Edukira joan

Mikio Naruse

Wikipedia, Entziklopedia askea
Mikio Naruse

Bizitza
JaiotzaTokio1905eko abuztuaren 20a
Herrialdea Japonia
 Japoniar Inperioa  1947)
HeriotzaTokio1969ko uztailaren 2a (63 urte)
Heriotza moduaberezko heriotza: ondesteko minbizia
Hezkuntza
Hizkuntzakjaponiera
Jarduerak
Jarduerakfilm-zuzendaria, idazlea, zinema ekoizlea eta gidoilaria
Lan nabarmenak
Jasotako sariak

IMDB: nm0621540 Allocine: 5155 Allmovie: p104064 Edit the value on Wikidata

Mikio Naruse (japonieraz: 成瀬 巳喜男 Naruse Mikio?, 1905eko abuztuaren 20a1969ko uztailaren 2a) japoniar zinema zuzendaria, gidoigilea eta ekoizlea izan zen. 1930 eta 1967 bitarte 89 film zuzendu zituen.

Naruse ezaguna da bere filmak ikuspegi ilun eta ezkor batez tratatzen zituelako. Shomin-geki (jende arruntaren drama) filmak egin zituen batez ere emakumezko protagonistekin, Hideko Takamine, Kinuyo Tanaka eta Setsuko Hara aktoreekin bereziki. Familia draman eta Japoniako kultura tradizionala eta modernoaren arteko harremanean atentzioa jarri zuelako, bere filmak Yasujirō Ozuren obrekin alderatu izan dira. Geroago egin zuen ibilbideko bere film asko Japoniako idazle ezagunen lanen moldaketak izan ziren. Nahiz eta "Japoniako urrezko aroko pertsonaia nagusia" [1] eta "dramaturgo oso adimentsua" bezalako izendapenak jaso, Akira Kurosawa, Kenji Mizoguchi eta Ozu garaikideek baino gutxiago ezagutzen da.[2] Bere film aipagarrienen artean Yama no Oto, Bangiku eta Ukigumo daude. [2]

Hasierako urteak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mikio Naruse Tokion jaio zen 1905ean eta anaia-arrebak berak hazi zituen gurasoak goiz hil ondoren. Shiro Kidoren Shochiku zinema estudioan sartu zen 1920ko hamarkadan talde arineko laguntzaile gisa eta laster Yoshinobu Ikeda komedia zuzendaria agintepean jarri zuten. 1930. urtera arte ez zuen bere kabuz film bat zuzentzen utzi. Bere estreinako filma, Chanbara fūfū, Heinosuke Goshok editatu zuen eta zinemagile gaztea laguntzen saiatu zen. Filma arrakastatsutzat jo zen eta Naruseri baimena eman zitzaion Junjo (Pure Love) film erromantikoa zuzentzeko. Bi filmak, Shochikun zuzendari gisa egindako saiakerak gehienak bezala, galdutzat jotzen dira. [1]

Naruseren lehen obra Flunky, Work Hard! (1931) film laburra da, komedia eta etxeko dramaren arteko nahasketa.[2] 1933–1934 urteetan, melodrama isilen serie bat zuzendu zuen , Apart From You, Every-Night Dreams, eta Street Without End, ingurune zail eta erantzukizun praktikoak dituzten emakumeengan oinarrituak. Alexander Jacobyren arabera, "birtuosismo estilistiko handia" erakutsi zuen. Shochikuko lan baldintzekin eta esleitu zitzaizkion proiektuekin konforme ez zegoela, Naruse 1934an utzi zuen Shochikun eta PCL estudioetara joan zen (Photo Chemical Laboratories, gero Toho bihurtu zena).

Bere lehen film nagusia Tsuma yo bara no yô komedia drama izan zen (1935). Kinema Junpo aldizkariak urteko filmik onena aukeratu zuen, eta Estatu Batuetan antzerki estreinaldia lortu zuen lehen film japoniarra izan zen (harrera ona izan ez zuen arren). [1] [2] Filma neska gazte baten inguruan da, haren aitak familia utzi eta geisha ohi batekin bizitzera joaten da. Aita mendiko herri urrun batean bisitatzen duenean, bigarren emaztea lehena baino askoz egokiagoa dela gertatzen da. Zinemaren historialariek filmaren "kutsu modernoa eta bizia" eta "estilo bisual berritzailea" eta "jarrera sozial aurrerakoiak" azpimarratu dituzte.

Hurrengo urteetako Naruseren filmak zinemaren historialarik lan txikiagotzat hartu izan dituzte, hein batean gidoi eta antzezpen ahulak direlako, nahiz eta Jacobyk esperimentazio formala eta matrimonioaren erakundearekin jarrera eszeptikoa erakutsi zituela adierazten duen Avalancheko eta A Woman's Sorrows filmetan (1937an biak). Narusek geroago argudiatu zuen garai hartan ez zuela ausardiarik eskaini zizkioten proiektu batzuei uko egiteko, eta eduki ahula teknikan zentratzearekin konpentsatzeko saiakerak ez zuela funtzionatu.

Gerra urteetan zehar, Narusek bere biografo Catherine Russellek "proiektu seguruak" izendatzen zituenari eutsi zion baina gehienetan propaganda militarista eskatzen zuen filmak saihestu zitue. 1940ko hamarkadaren hasieran Narusek Sachiko Chibataz banandu egin zen. 1941ean, Hideko the Bus Conductor komedia zuzendu zuen Hideko Takaminerekin, gero bere ohiko aktore protagonista izango zena.

Gerraosteko karrera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1951ko Repastek zuzendariaren itzulera ekarri zuen eta Fumiko Hayashi emakume idazlearen [1] Lightning (1952) eta Floating Clouds (1955) lanen moldaketak egiten lehena izan zen. Pelikula horietan guztietan harreman zorigaiztokoekin edo familiako harremanekin borrokan ari ziren emakumeak agertzen ziren eta nazio mailako zinema sari entzutetsuak jaso zituzten. Late Chrysanthemums (1954), Hayashiren ipuin laburrak oinarritzat hartuta, lau geisha ohien istorioa kontatzen du eta gerraosteko Japonian finantza-murrizketekin aurre egiten haien zailtasunak. Saisei Murō eta Yasunari Kawabata-ren literaturan oinarritu ziren Older Brother, Younger Sister (1953) eta Sound of the Mountain (1954) drama familiarra, desegindako bikotearen erretratua.

1960ko hamarkadan, Naruseren produkzioa gutxitu egin zen artean (neurri batean gaixotasunaren ondorioz), zinemaren historialariek diote horrekin batera gai sentimentalak eta "melodrama modu ikusgarriagoan" gehiago jorratu zituela. Onna ga kaidan o noboru toki (1960, When a Woman Ascends the Stairs) bere negozioa sortzen saiatzen ari den tabernako azafata zahar baten istorioa kontatzen du eta A Wanderer's Notebook (1964) Fumiko Hayashi idazlearen bizitza jarraitzen du. Bere azken filma Midaregumo (Scattered Clouds edo Two in the Shadow, 1967) izan zen. Bi urte geroago, Naruse minbiziak jota hil zen, 63 urte zituela.

Naruse serioa eta uzkurra zela esan zuten, eta Tamai Masao zinemagilea bezalako bere kolaboratzaile gertukoenek eta iraupen luzekoek ere ez zuten berari buruz gauza askorik jakiten. Elkarrizketa oso gutxi eman zituen eta Akira Kurosawaren arabera, zuzendari oso ziurra zen, eta guztia bera kaxa egiten zuen platoan. Hideko Takaminek gogoratu zuen: "Eszena bat errodatzerakoan, ez zuen sekula esango zerbait ona, txarra, interesgarria edo hutsala zenik. Erabat aiherga zen. Bere 20 bat filmetan agertu nintzen, eta, hala ere, ez zidan sekula izan antzezteko argibiderik eman. " [3]

Mikio Naruseren filmografia
Urtea Ingelesezko titulua Japonierazko titulua Rōmaji titulua Oharrak
1930 hamarkadako film mutuak
1930 Mr. and Mrs. Swordplay チャンバラ夫婦 Chambara fufu Galduta. Intimate Love izenburupean ere.
Pure Love 純情 Junjo Galduta
Hard Times 不景気時代 Fukeiki jidai Galduta
Love Is Strength 愛は力だ Ai ha chikara da Galduta
A Record of Shameless Newlyweds 押切新婚記 Oshikiri shinkonki Galduta
1931 Now Don't Get Excited ねえ興奮しちゃいやよ Nee kofun shicha iya yo Galduta
Screams from the Second Floor 二階の悲鳴 Nikai no himei Galduta
Flunky, Work Hard! 腰弁頑張れ Koshiben gambare
Fickleness Gets on the Train 浮気は汽車に乗って Uwaki wa kisha ni notte Galduta
The Strength of a Moustache 髭の力 Hige no chikara Galduta
Under the Neighbours' Roof 隣の屋根の下 Tonari no yani no shita Galduta
1932 Ladies, Be Careful of Your Sleeves 女は袂を御用心 Onna wa tamoto o goyojin Galduta
Crying to the Blue Sky 青空に泣く Aozora ni naku Galduta
Be Great! 偉くなれ Eraku nare Galduta
Chocolate Girl チョコレートガール Chokoreito garu Galduta
No Blood Relation 生さぬ仲 Nasanu naka
The Scenery of Tokyo with Cake 菓子のある東京風景 Kashi no aru Tokyo no fûkei Galduta. Publizitate film laburra.
Moth-eaten Spring 蝕める春 Mushibameru haru Galduta
1933 Apart From You 君と別れて Kimi to wakarete
Every-Night Dreams 夜ごとの夢 Yogoto no yume
A Married Woman's Hairstyle 僕の丸髷 Boku no marumage Galduta
Two Eyes 双眸 Sobo Galduta
Happy New Year! 謹賀新年 Kingashinnen Galduta
1934 Street Without End 限りなき舗道 Kagirinaki hodo
1930 hamarkadako film soinudunak
1935 Three Sisters with Maiden Hearts 乙女ごころ三人姉妹 Otome-gokoro sannin shimai
The Actress and the Poet 女優と詩人 Joyu to shijin
Wife! Be Like a Rose! 妻よ薔薇のやうに Tsuma yo bara no yo ni Kimiko izenburupean ere.
Five Men in the Circus サーカス五人組 Saakasu goningumi
The Girl in the Rumor 噂の娘 Uwase no musume
1936 Man of the House 桃中軒雲右衛門 Tochuken Kumoemon
The Road I Travel with You 君と行く路 Kimi to yuku michi
Morning's Tree-Lined Street 朝の並木路 Asa no namikimichi
1937 A Woman's Sorrows 女人哀愁 Nyonin aishu
Avalanche 雪崩 Nadare
Learn from Experience, Part I 禍福 前篇 Kafuku zempen
Learn from Experience, Part II 禍福 後篇 Kafuku kôhen
1938 Tsuruhachi and Tsurujiro 鶴八鶴次郎 Tsuruhachi Tsurujiro
1939 The Whole Family Works はたらく一家 Hatarakku ikka
Sincerity まごころ Magokoro
1940 hamarkadako filmak
1940 Travelling Actors 旅役者 Tabi yakusha
1941 A Face from the Past なつかしの顔 Natsukashi no kao
Shanghai Moon 上海の月 Shanhai no tsuki Osatu gabeko metrajea mantentzen da.
Hideko the Bus Conductor 秀子の車掌さん Hideko no Shasho-San
1942 Mother Never Dies 母は死なず Haha wa shinazu
1943 The Song Lantern 歌行燈 Uta andon
1944 This Happy Life 楽しき哉人生 Tanoshiki kana jinsei
The Way of Drama 芝居道 Shibaido
1945 Until Victory Day 勝利の日まで Shori no hi made Galduta
A Tale of Archery at the Sanjusangendo 三十三間堂通し矢物語 Sanjusangendo toshiya monogatari
1946 The Descendents of Taro Urashima 浦島太郎の後裔 Urashima Taro no koei
Both You and I 俺もお前も Ore mo omae mo
1947 Even Parting is Enjoyable 別れも愉し Wakare mo tanoshi Four Love Stories (Yottsu no kai no monogatari) film antologiaren zatia.
Spring Awakens 春のめざめ Haru no mezame
1949 The Delinquent Girl 不良少女 Furyo shojo Galduta
1950 hamarkadako filmak
1950 Conduct Report on Professor Ishinaka 石中先生行状記 Ishinaka Sensei gyojoki
Angry Street 怒りの街 Ikari no machi
White Beast 白い野獣 Shiroi yaju
Battle of Roses 薔薇合戦 Bara kassen
1951 Ginza Cosmetics 銀座化粧 Ginza gesho
Dancing Girl 舞姫 Maihime
Repast めし Meshi
1952 Okuni and Gohei お国と五平 Okuni to Gohei
Mother おかあさん Okasan
Lightning 稲妻 Inazuma
1953 Husband and Wife 夫婦 Fufu
Wife Tsuma
Older Brother, Younger Sister あにいもうと Ani Imoto
1954 Sound of the Mountain 山の音 Yama no oto The Thunder of the Mountain izenburupean ere.
Late Chrysanthemums 晩菊 Bangiku
1955 Floating Clouds 浮雲 Ukigumo
The Kiss くちづけ Kuchizuke Women's Ways (Onna Doshi) film antologiaren zatia
1956 Sudden Rain 驟雨 Shūu
A Wife's Heart 妻の心 Tsuma no kokoro
Flowing 流れる Nagareru
1957 Untamed あらくれ Arakure
1958 Anzukko 杏っ子 Anzukko
Herringbone Clouds 鰯雲 Iwashigumo Naruse's first color film
1959 Whistling in Kotan コタンの口笛 Kotan no kuchibue Kolorezko filma. Whistle in My Heart izenburupean ere.
1960 hamarkadako filmak
1960 When a Woman Ascends the Stairs 女が階段を上る時 Onna ga kaidan o agaru toki
Daughters, Wives and a Mother 娘・妻・母 Musume tsuma haha Color film
The Flow of Evening 夜の流れ Yoru no nagare Kolorezko filma. Yuzo Kawashimarekin batera zuzendua.
The Approach of Autumn 秋立ちぬ Aki tachinu Autumn Has Already Started izenburupean ere.
1961 As a Wife, As a Woman 妻として女として Tsuma toshite onna toshite Koloreko filma. The Other Woman izenburupean ere.
1962 A Woman's Place 女の座 Onna no za The Wiser Age izenburupean ere.
A Wanderer's Notebook 放浪記 Horoki Her Lonely Lane izenburupean ere.
1963 A Woman's Story 女の歴史 Onna no rekishi
1964 Yearning 乱れる Midareru
1966 The Stranger Within a Woman 女の中にいる他人 Onna no naka ni iru tanin The Thin Line izenburupean ere.
Hit and Run ひき逃げ Hikinige Moment of Terror izenburupean ere.
1967 Scattered Clouds 乱れ雲 Midaregumo Kolorezko filma. Two in the Shadow izenburupean ere.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. a b c d The best Japanese film of every year – from 1925 to now at the British Film Institute website. (Noiz kontsultatua: 4 January 2021).
  2. a b c d Russell, Catherine (2008). The Cinema of Naruse Mikio: Women and Japanese Modernity. Durham and London: Duke University Press. ISBN 978-0-8223-4290-8.
  3. A dose of reality. .

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]