Seria murdisto
Seria murdisto estas persono, kiu murdas plurajn homojn dum pli-malpli longa tempoperiodo. La kutimaj hipotezoj diras, ke inter du murdoj okazas emocia "malvarmiĝo". La tempaj intervaloj inter la krimoj povas esti monatoj ja eĉ jaroj. La intervaloj inter la agoj tamen kutime mallongiĝas, ju pli longe la krimulo ne estas malkovrita.
De seria murdisto oni devas distingi tiel nomatajn amasmurdistojn, al kiuj apartenas ekzemple amokmurdistoj, kiuj en mallonga tempo murdas samloke tri aŭ eĉ pli da homoj.
Klasifiko
Konduto
La "Manlibro pri klasifiko de krimoj" de FBI dividas seriajn murdistojn laŭ konduto al tri tipoj: organizitaj, disorganizitaj kaj miksitaj murdisoj.
Organizitaj/nesocialaj murdistoj kutime havas intellekton pli altan ol mezumo. Ili planas siajn krimojn skrupule, murdas viktimojn en unu loko, lasante kadavron en alia loko. Ili kutime bone komprenas homan psikologion, konas metodon kiel allogi viktimon al loko kie ili povas murdi ĝin nerimarkeble. Ekzemple, Ted Bundy prezentis al viktimo sian handon envolvitan en gipso, reprentante vundon, kaj petis helpi ĝisporti ion ĝis lia aŭto, kie li senigis viktimon de konscio kaj veturigis ĝin for. Aliuloj celas en prostitutinojn, kiuj estas pretaj foriri kun nekonato. Organizitaj murdistoj bone kontrolas krimscenon, ofte havas profundan scion de juĝa scienco, danke al kio ili povas sukcese kaŝi spurojn de siaj krimoj, ekzemple enfosi kadavron en teron aŭ deĵeti en riveron. Ili observas siajn krimojn en novaĵoj kaj ofte fieras pri tio, kiel tio estus "granda projekto". La organizita murdisto ordinare estas sociale adaptita, havas familion, amikojn. Se tia murdisto estas kaptita, ĝiaj konantoj ofte deskribas ĝin kiel bona kaj neofenda homo. Ekzemploj de organizitaj murdistoj estas Ted Bundy, John Wayne Gacy, Sergej Tkaĉ.
Disorganizitaj/malsocialaj murdistoj kutime havas fortan mencan malsanon aŭ demencon. Ili ne spuras siajn viktimojn, murdas "unuan trafitan", ne penas kaŝi konviktaĵojn kaj kadavron. Ili estas sociale neadaptitaj, senlaboraj aŭ havas laboron nepostulantan altan kvalifikon aŭ komunikadon kun homoj. La ekzemplo estas Richard Chase.
Filmo kaj romano
Seriaj murdoj ĉiam okupas la fantazion de la socio kaj tial ankaŭ estas ofta motivo de filmo kiel ekzemple Ĵakvo la Buĉisto.
Listo de seriaj murdistoj
- Dr John Bodkin Adams
- Harold Shipman
- Ĵakvo la Buĉisto
- la cincinnata strangolisto
- Charles Manson
- Henri Désiré Landru
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
greke http://www.crimelibrary.com/serial_killers/index.html greke http://www.mayhem.net/Crime/serial.html greke http://forensic.to/webhome/venoutsos/Serial_Killer_Thesis.htm greke http://fi.wikipedia.org/wiki/Luokka:Sarjamurhaajat