Saltu al enhavo

Mamo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Mamo

3Dmodelo

1. Interripaj muskoloj kun ripoj 2. Pektoralo 3. Alveoloj de mamglando 4. Mampinto 5. Areolo 6. - Laktodukto 7. Grashisto 8. Haŭto
1. Interripaj muskoloj kun ripoj 2. Pektoralo
3. Alveoloj de mamglando 4. Mampinto 5. Areolo 6. - Laktodukto 7. Grashisto 8. Haŭto
1. Interripaj muskoloj kun ripoj 2. Pektoralo
3. Alveoloj de mamglando 4. Mampinto 5. Areolo 6. - Laktodukto 7. Grashisto 8. Haŭto
Virina mamo
Virina mamo
Virina mamo
organa tipo • klaso de anatomia unuo
latine mamma
vaskulo/j interna mamvaskulo
vejno/j interna mamvejno
vdr
virinaj mamoj
mamaj laktoglandoj

Mamo (latine mamma) estas karakteriza glanda elstaraĵo de la mamuloj. Ĝi elformiĝas per allokiĝo de grasa histo inter la glandojn. La forkonduka kanaleto de la glandoj larĝiĝas al laktogolfo kaj la mampintoj malfermiĝas al la ekstero. La mamoj ĉe plimulto da la mamuloj estas pigmentitaj.

En primatoj kaj en homoj, la mampinton (cicon) ĉirkaŭas areolo. La laktoglando aperas ĉe la homo ambaŭsekse kaj ĝis la seksa maturiĝo ĝi same evoluadas, konsistante el konektiva histo. Ĝi evoluas poste dum la pubereco ĉe la virinoj pli forte, plej forte ĉe la fino de la gravedeco; post la nasko komenciĝas la lakto-sekrecio (laktado). La pligrandigo de mamoj ĉe la aliaj inaj primatoj ĝenerale okazas nur dum la gravedo.

Anatomio

Fiziologio

Funkcioj

Mamnutrado

Mamnutrado estas la nutrado de bebo kaj infaneto ĉe la homa mamo. Ĉar patrina lakto korespondas ekzakte al la bezono de la bebo kaj ĉar mamnutrado interalie malpligrandigas kaj bebomortadon kaj mamkanceron, UNICEF konsilis en la Innocenti-deklaro[1], ekskluzive mamnutri dum kvar ĝis ses monatoj, poste ĝis fino de la dua vivojaro aldone al adaptitaj manĝaĵoj, kaj poste tiom longe, kiom patrino kaj infano tion deziras.[2] Se la patrino denove gravediĝas, ŝi povas plu mamnutri la antaŭan bebon, sen iu ajn risko por la novnaskoto. Kiam la nova bebo naskiĝos, ŝi povas ankaŭ mamnutri kune ambaŭ diversaĝajn gefilojn.

Seksa funkcio

Las mamas de una mujer son zonas erógenas, además de causar atracción sexual.

Las mamas cumplen un papel fisiológico y cultural en la función sexual femenina y masculina humana. Como zona erógena, es muy importante su participación en las relaciones sexuales. Existen numerosas prácticas sexuales centradas en las mamas (véase, por ejemplo, masturbación con los pechos y fetichismo de senos), en las mujeres la excitación sexual suele manifestarse de un modo vegetativo por tres fenómenos: la erección del clítoris (en la entrada de la vagina), generalmente cierta hinchazón de los senos mamarios que va acompañada por una "erección" o rigidez de los pezones llamada telotismo. En las sociedades occidentales tecnológicamente desarrolladas muchos varones se sienten atraídos, sobre todo, por los senos de gran tamaño. Otros, sin embargo, los prefieren de un tamaño menor aunque turgentes y firmes. En realidad, el tamaño y la forma, así como la consistencia, no predicen en absoluto la capacidad de la mama para producir eficazmente leche. De hecho, gran parte de la mama es tejido adiposo, que, en parte, tiene funciones estructurales y de sostén y que contribuye a proporcionar atractivo sexual a la mujer, pero en absoluto a la lactancia.

La función sexual femenina de la mama, después del diagnóstico y tratamiento del cáncer de mama, no tiende a disminuir o diferir, en especial en mujeres sometidas a cirugías de reconstrucción estética (mamoplastia). Sin embargo, en las mujeres que hayan tenido una mastectomía total se ha notado una disminución en el interés sexual. La quimioterapia tiende a cursar con problemas en la función sexual de la mujer tratada.[3]

Malsanoj kaj misordoj

Inversitaj mampintojmampintretiro estas la priskribo de anatomia aŭ medicina kondiĉo ĉe la virino. Tiu kondiĉo estas, se ĉeesta, ofte denaska aŭ ekestis tuj post mamoperacio kaj aperas kiam la laktoduktoj interne de la mamo estas pli mallongaj ol la dikeco de la mamo. La sekvo de tio estas ke la mampinto estas tirata internen. Kvankam denaska mampintretiro plej ofte estas sendanĝera, nur kosmetika devio, ĝi tamen povas kaŭzi ĉe virinoj kelkajn psikajn problemojn (minuskomplekso).

Mama kancero, kiel esprimas la nomo, estas kancero de la mamaj glandoj. Temas sume pri la plej ofta homa kancera malsano. Ĝi afliktas precipe, sed ne ekskluzive, virinojn: 1 el 100 malsanoj trafas la maman glandon de viro. En la industrie altevoluitaj landoj de ekzemple Okcidenta EŭropoNordameriko mama kancero estas la plej ofta speco de kancero inter virinoj kaj kaŭzas pli da mortoj inter ili ol ajna alia kancerospeco. La plej multaj malsanoj el statistika vidpunkto ŝajne aperas hazarde, kvankam ekzistas kaj heredaj kaj mediaj riskofaktoroj. Krom la forpreno de la detruaj kanceraj ĉeloj el la korpo kaj do la saniĝo de la malsaniĝintoj, la tenado de bona vivkvalito de la pacientoj kaj la laŭebla konservo de la mamo estas la precipaj celoj de medicinaj terapioj. La terapio kutime inkluzivas, laŭ la ekzakta stadio de la tumoro, kombinon el operacia forpreno de laŭeble ĉiuj kanceraj ĉeloj kaj de kontraŭkanceraj medikamentoj, hormonoj kaj radiado.

Vidu ankaŭ

Notoj

  1. Anonco de UNICEF: Innocenti-deklaro, angle
  2. Germana nacia komisio pri mamnutrado: konsiloj pri mamnutrado dum bebeco
  3. Ŝablono:Cita web

Eksteraj ligiloj

Virino kun nekovritaj mamoj
Mamoj de gravedulino