Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αραπάχο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αυτή είναι η τρέχουσα έκδοση της σελίδας Αραπάχο, όπως διαμορφώθηκε από τον InternetArchiveBot (συζήτηση | συνεισφορές) στις 00:38, 24 Οκτωβρίου 2022. Αυτό το URL είναι ένας μόνιμος σύνδεσμος για αυτή την έκδοση της σελίδας.
(διαφ.) ← Παλαιότερη έκδοση | Βλέπε τελευταία έκδοση (διαφ.) | Νεότερη έκδοση → (διαφ.)

Οι Αραπάχο είναι ινδιάνικη φυλή η οποία ιστορικά κατοικούσε στο ανατολικό Γουαϊόμινγκ και το Κολοράντο των ΗΠΑ στις λεγόμενες Μεγάλες Πεδιάδες[1]. Οι πρώτοι εξερευνητές και έμποροι της περιοχής αναφέρουν την ύπαρξη Ινδιάνων που ίσως αποτελούσαν παρακλάδια της φυλής των Αραπάχο σε τμήματα της Ντακότα και της Μοντάνα στις αρχές του 1700. Οι Αραπάχο ήταν μέρος της κλασσικής κουλτούρας των Μεγάλων Πεδιάδων, ζώντας στα λεγόμενα "τίπι" και κυνηγώντας βίσονες με τα άλογά τους. Σε αντίθεση με άλλες φυλές που μετανάστευσαν στις Μεγάλες Πεδιάδες πιο πρόσφατα, οι Αραπάχο δεν ασχολήθηκαν παραδοσιακά με την καλλιέργεια. Ο τρόπος ζωής τους ανταποκρινόταν πολύ με τον τρόπο ζωής των συμμάχων τους, όπως τους Τσεγιέν και τους Σιου, με τους οποίους διατηρούσαν πιο χαλαρές σχέσεις, αλλά και με αυτόν των παραδοσιακών εχθρών τους, όπως τους Κρόου, τους Κιόβα και τους Κομάντσι.

Η γλώσσα τους την οποία ονομάζουν ,Hinóno’eitíít που θα πει η ομιλία μας, ανήκει στην οικογένεια αλγκόνκουα [2]. Αρχικά υπήρξαν πέντε διάλεκτοι της γλώσσας των αραπάχο, οι οποίες ομιλούνταν από διαφορετικές ομάδες ατόμων, σήμερα όμως βαίνει ολοταχώς προς εξαφάνιση. Λιγότερα από χίλια άτομα γνωρίζουν τη γλώσσα και οι πιο πολλοί από αυτούς κατοικούν στο Ουαϊόμινγκ. Από αυτούς 300 περίπου ομιλητές της κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας την κατέχουν ως μητρική. Κάποιοι από τους εναπομείναντες ομιλητές καταβάλουν μεγάλες προσπάθειες να διδάξουν τη γλώσσα τους σε περισσότερα άτομα ώστε να διασωθεί [3].

Για τη γραφή της αράπαχο χρησιμοποιείται το λατινικό αλφάβητο το οποίο περιέχει πολλά διπλά φωνήεντα.

Μερικές λέξεις αράπαχο

  • heth (χεθ)σκυλί
  • netsh (νετς) νερό
  • hinen (χινέν)άνδρας
  • kokiy (κοκίι) όπλο

Η φυλή των Aραπάχο παραδοσιακά χωρίζεται σε δύο ομάδες η βόρεια που σήμερα ζει στο Ουαϊόμινγκ και τη νότια στην Οκλαχόμα που ζει μαζί με τους Τσεγιέν.

  1. Ιστορία των Βόρειων Αραπάχο http://www.northernarapaho.com/history/[νεκρός σύνδεσμος]
  2. Ακαδημαϊκό Λεξικό και Εγκυκλοπαίδεια για Αλγκονκίνους http://greek_greek.enacademic.com/204736/%CE%91%CE%BB%CE%B3%CE%BA%CE%BF%CE%BD%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CE%B9/[νεκρός σύνδεσμος]
  3. Γλώσσες και Αλφάβητα του Κόσμου http://www.glossesweb.com/2012/04/blog-post_4081.html[νεκρός σύνδεσμος]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]