Edukira joan

Karraspina elata

Wikipedia, Entziklopedia askea
Karraspina elata
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaPezizomycetes
OrdenaPezizales
FamiliaMorchellaceae
GeneroaMorchella
Espeziea Morchella elata
Fr., 1822
Mikologia
 
jangarria da

Oharra: ez fidatu soilik orri honetan ematen diren datuez perretxiko bat identifikatzeko orduan. Inolako zalantzarik izanez gero, kontsultatu aditu batekin.

Karraspina elata (Morchella elata) Morchellaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Lehortzea komeni da eta prestatu aurretik berriz hidratatzea, sindrome Hemolitikoa eta zerebelosoa saihestu ahal izateko. Luzaroan egosi behar da 70 gradutik gora.

15 cm arteko altuerakoa.

Kapela: Konikoa, ertza oinari itsatsita, mutur akutua, saihets bertikalekin osatua, paraleloak eta anastomosatuak zeharkako trenkada txikien bitartez, gelaxka irregularren antzeko bat, erle abaraska gisa eratua; marroi argi kolorekoa, pixkanaka ilunduz doana ertzetik hasita eta batez ere, saihetsen goialdean.

Hanka: Barnehutsa, oso irregularra, zilindrikoa, kapelaren antzeko luzeraz gainazal furfurazeoa eta kizkurra; zuritik krema-zurira doan kolorekoa.

Haragia: Zurixka eta elastiko samarra; usain eta zapore gutxikoak eta hautemanezinak.[2]

Etimologia: Morchella terminoa "morchel" hitzetik dator, onddoetarako alemaniar hitz zahar batetik. Elata epitetoa latinetik dator, liraina esan nahi duen "elatus" hitzetik. Bere formagatik.

Jangarritasuna

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jateko bikaina, egosi edo lehortu ondoren, izan ere, Morchella guztiei egin behar zaie hori, gordinik ez kontsumitu inolaz ere.[3]

Nahasketa arriskua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Morchella conica eta Morchella hortensis delakoekin, hau landatutako lurretan hazten da, hala nola, baratzetan, lorategietan eta berotegietan.[4]

Sasoia eta lekua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Udaberriko espeziea da, gai organikoetan aberatsak diren lekuetan taldeka hazten da.[5]

Banaketa eremua

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ipar Amerika, Erdialdeko Amerika, Peru, Txile, Europa, Errusia, Afganistan, Zipre, Japonia, Australia eta Zeelanda Berria.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Palacios Quintano Daniel. (2014). Disfrutando con las setas. Leitzaran, Grafikak S.L. Andoain, Gipuzkoa, 542 or. ISBN 978-84-617-0196-4. Es..
  3. (Gaztelaniaz) Cetto, Bruno. (1987). Guia de los hongos de Europa. Ediciones Omega, S. A. Barcelona, 619 or. ISBN 84-282-0253-6 (T.I). ISBN: 84-282-0538-8 (O.C.)..
  4. (Gaztelaniaz) Palazon Lozano Fernando. (2006). Setas para todos. JoseLuis Añanos Echo Editorial Pirineo, 34 or. ISBN 84-87997-86-4..
  5. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas.. Diputacion foral de vizcaya, 472 or. ISBN 84-505-1806-7..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]