Μετάβαση στο περιεχόμενο

Αμπάς Α΄ της Αιγύπτου

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Αμπάς Α΄ της Αιγύπτου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
عباس حلمي الأول (Αραβικά)
Γέννηση1812 - 1813
Τζέντα
Θάνατος13 Ιουλίου 1854
Μπένχα
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία[1]
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
μονάρχης
Οικογένεια
ΤέκναΙμπραχίμ Ιλχαμί Πασάς
ΓονείςΤουσούν Πασάς
ΟικογένειαΔυναστεία του Μεχμέτ Αλή
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμπεηλέρμπεης της Αιγύπτου
Βαλής (1849–1854)[1]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Αμπάς Α΄ της Αιγύπτου[2] (επίσης γνωστός ως Αμπάς Πασάς, αραβικά: عباس الأول‎‎, τουρκικά: I. Abbas Hilmi Paşa‎‎, 1 Ιουλίου 1812 – 13 Ιουλίου 1854)[3] ήταν Βαλής της Αιγύπτου και του Σουδάν. Ήταν γιος του Αλβανού Τουσούν Πασά και εγγονός του Αλβανού Μεχμέτ Αλή, ιδρυτή της βασιλεύουσας δυναστείας του Μεχμέτ Αλή της Αιγύπτου και του Σουδάν. Το Βιογραφικό Λεξικό Chambers λέει γι' αυτόν: «[μ]ισαλλόδοξος και φιληδονικός, έκανε πολλά για να ανατρέψει την πρόοδο που σημειώθηκε υπό τον Μεχμέτ Άλη».[4]

Ο Αμπάς γεννήθηκε την 1η Ιουλίου 1812 στηn Τζέντα και μεγάλωσε στο Κάιρο.[5] Όντας εγγονός του Μεχμέτ Αλή, διαδέχθηκε τον θείο του Ιμπραήμ Πασά στη διακυβέρνηση της Αιγύπτου και του Σουδάν το 1848.[6][7][8]

Ως νέος, πολέμησε στον Λεβάντε υπό τον θείο του Ιμπραήμ Πασά στον Συριακό πόλεμο.[9] Ο Μεχμέτ Αλή Πασάς απομακρύνθηκε από το αξίωμα την 1η Σεπτεμβρίου 1848, λόγω ψυχικής αδυναμίας. Αντικαταστάθηκε από τον γιο του Ιμπραήμ Πασά, ο οποίος βασίλεψε για λίγο ως χεδίβη (αντιβασιλιάς) της Αιγύπτου και του Σουδάν από την 1η Σεπτεμβρίου 1848 μέχρι τον θάνατό του στις 10 Νοεμβρίου 1848. Ο θάνατος του Ιμπραήμ έκανε τον Αμπάς Α΄, με τη σειρά του, χεδίβη της Αιγύπτου και του Σουδάν από τις 10 Νοεμβρίου 1848 έως τις 2 Αυγούστου 1849 (ημερομηνία θανάτου του Μεχμέτ Αλή Πασά), οπότε ο Αμπάς έγινε ο κυβερνών Βαλής της Αιγύπτου και του Σουδάν μέχρι τις 13 Ιουλίου 1854.[6]

Ηγεμόνας της Αιγύπτου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμπάς έχει συχνά περιγραφεί ως ένας απλός εθελοντής, αλλά ο Νουμπάρ Πασάς μίλησε γι' αυτόν ως πραγματικό κύριο της «παλαιάς σχολής».[6] Τον θεωρούσαν αντιδραστικό, χυδαίο και λιγομίλητο και περνούσε σχεδόν όλο τον χρόνο του στο παλάτι του.[3] Ανέστρεψε, στον βαθμό που μπορούσε, τα έργα του παππού του, τόσο τα καλά όσο και τα αρνητικά. Μεταξύ άλλων, κατήργησε τα εμπορικά μονοπώλια, έκλεισε εργοστάσια και σχολεία και μείωσε τη δύναμη του στρατού της επαρχίας σε 9.000 άνδρες.[6] Διέκοψε επίσης την κατασκευή του φράγματος Δέλτα και αντιτάχθηκε στην κατασκευή της διώρυγας του Σουέζ.[3][9]

Μια μελέτη του 1886 έγραφε για τον Αμπάς ότι «δεν ανέλαβε σπουδαία έργα, δεν έχτισε νέα κανάλια και δεν εκτέλεσε καν τα σχέδια των προκατόχων του. Ο Αμπάς αποκαλούνταν φανατικός και τσιγκούνης. Σίγουρα δεν ήταν ούτε φιλελεύθερος στο μυαλό του, ούτε σπάταλος στα χρήματα».[8]

Εξωτερικές σχέσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Αμπάς ήταν απρόσιτος για τους τυχοδιώκτες που ήθελαν να λεηλατήσουν τα πλούτη της Αιγύπτου και του Σουδάν και έδιωξε όλες τις ξένες επιχειρήσεις. Ωστόσο, μετά από επιμονή της βρετανικής κυβέρνησης, επέτρεψε την κατασκευή σιδηροδρόμου από την Αλεξάνδρεια στο Κάιρο. Σε αντάλλαγμα, οι Βρετανοί τον βοήθησαν σε μια διαμάχη με την Οθωμανική Αυτοκρατορία.[3][10]

Λόγω των αρνητικών πολιτικών του προς τους Ευρωπαίους και την επιρροή τους, ο Αμπάς δεν ήταν αρεστός σε αυτούς και με τον καιρό η φήμη του υπερτονίστηκε και δαιμονοποιήθηκε για να τον παρουσιάσουν ως χειρότερο από ότι ήταν στην πραγματικότητα.[11] Μετά τον θάνατό του, ο αριθμός των Ευρωπαίων στην Αίγυπτο αυξήθηκε δραστικά από 3.000 το 1850, σε 90.000 το 1882, και 200.000 το 1900.[11]

Κριμαϊκός Πόλεμος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά τη διάρκεια του Κριμαϊκού Πολέμου ο Αμπάς παραχώρησε στον Σουλτάνο της Τουρκίας τον στόλο του με 12 πολεμικά πλοία καθώς και 19.000 στρατιώτες και 72 πυροβόλα. Ο αριθμός των στρατευμάτων αυξήθηκε αργότερα σε 40.000.[10]

Μεταξύ των προσωπικών ενδιαφερόντων του Αμπάς ήταν η εκτροφή αραβικών αλόγων, που λέγεται ότι ήταν το κυρίαρχο πάθος της ζωής του. Συνέχισε ένα πρόγραμμα εκτροφής που ξεκίνησε από τον Μεχμέτ Αλή.[12] Η ανάπτυξή του και η απόκτηση ποιοτικών γραμμών αίματος είχε τεράστια επιρροή στη σύγχρονη εκτροφή αλόγων.[13] Ο Μεχμέτ Αλή και ο Αμπάς αναγνώρισαν και οι δύο τα μοναδικά χαρακτηριστικά και έδωσαν ιδιαίτερη προσοχή στις γραμμές αίματος των αλόγων που εκτρέφονταν από τις φυλές των Βεδουίνων. Σε ηλικία 23 ετών, ο Αμπάς είχε τεθεί επικεφαλής του προγράμματος εκτροφής αλόγων του παππού του.[13] Όταν έγινε Βαλής, ο Αμπάς συγκέντρωσε επιπλέον άλογα και κατέγραψε προσεκτικά τις ιστορίες των ζώων και τις γραμμές αίματος τους, αρχεία που έχουν διατηρηθεί μέχρι σήμερα.[12] Μέσω μιας σχέσης με τον Φαϊζάλ Ιμπν Σαούντ, για τον οποίο ο Αμπάς λέγεται ότι σχεδίασε μια απόδραση από μια φυλακή όπου κρατούνταν, ο Αμπάς απέκτησε έναν αριθμό αλόγων από τους Νατζντ. Πλήρωσε επίσης πολύ υψηλές τιμές για φοράδες από τις καλύτερες γραμμές αίματος από τη φυλή Αναζά. Κατασκεύασε μεγάλους στάβλους για αυτά τα άλογα σε τρεις διαφορετικές τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένης μιας φάρμας που λέγεται ότι η κατασκευή της κόστισε 1.000.000 λίρες και προσέλαβε γηγενείς Βεδουίνους για να επιβλέπουν τη φροντίδα των αλόγων και να διατηρούν πληροφορίες για τις γραμμές αίματος τους. Δεν δίστασε τα έξοδα για τη φροντίδα των αλόγων του. Σε ένα ιπποτροφείο διατηρούσε 300 καμήλες για να παράσχει επιπλέον γάλα στα νεαρά πουλάρια.[13]

Στις 13 Ιουλίου 1854,[10] ο Αμπάς δολοφονήθηκε στο παλάτι Μπένχα από δύο από τους σκλάβους του.[3] Λέγεται ότι η σκληρότητά του προς τους υπηρέτες του ήταν το κίνητρο της δολοφονίας. Για παράδειγμα, η εκτροφέας αραβικών αλόγων λαίδη Αν Μπλαντ είπε ότι ο Αμπάς είχε ζητήσει κάποτε να καρφωθεί ένα καυτό πέταλο στο πόδι ενός ιπποκόμου που είχε παραμελήσει τη φροντίδα των οπλών ενός αλόγου.[13]

Τον Αμπάς διαδέχθηκε ο θείος του (που ήταν στην πραγματικότητα νεότερος του), Σαΐντ Πασάς.[6][14]

Μετά τη δολοφονία του Αμπάς, τα αραβικά άλογά του κληρονόμησαν ο δεκαοχτάχρονος γιος του, ο πρίγκιπας Ιμπραήμ Ιλχαμί Πασάς, ο οποίος έδειξε ελάχιστο ενδιαφέρον για αυτά, χαρίζοντας πολλά και βγάζοντας τα υπόλοιπα σε δημοπρασία. Το 1861, ένας μακρινός συγγενής, o Αλή Πασά Σερίφ αγόρασε περίπου 40 άλογα από το αρχικό απόθεμα του Αμπάς Πασά και επανάφερε το πρόγραμμα εκτροφής αλόγων.[12]

  1. 1,0 1,1 (Ρωσικά) Africa: An Encyclopedic Reference. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1986. σελ. 210.
  2. «Αμπάς Α' (1813 - 1854) - Εκδοτική Αθηνών Α.Ε.». www.greekencyclopedia.com. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2022. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Hoiberg 2010, σελ. 8
  4. Thorne 1984, σελ. 1
  5. Goldschmidt, Jr. 2000, σελ. 2
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Chisholm 1911, σελ. 9
  7. Anon 2009
  8. 8,0 8,1 Bowen, John Eliot (1886). «The Conflict of East and West in Egypt». Political Science Quarterly 1 (2): 295–335. doi:10.2307/2138972. http://www.jstor.org/stable/2138972. 
  9. 9,0 9,1 Magnusson & Goring 1990, σελ. 2
  10. 10,0 10,1 10,2 Vucinich 1997, σελ. 7
  11. 11,0 11,1 Stearns 2001, σελ. 543
  12. 12,0 12,1 12,2 Culbertson, Cynthia. «A Guide To Historical Names and Terms Associated with Egyptian Arabian Horse Breeding» (PDF). Desert Heritage Magazine. Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2022. [νεκρός σύνδεσμος]
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 White, Linda (Σεπτέμβριος 2007). «Horse In History - Abbas Pasha Revisited». Arabian Horse Times (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 27 Μαΐου 2022. 
  14. Stearns 2001, σελ. 542