Saltu al enhavo

Homa disvolviĝo

El Vikipedio, la libera enciklopedio

La homa disvolviĝo estas la procezo, kiu komprenas de la naskiĝo ĝis la maljuneco aŭ maljunaĝo de la homoj.

La homa disvolviĝo estas ankaŭ la akiraĵo fare de parto de la individuoj, komunumoj kaj institucioj, de la kapablo partopreni efektive en la konstruo de la monda civilizacio, kiu estu prospera tiel materiale kiel spirite kaj ĝui el tio. Tiele oni povas diri, ke ekzistas homa disvolviĝo, kiam la ekonomio kaj socia distribuado permesas, ke ĉiu homo havu sufiĉan kvanton de bonfarto, sano, manĝaĵo, vestaĵo kaj loĝejo.

La homa disvolviĝo, laŭ la Programo de la Unuiĝintaj Nacioj pri Disvolvado, konsistas en la libereco kaj la formado de la homaj kapabloj, tio estas, en la pligrandigo de la gamo de aĵoj kiujn la personoj povas fari kaj de tio kiun ili povas iĝi.[1]

Dum la civilizacio faras referencon al la popoloj kaj al la etna konscienco, la kulturo direktas sin al la individuo, sekve, la disvolviĝo eblas en civilizacio kiu esprimas plene la propran kulturon kaj la atingo de materialaj bezonaĵoj. La progreso de la civilizacio materia ricevis la impulson de la scienco kiel rezulto de la diversaj aplikoj de la menso por kompreni la leĝojn de la naturo kaj de la socio por projekcii ilin al akiro de tiaj bezonaĵoj.

Celoj de disvolviĝo de la jarmilo

[redakti | redakti fonton]

Dum la pintokunsido de la Jarmilo okazinta en la jaro 2000, 189 landoj kompromitis krei, je monda kaj nacia niveloj, favoran medion por la disvolviĝo kaj la elimino de la malriĉeco, kaj tiel atingi objektivojn kun specifaj celo atingotaj por la 2015.

  1. Elradikigi la malsaton kaj la ekstreman malriĉecon.
    1. Celo: redukti je duono, inter 1990 kaj 2015, la procenton de personoj kies enspezoj estas malsuperaj al dolaro por tago.
  2. Sukcesigi la universalan bazan edukon.
    1. Celo: vigli por ke en 2015, la infanoj kaj knabinoj de ĉiuj povu fini kompletan ciklon de instruado baza.
  3. Promocii la egalecon de ĝenro kaj la aŭtonomecon de la virino.
    1. Celo: forigi la neegalecon inter ĝenroj en la instruado baza kaj meza, preferinde antaŭ 2005, kaj en ĉiuj niveloj de instruado antaŭ finoj de 2015.
  4. Redukti la mortindicon de infanoj.
    1. Celo: redukti je du trionoj, inter 1990 kaj 2015 la mort-indicon de la plej malgrandaj infanoj de kvin jaroj.
  5. Plibonigi la seksan sanon kaj reproduktan.
    1. Celo: redukti inter 1990 kaj 2015, la patrinan mort-indicon je tri kvaronoj.
  6. Batali kontraŭ la malsanojn VIH/Aidoso, la malario kaj la dengo.
    1. Celo: deteni kaj komenci redukti, por 2015, la disvastigon de la VIH/Aidoso. Deteni kaj redukti, por 2015, la efikon de paludismo kaj aliaj gravaj malsanoj.
  7. Garantii la averaĝan pludaŭron.
    1. Celo: enkorpigi la komencojn de la eltenebla disvolvigo al la politikoj kaj la naciaj programoj. Redukti je duono, por 2015, la procenton de personoj kiuj malhavas aliron al trinkebla akvo.
  8. Nutri mondan asocion por la disvolviĝo.

Referencoj

[redakti | redakti fonton]