Edukira joan

Boilur

Wikipedia, Entziklopedia askea
Boilurra
Sailkapen zientifikoa

Boilur beltza, Tuber melanosporum

Boilur edo trufa Ascomycota taldeko hainbat onddoren lurrazpiko gorputz bat da, batez ere Tuber generoko boilur-beltzarena. Hala ere, Tuber generokoak ez diren beste trufa batzuk ere hala izendatzen dira, Geopora, Peziza, Choiromyces, Leucangium eta beste ehun inguru[1]. Genero guzti hauek Pezizomycetes klasekoak dira, Pezizales ordenean. Basidiomycetes ordenean ere badaude boilur itxira duten beste batzuk, Rhizopogon eta Glomus generoak, adibidez.

Boilurrak onddo ektomikorrizoak dira eta, beraz, zuhaitzen sustraietatik gertu aurki ohi dira. Esporen barreiatzea fungiboroek egiten dute, onddoak jaten dituzten animaliek[2]. Onddo hauek paper garrantzitsua dute ekologian, izan elikagaien zikloan edo lehorteen aurkako tolerantzian.

Boilur espezie batzuk oso apreziatuak dira janari gisa. Jean Anthelme Brillat-Savarin sukaldariaren arabera, boilurrak "sukaldeko diamanteak" dira[3]. Frantzia, Italia, Kroazia, Eslovenia, Otomandar Inperioan, Ekialde Hurbilean eta Espainiako gastronomian trufak erabili ohi dira. Trufak naturan aurki daitezke edo kultibatuak izan daitezke.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Ingelesez) Læssøe, Thomas; Hansen, Karen. (2007-09-01). «Truffle trouble: what happened to the Tuberales?» Mycological Research 111 (9): 1075–1099.  doi:10.1016/j.mycres.2007.08.004. ISSN 0953-7562. (Noiz kontsultatua: 2020-05-19).
  2. (Ingelesez) Gardens;, jurisdiction:Commonwealth of Australia; corporateName:Australian National Botanic. «Fungi dispersal and spore release» www.cpbr.gov.au (Noiz kontsultatua: 2020-05-19).
  3. (Frantsesez) Jean Anthelme Brillat -Savarin, [Brillat-Savarin. (1838). Physiologie du goût ou méditations de gastronomie transcendante: ouvrage .... Charpentier (Noiz kontsultatua: 2020-05-19).

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]