιο κύκλο της και το μπρούτζινο μεσημβρινό δακτύλιο, αλλά ο κύκλος της ώρας και ο δείκτης λείπουν.[73] Περαιτέρω αποκατάσταση έγινε την περίοδο ανάμεσα στο 1995 και 1997.[74] Η σφαίρα εκτέθηκε στη Βασιλική Γεωγραφική Εταιρεία το 1951 και 1952.

Οι υδρόγειες σφαίρες στον Middle Temple

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η γήινη σφαίρα του Μολινέ προσωρινά εκτεθειμένη στο Βρετανικό Μουσείο στις 27 Νοεμβρίου 2006

Ένα τιμολόγιο στους λογαριασμούς της 11ης Απριλίου 1717 για την “επιδιόρθωση των σφαιρών στη βιβλιοθήκη”[75] είναι η νεώτερη αναφορά στην ιδιοκτησία από τον Middle Temple των ουράνιων και γήινων σφαιρών του Μολινέ[76]. Η άποψη του Μάρκαμ ήταν ότι ο Ρόμπερτ Άσλεϊ (1565-1641), ένας δικηγόρος του Middle Temple που ήταν επίσης ένθερμος γεωγράφος, πιθανόν άφησε στη διαθήκη του τις σφαίρες στο Δικηγορικό Σύλλογο, μαζί με τα βιβλία του. Τα βιβλία του Άσλεϊ αποτέλεσαν τον πυρήνα της αρχικής βιβλιοθήκης του Συλλόγου και περιλάμβαναν αντίγραφα της δεύτερης έκδοσης του Tractatus de Globis του Χόις και άλλα έργα πάνω στην κοσμογραφία[77]. Από την άλλη, η Γουόλις έχει πει ότι η άποψη του Μάρκαμ δεν υποστηρίζεται από διαθέσιμα στοιχεία και ότι οι σφαίρες δεν αναφέρονται στη διαθήκη. Πιστεύει ότι αποκτήθηκαν από το Middle Temple όταν δημοσιεύτηκαν το 1603[78].

Η ουράνια σφαίρα χρονολογείται το 1592 αλλά αυτή της γης το 1603 και είναι το μόνο παράδειγμα του είδους της. Η Γουόλις υπέθεσε ότι φτιάχτηκαν από τον Χόντιους στο Άμστερνταμ το 1603 για έναν αγοραστή στην Αγγλία, ίσως για το ίδιο το Middle Temple. Η ουράνια σφαίρα κατασκευάστηκε από τις αυθεντικές τυπογραφικές πλάκες του 1592 ενώ της γης μέσω της χρήσης αναθεωρημένων πλακών του 1603[79]. Η σφαίρα της γης στο Middle Temple διαφέρει από εκείνη του Petworth House του 1592 ως προς την ενσωμάτωση των ανακαλύψεων του Ράιλεϊ στη Γουιάνα [80] και στην προσθήκη νέων ονομάτων τοποθεσιών στη Βραζιλία, το Περού και την Αφρική, καθώς και ενός νησιού σημειωμένου ως “Κορέα” πέρα από την ακτή της Κίνας.[81] Η πιο εκτεταμένη αναθεώρηση άλλαξε το Βορειοανατολικό Πέρασμα ώστε να λάβει υπόψιν τις ανακαλύψεις που έγιναν στο τρίτο ταξίδι του Βίλεμ Μπαρένζ στη Νοβάγια Ζέμλια το 1596. Φαίνεται ότι οι αναθεωρήσεις στις αρχικές πλακέτες της σφαίρας του Μολινέ ολοκληρώθηκαν μέχρι το 1597, επειδή δεν περιλαμβάνονται άλλες ανακαλύψεις που έγιναν μετά από εκείνη τη χρονιά[82]. Είναι πιθανό ο Μολινέ να βοήθησε τον Χόντιους να αναβαθμίσει τις πλακέτες το 1596 ή το 1597. Για παράδειγμα, αν ο Χόντιους είχε αποκτήσει ένα αντίγραφο του χάρτη της Γκιάνα του Ράιλεϊ, ο Μολινέ ήταν η πιο πιθανή πηγή[83]. Σε αντίθεση με τη σφαίρα του Petworth House, οι σφαίρες του Μiddle Temple είναι βαριά βερνικωμένες. Το βερνίκι θα μπορούσε να είχε εφαρμοστεί για πρώτη φορά το νωρίτερο το 1818 όταν οι σφαίρες επιδιορθώθηκαν από τον J. και W. Νιούτον· σίγουρα βερνικώθηκαν από την Holland Hannen & Cubitts, Ltd. κατά τη διάρκεια εργασιών συντήρησης το 1930.

Ένας πίνακας της Βιβλιοθήκης Middle Temple το 1892 του Χέρμπερτ Ρέιλτον

Στις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι υδρόγειες σφαίρες στάλθηκαν στο Μπίκονσφιλντ και αποθηκεύτηκαν μαζί με μέρη της Συλλογής Γουάλας στο Barn Hall με τη φροντίδα της Λαίδης Μπέρναμ. Επέστρεψαν στο Λονδίνο το 1945 και για κάποιο καιρό κρατήθηκαν στη Βασιλική Βιβλιοθήκη ως δάνειο στο Βρετανικό Μουσείο[84]. Οι σφαίρες εγκαταστάθηκαν στην τωρινή τους θέση στη βιβλιοθήκη του Middle Temple όταν άνοιξε το παρόν κτίριο της βιβλιοθήκης το 1958. Το 2003 δανείστηκαν στο Εθνικό Θαλάσσιο Μουσείο για μια έκθεση που μνημόνευε τη ζωή της Ελισάβετ Α΄.

Το 2004, το Middle Temple πρότεινε την πώληση των σφαιρών του Μολινέ, εκτιμώμενης αξίας άνω του ενός εκατομμυρίου λιρών, για τη δημιουργία ενός κονδυλίου υποτροφιών για τη μόρφωση και εκπαίδευση άπορων μελλοντικών δικηγόρων. Τα μέλη του τελικά αποφάσισαν με μεγάλη πλειοψηφία εναντίον μιας τέτοιας κίνησης. Υπήρχε επίσης ένα γενικό αίσθημα ότι οι σφαίρες θα έπρεπε να γίνουν πιο προσβάσιμες σε όσους επιθυμούσαν να τις δουν.

Οι σφαίρες του Μολινέ στο Middle Temple είναι το αντικείμενο μιας εργασίας μεγέθους βιβλίου, Οι Σφαίρες του Μολινέ: Μαθηματική Πρακτική και Θεωρία του Λέσλι Μ. Κόρμακ, Καθηγητή και Προέδρου του τμήματος Ιστορίας και Κλασσικών της Σχολής των Τεχνών στο Πανεπιστήμιο της Αλμπέρτα. Η εργασία εξετάζει την κοινότητα των μαθηματικών, φυσικών φιλοσόφων, κατασκευαστών οργάνων και βιρτουόζων-τζέντλεμαν που αναπτύχθηκε γύρω από τη δημιουργία των σφαιρών του Μολινέ, ιδιαίτερα τις ιστορίες τεσσάρων αντρών που έγραψαν διατριβές σχετικά με τις σφαίρες και την ευρύτερη μαθηματική κοινότητα.

Η σφαίρα στο Hessisches Landesmuseum

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι υδρόγειες σφαίρες του Μολινέ στο Hessisches Landesmuseum, στο Κάσσελ, ήταν κληρονομιά της συλλογής του Γουίλιαμ Δ΄ (Γουίλιαμ ο Σοφός), Λανδγράβου (Μεγάλου Κόμη) του Χέσσε-Κάσσελ, πρωτοπόρου της αστρονομικής έρευνας. Ο ίδιος ο Γουίλιαμ πέθανε το 1592 κι έτσι υπέθεσαν ότι ο γιος του και διάδοχος, Μωρίς, αγόρασε τις σφαίρες για τη συλλογή. Για πρώτη φορά αναφέρθηκαν το 1765 στο ευρετήριο της Μαθηματικής Αίθουσας στην Ηγεμονική Γκαλερί Τέχνης στο Κάσσελ, κατά τη διάρκεια της κυριαρχίας του Λανδγράβου Φρειδερίκου του 3ου. Μόνο μια σφαίρα του ουρανού υπάρχει σήμερα· θεωρείται ότι η υδρόγειος της γης καταστράφηκε κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

  1. Ένα χειρόγραφο, MS Harl. 5208, στο pp. 50–51, το οποίο είναι μέρος "by a Freind" από τα επιτεύγματα του William Sanderson, περιγράφει τις σφαίρες ως "ως τη πρώτη κρατική επιχείρηση που εκδόθηκε από τον Χριστιανισμό, για την τιμή της χώρας του, και για το καλό των Μαθητών σε ορισμένο αντικείμενο, τους Ευγενής και τους Θαλασσοπόρους." Όχι νωρίτερα, οι σφαίρες της Αγγλίας είναι γνωστές: Helen M[argaret] Wallis (1951), "The first English globe: A recent discovery", The Geographical Journal 117: 275, n. 1, doi:10.2307/1791852
  2. Amy Dempsey (2003), Elizabeth's adventurers: Imperial ambition: The state of the nationNational Maritime Museum, αρχείο από το πρωτότυπο Αρχειοθετήθηκε 2014-08-11 στο Wayback Machine. στις 29 Ιουνίου 2007, ανακτώνται στις 7 Φεβρουαρίου 2008.
  3. Anna Maria Crinò; Helen Wallis (1987), "New researches on the Molyneux globes",Der Globusfreund 35: 11 at 14.
  4. E[dward] Arber, ed. (1875–1894), A Transcript of the Registers of the Company of Stationers of London ... 1554–1640 A.D, Λονδίνο: Ιδιωτική εκτύπωση OCLC 230266111, 5 τόμοι.
  5. Clements R. Markham, "Introduction", in Robert Hues; Clements R. Markham, ed. (1889), Tractatus de globis et eorum usu: Διατριβή που περιγράφει τις σφαίρες που κατασκευάστηκαν από τον Emery Molyneux και εκδοθέν το 1592 [Hakluyt Society, 1η κυκλοφορία., τόμος II, νούμερο 79a], Λονδίνο: Hakluyt Society, p. xxvi, ISBN 978-0-8337-1759-7,OCLC 149869781.
  6. Richard Polter (1605), The Pathway to Perfect Sayling: Being a Deliuerie in as Breefe Mannera as may bee, of the Sixe Principall Pointes or Groundes, concerning Nauigation: Γράφτηκε από τον Mr. Richard Polter, ένας από τους πρώην κυρίαρχους Θαλασσοπόρους του Nauie Royall. Και τώρα εκδόθηκε για το Κοινό Καλό για όλους τους Θαλασσοπόρους, Πιλότους, και άλλους ανθρώπους της Θάλασσας, Λονδίνο: Edward Allde για Iohn Tappe, και πουλιούνται στο κατάστημά του στο Tower-Heel κοντά στο Bul-warke Gate, OCLC 222545121.
  7. Susan M. Maxwell; Harrison, B. (September 2004), "Molyneux, Emery (d. 1598)", Oxford Dictionary of National Biography (Online ed.), Oxford: Oxford University Press, doi:10.1093/ref:odnb/50911 Αρχειοθετήθηκε 2015-09-22 στο Wayback Machine..
  8. Αρχειοθετήθηκε 2021-04-26 στο Wayback Machine.Portraits, She-philosopher.com: Σπουδάζει Ιστορία των Επιστημόνων και Κουλτούρας, Ιανουάριος 2007, αναθεωρείται στις 7 Μαρτίου 2007, αρχείο από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2009, επανεκδόθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2008.
  9. Αυτό το αποτέλεσμα υπολογίσθηκε χρησιμοποιώντας τον ιστότοπο MeasuringWorth.com βασιζόμενος σε ένα πίνακα τιμών λιανικής, χρησιμοποιώντας μια ημερομηνία του 1590: Lawrence H.Officer, Purchasing power of British Pounds from 1264 to 2007 Αρχειοθετήθηκε 2012-02-19 στο Wayback Machine., MeasuringWorth.com, retrieved 24 March 2008.
  10. Σύμφωνα με το Oxford English Dictionary, ένας ruttier[νεκρός σύνδεσμος][1][νεκρός σύνδεσμος] είναι "[a] δείγμα οδηγιών για να βρεθεί η διαδρομή κάποιου στη θάλασσα ; ένας φύλακας της μαρίνας για τη διαδρομή, etc.": "ruttier, n.", OED Online, Oxford: Oxford University Press, Δεκέμβριος 2007, επανεκδόθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2008.
  11. "pilot, n. and adj.", OED Online, Oxford:Oxford University Press, Δεκέμβριος του 2007, επανεκδόθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2008.
  12. Wallis, "The first English globe", pp. 277–278.
  13. "Introduction", Tractatus de Globis, p. xii.
  14. Ο μύθος, ο οποίος εμφανίζεται στον Ειρηνικό ωκεανό, δηλώνει ότι: "Islas estas descubrio Pedro Sarmiento de Gamboa por la corona de Castilla y Leon desde el año 1568 llamolas Islas de Jesus aunque vulgarmente las llaman Islas de Salomon" ("Pedro Sarmiento de Gamboa ανακάλυψε αυτά τα νησιά και τα παραχώρησε στη βασιλεία του Castile and León. Από το 1568 και παραπέρα, τα νησιά ονομάστηκαν, Solomon Island, όπου ήταν γνωστά ως τα νησιά του Σόλωνα"): "Εισαγωγή", Tractatus de Globis, p. xxx.
  15. "Introduction", Tractatus de Globis, p. xxx
  16. Helen M[argaret] Wallis (1951), "The first English globe: A recent discovery", The Geographical Journal 117: 275 at 279, doi:10.2307/1791852.
  17. Thomas Blundeville(1594), M. Blundevile His Exercises περιέχει έξι διατριβές, οι τίτλοι αυτών έχουν γραφτεί στην επόμενη σελίδα : Οι διατριβές αυτές είναι απαραίτητο να διαβαστούν και να γίνουν γνωστές από όλους τους νέους οι οποίοι δεν έχουν εκπαιδευτεί σε τέτοιους τομείς, και είναι ακόμα γεμάτοι όρεξη και ενδιαφέρον να αποκτήσουν περισσότερες γνώσεις τόσο στην Κοσμολογία, Αστρολογία και Γεωγραφία όσο και για την Τέχνη της Ναυσιπλοΐας ... Για την επέκταση σχετικά με τις Τέχνες της Ναυσιπλοΐας, ο M. Blundevile Speciallie έγραψε διατριβή και το έκανε ξεκάθαρο σε όλους τους νέους του Realme, Λονδίνο: Τυπώθηκε από τον Iohn Windet, OCLC 55186822.
  18. "Introduction", Tractatus de Globis, p. xxxi.
  19. "Introduction", Tractatus de Globis, p. xix, n. 1. See Tessa Beverley; Harrison, B. (2004), "Blundeville, Thomas (1522?–1606?)", Oxford Dictionary of National Biography(Online ed.), Oxford: Oxford University Pressdoi:10.1093/ref:odnb/2718. Αρχειοθετήθηκε 2015-04-22 στο Wayback Machine.
  20. "Introduction", Tractatus de Globis, pp. xxx.
  21. Wallis, "The first English globe", p. 283.
  22. Helen M[argaret] Wallis (1962), "Globes in England up to 1660", Geographical Magazine 35: 267–279.
  23. A.J. Apt; Harrison, B. (2004), "Wright, Edward (bap. 1561, d. 1615)", Oxford Dictionary of National Biography, Oxford: Oxford University Press, doi:10.1093/ref:odnb/30029
  24. "Introduction", Tractatus de Globis, p. xxxi. Τα κείμενα είναι από τον Wallis, "The first English globe", p. 280.
  25. Ισχύει επίσης ότι οι σφαίρες του ουρανού του Molyneux στηρίζοντα κατά βάση στο 52.5-centimetre (20.7 in) η σφαίρα του ουρανού κατασκευάστηκε από τον Δανό κατασκευαστή σφαιρών Jacob Floris van Langren, και αυτό δείχνει ότι οι κανονικές 48 Ptolemaic αστερισμοί από το νοτιότερο ημισφαίριο κατασκευάστηκε από τον Δανό χαρτογράφο Petrus Plancius: Susan Doran, ed.(2003), Elizabeth: Μια έκθεση στο Εθνικό Μουσείο Ναυτιλίας, Λονδίνο: Chatto and Windus σε συνεργασία με το Εθνικό Μουσείο Ναυτιλίας, p. 134, ISBN 978-0-7011-7476-7.
  26. In Giovanni Battista Ramusio, ed. (1550), Primo Volume delle Navigationi et Viaggi nel qual si contiene la descrittione dell'Africa: e del Paese del Prete Ianni, con varii viaggi, dal Mar Rosso à Calicut, et infin all'Isole Molucche ... et la Navigatione attorno il Mondo [Οι πρώτες εκτιμήσεις της πλοήγησης και των ταξιδιών τα οποία περιέχουν την περιγραφή της Αφρικής : and of the Lands of Prester John, with Several Travels, από την Κόκκινη Θάλασσα στο Mar Rosso à Calicut και τέλος στα Moluccan Νησιά ... και πλοήγηση στο κόσμο], [[[:en:Veneto|Veneto]]]: Gli Heredi di Lucantonio Giunti [The Heirs of Lucantonio Guinti], OCLC 83018526 (Italian).
  27. Wallis, "The first English globe", pp. 283–284.
  28. Bodleian LibraryOxford, MS Ashmole 1494, folio 1491.
  29. Richard Hakluyt (1589), Οι κυρίαρχες Πλοηγήσεις, Ταξίδια, και οι Ανακαλύψεις του Αγγλικού Έθνους : Κατασκευασμένη από θάλασσα ή λίγη γη στην πιο απόμερη και μακρινή απόσταση των καταλυμάτων της Γης σε κάθε στιγμή συμπεριλαμβάνοντας αυτά τα 500 χρόνια: Χωρίζονται σε τρία διαφορετικά κομμάτια σύμφωνα με τις θέσεις των Περιφερειών όπου ήταν ήδη εκεί; Το πρώτο μέρος περιέχει τα προσωπικά ταξίδια των Άγγλων στην Ινδία, Συρία, Αραβία ... το δεύτερο, κατανοώντας τις σημαντικές ανακαλύψεις των Άγγλων προς το Βορρά και Βόριο ανατολικά από τη θάλασσα, από τη Λαπωνία ... και το τρίτο και το τελευταίο, συμπεριλαμβάνοντας τις γενναίες Αγγλικές ερευνητικές προσπάθειες. Σχεδόν όλες οι γωνίες της Γης και του νέου κόσμου της Αμερικής ... εις το οποίο προστίθεται η τελευταία πιο δημοφιλής Αγγλική Πλοήγηση γύρω από την παγκόσμια σφαίρα της Γης , Λονδίνο: Τυπώθηκε από τον George Bishop και Ralph Newberie, αναθεωρήθηκε από τον Christopher Barker, εκτυπώθηκε στο Queen's Most Excellent Majestie, OCLC 270809208.
  30. Abraham Ortelius(1570), Theatrum orbis terrarum, opus nunc denuó ab ipso auctore recognitum multisqué locis castigatum, & quamplurimis nouis, tabilis atqué commentarijs auctum [Η παράσταση της σφαίρας, μια εργασία ξεκίνησε από την αρχή από τον ίδιο συγγραφέα και δέχτηκε πολλές διορθώσεις, και επεκτάθηκε με πολλές νέες πηγές πληροφοριών, πίνακες και ερμηνευτικά σχόλια], Antwerp: [Ant. Coppenius Diesth?].
  31. Vol. 1 of Richard Hakluyt (1598–1600), The Principal Navigations, Voiages, Traffiques and Discoueries of the English Nation, Made by Sea or Overland ... [1600] Yeeres, &c, Λονδίνο: G. Bishop, R. Newberie & R. Barker, p. xxx, OCLC 81916779, παραθέτεται στο Oxford Dictionary of National Biography και Sir Francis Drake: Μια εικονική βιογραφία από τον Hans P. Kraus: Ο κατάλογος των Συλλογών, σπάνια βιβλία & ιδιαίτερες συλλογές αναγνωστηρίων, βιβλιοθήκη συνεδρίων, αρχειοθετήθηκαν στις 29 Ιουλίου 2008, ανακτήθηκαν στις 28 Ιανουαρίου 2008.
  32. Susan Doran, ed. (2003), Elizabeth: Η Έκθεση από το Εθνικό Μουσείο Ναυτιλίας, Λονδίνο: Chatto και Windus σε συνεργασία με Εθνικό Μουσείο Ναυτιλίας, p. 134,ISBN 978-0-7011-7476-7. The Oxford Dictionary of National Biography, από την άλλη μεριά, υποστηρίζεται ότι η σφαίρα του Molyneux παρουσιάστηκε στο Elizabeth I στο Γκρίνουιτς τον Ιούνιο του 1592.
  33. Wallis, ""Globes in England up to 1660", p. 275.
  34. Wallis, "The first English globe", p. 280.
  35. William Sanderson [ο νεότερος] (1656), Μια απάντηση στα απρεπή φυλλάδια, Intituled, παρατηρήσεις πάνω στη πλήρη Ιστορία των ζωών και της κυριαρχίας της Βασίλισσας της Σκοτίας, και του γιου της τον Βασιλιά James ο έκτος, της Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας και Ιρλανδίας: Ο λιβελλογράφος χωρίς όνομα, καθορίζεται από G. Bedell και T. Collins δύο βιβλιοσυλλέκτες, αλλά η Ιστορία δικαιώθηκε από τον Authour W. Sanderson, Λονδίνο: Τυπώθηκε για τον συγγραφέα, και δεν πουλήθηκε από τον George Sawbridge και Richard Tomlins, OCLC 79636331, signatureA3v, cited in Wallis, "Σφαίρες στην Αγγλία μετά το 1660", p. 275.
  36. Wallis, "Globes in England up to 1660", p. 276.
  37. Sian Flynn; David Spence (2003), "Imperial ambition and Elizabeth's adventurers", in Susan Doran, ed., Elizabeth: Η Έκθεση του Εθνικού Μουσείου Πλοήγησης, Λονδίνο:Chatto και Windus iσε συνεργασία με το Εθνικό Μουσείο Πλοήγησης, p. 121 at pp. 127–128, ISBN 978-0-7011-7476-7; μια πλήρη εικόνα των βασιλικών δυνάμεων στον πλανήτη εμφανίζεται στο p. 135.
  38. Karen Hearn, ed., Δυναστείες: Πίνακας κυρίαρχη και αρχοντική Αγγλία 1530–1630, Λονδίνο: Tate Gallery, ISBN 978-1-85437-169-0, (hbk.), (pbk.).
  39. Thomas Hood (1590), The Use of the Celestial Globe in Plano, το έκθεσε σε δυο ημισφαίρια: τα οποία πλαισιώνονταν από τα πιο ξεχωριστά αστέρια του ουρανού σύμφωνα με το μήκος τους το πλάτος τους και το μέγεθός του αλλά και με τον αστερισμός τους: όπου επισυνάπτονται τα ονόματά τους και στα Λατινικά και στα Ελληνικά και στα Αραβικά ή στην αρχαία γλώσσα των Chaldee: επίσης η φύση τους, και οι ποιητικοί λόγοι του κάθε Seuerall Constellation: επιπλέον, σε αυτό το βιβλίο αναλύεται και η απόκλιση των αστεριών που έχουν ένα συγκεκριμένο όνομα σύμφωνα με την απόσταση από ένα σημείο ανατολικά του πρώτου σημείου του Κριού και τον βαθμό οποιοδήποτε σημείου όπου μαζί έρχονται στο Ισημερινό [et] η ώρα του έτους όπου μπορούν να το δουν εκεί, Λονδίνο: Εκτυπώθηκε από Thobie Cooke,OCLC 24105187.
  40. Thomas Hood (1592), Η χρήση και των δύο σφαιρών, Ουράνια και Γήινη συζητήθηκε περισσότερο μέσω διαλόγου όπου αυτό είχε μια ευχάριστη και αποδοτική κατάληξη για τον Καπετάνιο και γενικά για όλους αυτούς που ήταν εθισμένοι σε αυτό το είδος μαθηματικού οργάνου. Γράφτηκε από τον T. Hood Λέκτορα του Μαθηματικού στην πόλη του Λονδίνου, και μερικές φορές συνεργαζόταν και με το Trinitie Κολέγιο του Cambridge, Λονδίνο: Τυπώθηκε ... σε τρία μέρη, by Thomas Dawson, OCLC 222243462.
  41. Robert Hues (1594), Tractatus de globis et eorum usu: accommodatus iis qui Londini editi sunt anno 1593, sumptibus Gulielmi Sandersoni civis Londinensis, conscriptus à Roberto Hues, Λονδίνο: In ædibus Thomæ Dawson,OCLC 55576175 (Latin).
  42. Susan M. Maxwell; Harrison, B. (September 2004), "Hues, Robert (1553–1632)",Oxford Dictionary of National Biography (Online ed.), Oxford: Oxford University Press, http://www.oxforddnb.com/index/14/101014045/ doi:10.1093/ref:odnb/14045.]
  43. Edward Wright (1599), Errors in nauigation ... Whereto is adioyned, the right H. the Earle of Cumberland his voyage to the Azores in the yeere 1589. ., Λονδίνο: Τυπώθηκε ... [από τον Valentine Simmes και W. White] για Ed. Agas, OCLC 55176994.
  44. Helen M[argaret] Wallis (1955), "Further light on the Molyneux globes ", The Geographical Journal 121 (3): 304–311, doi:10.2307/1790894JSTOR 1790894.
  45. W[illiam] A. Champion (2006), Religion in Tudor Shrewsbury in depth: III. Religion and culture, 1540–1640, Ανακαλύπτοντας Shropshire History, αρχειοθετήθηκαν στις 21 Οκτωβρίου 2009, επανεκδόθηκαν 11 Φεβρουαρίου 2008. Βλέπε επίσης Wallis, "Globes in England up to 1660", p. 275.
  46. R[aleigh] A[shlin] SkeltonJohn Summerson (1971), Περιγραφή των Χαρτών και των Αρχιτεκτονικών Σχεδίων σε μια συλλογή κατασκευάστηκε από τον William Cecil, Πρώτα Βαρώνος του Burghley, τώρα στο Hatfield House, Oxford: Roxburghe ClubOCLC 181678336.
  47. Δείτε επίσης "Introduction", Tractatus de Globis, p. xxxi.
  48. "Introduction", Tractatus de Globis, pp. xlvi–xlvii.
  49. John Davis (1595), The Seamans Secrets, Deuided into 2. Partes, wherein is Taught the Three Kindes of Sayling, Horizontall, Peradoxall [][http://web.archive.org/web/20080622142123/http://www.mcallen.lib.tx.us/books/seasecr/dseasec0.htm sic], and Sayling vpon a Great Circle: also an Horizontall Tyde Table for the Easie Finding of the Ebbing and Flowing of the Tydes, with a Regiment Newly Calculated for the Finding of the Declination of the Sunne, and Many Other most Necessary Rules and Instruments, not heeretofore set foorth by any, Thomas Dawson, OCLC 61338798, archived from the original on 22 June 2008.
  50. Davis, The Seamans Secrets [2] αρχειοθετήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2007, επανεκδόθηκε στις 21 Οκτωβρίου 2009. Davis επίσης συνεργάστηκε με τον Stephen Andrew Johnston (1994), "http://web.archive.org/web/20050707084004/http://www.mhs.ox.ac.uk/staff/saj/thesis/baker.htm Mathew Baker and the Art of the Shipwright]", Κάνοντας εξάσκηση στα Μαθηματικά: Ελισαβετιανοί Κύριοι, Εκπαιδευόμενοι και Καλλιτέχνες στην Αγγλία, Cambridge:Πανεπιστήμιο του Cambridge, p. 165, OCLC 59598160, αρχειοθετήθηκε στις 7 Ιουλίου 2005.
  51. Calendar of State Papers: Domestic Series, 1574–1580; 1595–1597.
  52. Calendar of State Papers: Domestic Series, 1595–1597, p. 303.
  53. Wallis, "Further light on the Molyneux globes", p. 307.
  54. Wallis, "Further light on the Molyneux globes", p. 308.
  55. Wallis, "Further light on the Molyneux globes", p. 310.
  56. Sanderson, An Answer to a Scurrilous Pamphlet, cited in Wallis, "The first English globe", p. 275.
  57. Richard Hakluyt (1598–1600), Η κυρίαρχη Πλοήγηση, τα ταξίδια, μεταφορές και ανακαλύψεις του Αγγλικού Έθνους, κατασκευάστηκε από από θάλασσα ή γη ... σε οποιαδήποτε εποχή συμπεριλαμβάνοντας τα χρόνια της δεκαετίας 1500 [1600], &c, London: G. Bishop, R. Newberie & R. Barker,OCLC 81916779, 3 vols.
  58. Mark [Stephen] Monmonier (2004), Rhumb Lines and Map Wars: A Social History of the Mercator Projection[3], Chicago, Ill.:University of Chicago Press, p. 70,ISBN 978-0-226-53431-2, ch. 5 ("The Wright Approach").
  59. Novus Orbis: Images of the New World, part 3[4], Lewis & Clark: The Maps of Exploration 1507–1814, Albert H. and Shirley Small Special Collections Library,University of Virginia, 31 Ιανουαρίου 2008, αρχείο από το πρωτότυπο on 23 June 2008, επανεκδόθηκε 7 Φεβρουαρίου 2008. See also "5. EDWARD WRIGHT. "A Chart of the World on Mercator's Projection." – c. 1599", An Exhibition of Maps and Navigational Instruments, on View in the Tracy W. McGregor Room, Alderman Library, University of Virginia, 10 Ιουλίου με 26 Σεπτεμβρίου 1995University of Virginia, 1995?, αρχείο από το πρωτότυπο on 27 January 2008, επανεκδόθηκε 4 Μαΐου 2008.
  60. Robert Hues; Iudocum Hondium, transl. (1597), Tractaet Ofte Hendelinge van het gebruijck der Hemelscher ende Aertscher Globe [Treatise or Instructions for the Use of the Celestial and Terrestrial Globes], Amsterdam: Cornelis Claesz (Dutch). Δείτε Wallis, "Further light on the Molyneux globes", σελ. 304.
  61. Wallis, "Further light on the Molyneux globes", σελ. 306.
  62. Wallis, "The first English globe", σελ. 277. Δείτε επίσης Brian Hooker (Μάρτιο 1993), "New light on Jodocus Hondius' great world Mercator map of 1598", The Geographical Journal159 (1): 45–50, doi:10.2307/3451488JSTOR 3451488.
  63. Wallis, "Further light on the Molyneux globes", σελ. 309–310.
  64. The Comedy of Errors, Act III, scene ii: δείτε William Shakespeare (1863), William George Clark and John Glover, eds., ed., The Comedy of Errors, Cambridge; Λονδίνο:Macmillan and Co. (reproduced on the Project Gutenberg website), αρχείο από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2009.
  65. Thomas Dekker; E[ric] D[ouglas] Pendry, ed. (1967), The Wonderful Year, The Gull's Horn-book, Penny-wise, Pound Foolish, English Villainies Discovered by Lantern and Candlelight, and Selected Writings, Λονδίνο: Edward Arnold, σελ. 73, OCLC 63243782.
  66. A[dam] M[ax] Cohen (Winter 2006), "Englishing the globe: Molyneux's globes and Shakespeare's theatrical career", The Sixteenth Century Journal 37 (4): 963–984,doi:10.2307/20478124. Δείτε το απόσπασμα από το άρθρο που αναπαράχτηκε στο Englishing the globe: Molyneux's globes and Shakespeare's theatrical career, Cat.inist,Centre national de la recherche scientifique (National Scientific Research Centre), 2007, αρχείο από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2009, εκδόθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2008.
  67. Twelfth Night, Act III, scene ii: see William Shakespeare (Ιούλιος 2000), Twelfth Night; or What You Will [Etext #2247], Champaign, Ill.: Project Gutenberg, αρχείο από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2009.
  68. Helen M[argaret] Wallis (1952), "A newly-discovered Molyneux globe", Imago Mundi 9:78, doi:10.1080/03085695208592012.
  69. For a photograph of the Petworth House globe, δείτε το Curators' Choice photo gallery  on the National Trust website, αρχείο από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2009. Εκδόθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2008.
  70. David Singmaster (28 February 2003), BSHM Gazetteer: Petworth, West Sussex,British Society for the History of Mathematics, αρχείο από το πρωτότυπο στις 17 Μαΐου 2008, εκδόθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2008. Δείτε επίσης David Singmaster (28 February 2003), BSHM Gazetteer: Thomas HarriotBritish Society for the History of Mathematics, αρχείο από το πρωτότυπο στις 22 Αυγούστου 2008, εκδόθηκε 7 Φεβρουαρίου 2008.
  71. Wallis, "Further light on the Molyneux globes", σελ. 311; Wallis, "Globes in England up to 1660", σελ. 276.
  72. Wallis, "The first English globe", σελ. 285.
  73. Wallis, "The first English globe", σελ. 282.
  74. Petworth House: Globe, Ye Olde Sussex Pages, αρχείο από το στις 21 Οκτώβριο 2009, εκδόθηκε στις 7 Φεβρουαρίου 2008.
  75. "The Molyneux globes", μια πληροφορία διανέμεται από Middle Temple στη διάρκεια τις Temple Open Weekend στις 19 και 20 Ιανουαρίου 2008.
  76. For a photograph of the Middle Temple globes, δείτε Molyneux globesMiddle Temple, 2006–2007, αρχείο από το πρωτότυπο στις 21 Οκτωβρίου 2009, εκδόθηκε στις 11 Φεβρουαρίου 2008.
  77. "Introduction", Tractatus de Globis, σελ. xxxii.
  78. Wallis, "The first English globe", σελ. 287–288.
  79. Wallis, "Globes in England up to 1660", σελ. 278.
  80. Πιθανόν μια αναφορά στις GuyanaSuriname andFrench Guiana, τρεις χώρες στο βόρειο ανατολικό της Νότιας Αμερικής.
  81. Η Κορέα είναι μία peninsula.
  82. Wallis, "Further light on the Molyneux globes", σελ. 304–305.
  83. Wallis, "Further light on the Molyneux globes", σελ. 306, 308.
  84. Wallis, "The first English globe", σελ. 276.

Κεφάλαια άρθρων και βιβλίων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Wallis, Helen M[argaret] (1968), «The use of terrestrial and celestial globes in England», Actes du XI Congres International d'Histoire des Sciences, Wroclaw, London, σελ. 204–212 .
  • Fisher, R.M. (February 1974), «William Crashawe and the Middle Temple Globes 1605–15», The Geographical Journal 140 (1): 105–112, doi:10.2307/1797012 .
  • Crinò, Anna Maria; Wallis, Helen (1987), «New researches on the Molyneux globes», Der Globusfreund 35: 1120 .
  • Wallis, Helen M[argaret] (1989), «Opera mundi: Emery Molyneux, Jodocus Hondius and the first English globes», στο: van Uchelen, Ton Croiset; van der Horst, Koert; Schilder, Günter, επιμ., Theatrum Orbis Librorum: Liber Amicorum Presented to Nico Israel ., Utrecht: HES, ISBN 978-90-6194-367-9 .
  • Barber, Peter (2004), «Was Elizabeth I interested in maps – and did it matter?», Transactions of the Royal Historical Society 14 (14): 185–198, doi:10.1017/S0080440104000131 .
  • McConnell, Anita (January 2006; online ed. May 2007), Scientific instrument makers, Oxford Dictionary of National Biography, online ed, http://www.oxforddnb.com/public/themes/92/92750.html, ανακτήθηκε στις 28 January 2008 
  • Cohen, A[dam] M[ax] (Winter 2006), «Englishing the globe: Molyneux's globes and Shakespeare's theatrical career», The Sixteenth Century Journal 37 (4): 963–984, doi:10.2307/20478124 .
  • Lesser, Zachary (2007), «Shakespeare and Technology: Dramatizing Early Modern Technological Revolutions. By Adam Max Cohen [book review]», The Review of English Studies 58 (233): 97–99, doi:10.1093/res/hgm019 .
  • Williamson, John Bruce (1930), Catalogue of silver plate; the property of the Hon. Society of the Middle Temple with notes and illustrations, including some particulars regarding the Molyneux globes, [London]: Printed by Bonner, OCLC 901552 .
  • Williamson, John Bruce (1930), Notes on the Molyneux Globes, [London]: Honourable Society of the Middle Temple, OCLC 9845317 .