بحث:فهرست شاهان ایران
افزودن مبحثاین صفحه برای حذف نامزد شده بود. نتیجهٔ بحث که در تاریخ ۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۰۶:۵۳ (UTC) جمعبندی شد چنین بود: بماند. بر پایه وپ:برف نظرخواهی جمعبندی شد. |
رد کردن جدول تا شروع بحثها |
اینجا یک صفحهٔ بحث برای گفتگو پیرامون بهبود مقاله فهرست شاهان ایران است. اینجا انجمن نیست که راجع به موضوعهای عمومی پیرامون موضوع مقاله گفتگو کنید. |
سیاستهای مقاله
|
یافتن منابع: گوگل (کتابها · اخبار · روزنامهها · آکادمیک · تصاویر آزاد · ارجاعات وپ) · اخبار آزاد · جیاستور · نیویورک تایمز · کتابخانه وپ |
این مقاله با درجه کیفیت فهرست و اهمیت بالا دارای امتیاز ۱٬۸۰۲ در ویکیپروژه نسخهٔ آفلاین است.
جزئیات بیشتر
|
این مقاله عضو ویکیپروژههای زیر است: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
ادغام
[ویرایش]با صفحهی دودمانهای ایران یکی است.
بنده مخالفم Soroush 313 (بحث) ۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۲۸ (UTC)
شاهان اشکانی
[ویرایش]در رابطه با فهرست شاهان اشکانی دو نظر وجود دارد. بهتر نیست که از هردوی آنها استفاده کنیم؟Helm گفتگو ۱۱ آوریل ۲۰۰۹، ساعت ۱۹:۲۱ (UTC)
پیوندهای خارجی اصلاح شدند (سپتامبر ۲۰۱۹)
[ویرایش]سلام همکاران ویرایشگر.
من بهتازگی ۲ پیوند خارجی موجود در فهرست شاهان ایران را اصلاح کردم. لطفاً ویرایشم را بازبینی کنید. اگر پرسشی دارید یا میخواهید ربات پیوندها یا چند صفحه را نادیده بگیرد، لطفاً این راهنمای ساده را برای دریافت اطلاعات بیشتر ببینید. من تغییرات زیر را انجام دادم:
- بایگانی https://web.archive.org/web/20110715045224/http://parthian-empire.com/articles/Genealogy-Coinage-Early-Parthian-Rulers-II.pdf به http://parthian-empire.com/articles/Genealogy-Coinage-Early-Parthian-Rulers-II.pdf افزوده شد.
- بایگانی https://web.archive.org/web/20101107074550/http://www.etana.org/coretexts/14913.pdf به http://www.etana.org/coretexts/14913.pdf افزوده شد.
لطفاً برای اصلاح خطاهای ربات به راهنما مراجعه کنید.
با احترام.—InternetArchiveBot (گزارش اشکال) ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۰۸ (UTC)
پیوندهای خارجی اصلاح شدند (اکتبر ۲۰۱۹)
[ویرایش]سلام همکاران ویرایشگر.
من بهتازگی ۶ پیوند خارجی موجود در فهرست شاهان ایران را اصلاح کردم. لطفاً ویرایشم را بازبینی کنید. اگر پرسشی دارید یا میخواهید ربات پیوندها یا چند صفحه را نادیده بگیرد، لطفاً این راهنمای ساده را برای دریافت اطلاعات بیشتر ببینید. من تغییرات زیر را انجام دادم:
- بایگانی https://web.archive.org/web/20180108175319/http://www.afapub.ir/book/30/%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D9%85-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ به http://www.afapub.ir/book/30/%D8%B3%D9%BE%DB%8C%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D9%85-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/ افزوده شد.
- بایگانی https://web.archive.org/web/20181025213921/http://www.afapub.ir/book/29/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86/ به http://www.afapub.ir/book/29/%D8%A7%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86/ افزوده شد.
- بایگانی https://web.archive.org/web/20180108175510/http://www.afapub.ir/book/26/%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86/ به http://www.afapub.ir/book/26/%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86/ افزوده شد.
- بایگانی https://web.archive.org/web/20180108175415/http://www.afapub.ir/book/28/%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86/ به http://www.afapub.ir/book/28/%D9%85%D9%82%D8%AF%D9%88%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86/ افزوده شد.
- بایگانی https://web.archive.org/web/20181025212842/http://www.afapub.ir/book/27/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86/ به http://www.afapub.ir/book/27/%D8%A7%D8%B4%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86/ افزوده شد.
- بایگانی https://web.archive.org/web/20180108175225/http://www.afapub.ir/book/31/%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86/ به http://www.afapub.ir/book/31/%D8%B3%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86/ افزوده شد.
لطفاً برای اصلاح خطاهای ربات به راهنما مراجعه کنید.
با احترام.—InternetArchiveBot (گزارش اشکال) ۲۵ اکتبر ۲۰۱۹، ساعت ۲۱:۳۰ (UTC)
نامزد حذف شدن یک پروندهٔ ویکیانبار استفادهشده در این صفحه
[ویرایش]پروندهٔ زیر از ویکیانبار که در این صفحه استفاده شده نامزد حذف شده است:
در بحث حذف که در صفحهٔ نامزدی صورت میگیرد شرکت کنید. —Community Tech bot (بحث) ۱۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۰:۳۸ (UTC)
نه مخالفم Soroush 313 (بحث) ۲ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۸:۴۷ (UTC)
در مورد شاهان
[ویرایش]@محک، Darafsh، Sa.vakilian و Shawarsh: با درود، من مدتی بود که میخواستم کیفیت این فهرست را که در واقع فهرست فهرستها هست کمی بهبود بدهم چون واقعاً فهرست به هم ریخته و مغشوشی هست. اولین سوالی که برایم پیش آمده این است که چه کسانی شاه ایران محسوب میشوند و شاید خیلی از جدولها باید از این فهرست حذف بشوند؟ به نظر من خیلی از جدولهای این صفحه در واقع شاه ایران محسوب نمیشوند چون بر سراسر ایران حکمرانی نکردند. مدتی پیش یک فهرست به نام شاهان محلی ایران ساختم و سلسلههایی که به نظر من تنها بر بخشهایی از ایران حکمرانی کرده بودند را در آنجا فهرست کردم. فکر میکنم اگر حد و حدود شاه ایران را مشخص کنیم میشود شاهان را هم فهرست کرد و با توجه به برگزیدگی فهرستهای ماد و قاجار و پهلوی بقیه را هم کم کم برگزیده کرد و در نهایت خود این فهرست را برگزیده کرد. نظر شما عزیزان چیست؟ ارادتمند وحید (بحث) ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۴۲ (UTC)
- @Vahid: سلام. من مدتی قبل پیشنویسی برای برگزیدگی این فهرست ساختم و به مسئله مورد نظر شما هم فکر کردم. به نظرم دوره باستان و مغول به بعد که معلوم است، اما دوره میانی به این نتیجه رسیدم که یک فهرست بزرگ از خلفا بگذاریم آن وسط، هر ستون را اختصاص دهیم به یکی از مناطق و نام امیر یا سلطان را وارد آن کنیم. اینکه در هر زمان چه کسی در چه منطقهای حاکم بوده با جزئیات زیاد در کتاب The new Islamic dynasties موجود است. اگر شما و @محک: مایل باشید میتوانیم همان پیشنویس را تکمیل کنیم — Shawarsh (بحث) ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۲۲ (UTC)
- کاری که میفرمایید را میشود در صفحه پیشنویس اجرا کرد اما من فکر میکنم پادشاهانی که بر سرتاسر ایران حکمرانی نکردهاند نباید وارد این فهرست بشوند. نکته دیگه اینکه با این که تمام جدولها را یکی کنیم مخالفم چون نمیشود بین جدولها از الگوهایی مثل مرتبط و اصلی استفاده کرد و به فهرستهای سلسلهها لینک داد، الان مثلا اثری از فهرستهای برگزیده قاجار و پهلوی در مقاله اصلی نیست ولی میشه که وارد مقاله بشن تا بیشتر هم دیده بشن. وحید (بحث) ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۰۴ (UTC)
- @Vahid: چنین تعریفی سخت خواهد بود. خیلی از سلسلهها یک دوره خیلی کوتاه بخشهای بزرگ ایران را تصرف کردند و بعد از یک امیر یا سلطان آن را از دست دادهاند. آل صفار دو امیر دارد و باقیشان یک سری امیر محلی هستند. آیا باید یک فهرست دو نفره از این دو برادر داشته باشیم؟ یا مرداویج را چه کنیم؟ به علاوه اصلا آنها شاه ایران نبودهاند. یک امارتی در سیستان یا خراسان داشتهاند. رئیس کشور (head of the state) خلیفه بوده. اما خیلی از خلفای عباسی بازیچهای در دست امرای آل بویه (که خودشان داستانی خواهند بود!) یا سلاطین سلجوقی بودهاند. نبودن خلفا در فهرست مثل حذف احمدشاه میشود. من راهکاری بهتر از تقسیمبندی جغرافیایی به ذهنم خطور نمیکند، مگر اینکه کسی ایده بهتری داشته باشد. در مورد الگو میشود الگویی مثل در پایین عنوان گذاشت. دقت کنید که پادشاهان این سه سلسله (به علاوه نادرشاه) رئیس کشورِ یک کشور واحد بودهاند (حداقل در مورد قاجار و پهلوی صدق میکند) و جدا کردنشان منطقی نیست — Shawarsh (بحث) ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۴۶ (UTC)
- کاری که میفرمایید را میشود در صفحه پیشنویس اجرا کرد اما من فکر میکنم پادشاهانی که بر سرتاسر ایران حکمرانی نکردهاند نباید وارد این فهرست بشوند. نکته دیگه اینکه با این که تمام جدولها را یکی کنیم مخالفم چون نمیشود بین جدولها از الگوهایی مثل مرتبط و اصلی استفاده کرد و به فهرستهای سلسلهها لینک داد، الان مثلا اثری از فهرستهای برگزیده قاجار و پهلوی در مقاله اصلی نیست ولی میشه که وارد مقاله بشن تا بیشتر هم دیده بشن. وحید (بحث) ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۰۴ (UTC)
- @محک، Vahid و Shawarsh: دوستان عزیز به نظر بنده این فهرست نه تنها ظرفیت برگزیدگی ندارد، بلکه شایسته حذف هم هست چون تحقیق دست اول است.
- اولین چیزی که باید برای ساخت چنین فهرستی حل شود، تعریف «ایران» است. «شاه ایران» یعنی چه؟ از نظر فنی، و با توجه به بحثهای گستردهای که قبلا هم در همین ویکیفا مطرح شدهاست، فقط شاهان چند دودمان را میتوان «شاه ایران» نامید: هخامنشیان، اشکانیان، ساسانیان، صفویان، افشاریان، زندیان، قاجاریان و پهلوی. این وسط هزار و اندی سال هست که دودمانها بر اساس ملیت و به اصطلاح دولت-ملت نبودند. یعنی جامعه طبق سیستم امت واحده بود و چیزی به اسم «ایران» یا وجود ندارد، یا اگر وجود دارد، سیاسی نیست (مثلا «فلات ایران» است که جغرافیاییست یا «زبانهای ایرانی» است که زبانشناسیست یا «فرهنگ ایرانی» است که جامعهشناسی است.) پس چنین فهرستی هم نمیتوان ساخت. --محک 📞 ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۳۲ (UTC)
- @محک: درست میگویید، اما چه میشود کرد؟ بالاخره باید یک فهرست واحد که اسکندر مقدونی و چنگیز خان را شامل بشود در ویکیپدیا وجود داشته باشد. شاید با انتقال به «فهرست حاکمان ایران» بتوان مشکل را حل کرد. فهرست شاهان ایران (حاوی شاهانی که ذکر کردید) هم میتواند جداگانه وجود داشته باشد — Shawarsh (بحث) ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۱۱ (UTC)
- من موافق این لزوم نیستم؛ چرا لازم است یک فهرست اسکندر و چنگیز را دربرگیرد؟! در ویکیانگلیسی چرخی بزنید، آیا برای همه کشورها، همه حاکمان آن ناحیه جغرافیایی در طول تاریخ را لیست میکنند؟ (مثال)
- در ثانی «حاکمان» هم مشکل چیستی «ایران» را حل نخواهد کرد. اصلا ایران وجود نداشته که بخواهد شاه، حاکم یا هر چیزی که نامش را بگذارید، داشته باشد.
- ضمن این که پیش از هر راهحلی، تحقیق دست اول نبودن را فراموش نکنیم. 🌸 --محک 📞 ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۲۳ (UTC)
- @محک: چنگیز که مثال است. یک مثال دیگر: هولاکو خان را چه کنیم؟ جانشینان هولاکو دقیقا در تعریف شاه ایران میگنجند اما خودش با اینکه حاکم همان دولت بوده، نه.
- چیستی ایران را میتوان بر اساس کتاب The new Islamic dynasties محاسبه کرد که شامل بخشهایی به نام CHAPTER NINE The Caucasus and the Western Persian Lands before the Seljuqs و CHAPTER TEN The Eastern Persian Lands, Transoxania and Khwārazm before the Seljuqs است.
- در ویکیپدیای انگلیسی فهرست شاهان آلمان هم وجود دارد که با آنچه اینجا داریم، بیشباهت نیست — Shawarsh (بحث) ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۵۰ (UTC)
- @محک: درست میگویید، اما چه میشود کرد؟ بالاخره باید یک فهرست واحد که اسکندر مقدونی و چنگیز خان را شامل بشود در ویکیپدیا وجود داشته باشد. شاید با انتقال به «فهرست حاکمان ایران» بتوان مشکل را حل کرد. فهرست شاهان ایران (حاوی شاهانی که ذکر کردید) هم میتواند جداگانه وجود داشته باشد — Shawarsh (بحث) ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۰:۱۱ (UTC)
- @محک: محک جان درود، ممنون که در بحث شرکت کردید، من نگفتم که فهرست جدیدی بسازیم بلکه که میگم همینی که هست و الان در صفحه بحثش هستیم را اصلاح کنیم چون الان خیلی سلسلهها در لیست هستند که اصلا شاه ایران نبودند، من آنها را به فهرست شاهان محلی ایران منتقل کرده بودم و میخواستم همه را حذف کنم اما گفتم قبل از حذف چند ۱۰ کیلوبایت از مقاله با شما عزیزان یک مشورتی بکنم. الان با همین دودمانهایی که نام بردی تا حدی موافقم و میشه اینها را نگه داشت و بقیه را حذف کرد. اما ۲ تا نکته باقیمانده: (۱) برای فاصلههای زمانی در این صفحه چه کنیم؟ یعنی فاصله خالی بین ساسانیان و صفویان را چه چیزی باید نوشت؟ (۲) فکر نمیکنی سلوکیان و سلجوقیان و ایلخانان و گورکانیان را هم میشود به فهرست اضافه کرد؟ وحید (بحث) ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۷:۵۷ (UTC)
- @Shawarsh: من فکر میکنم این صفحه مورد نظر شماست و میتوان این گاهشمار را گسترش داد. وحید (بحث) ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۷:۵۷ (UTC)
- @Vahid: اگر قرار باشد بین ساسانیان و ایلخانان (دقت کنید که صفویه اولین نیست) خالی بماند، مخالفتی نخواهم کرد، اما بودن خلفا را ترجیح میدهم. در این دوره خلیفه تنها حاکم مشروع این منطقه به حساب میآمده و واقعا عجیب میشود اگر زیر دستان آنها (سلاجقه و امثالهم، حداقل در اسم) باشند اما خودشان نه — Shawarsh (بحث) ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۳۸ (UTC)
- @Shawarsh: من هم با بودن خلفا مشکلی ندارم اما سوال اینه که به چه شکل و عنوانی؟ وحید (بحث) ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۵:۲۲ (UTC)
- @Vahid: تحت قسمتی به عنوان «خلفا» و همانطور که گفتم، جدول را به صورت جغرافیایی تقسیم کنیم و نام حاکم هر منطقه در هر دوره را در آن بنویسیم. مطابق سلسلهها هم میتوان آن بخش را رنگبندی کرد. منظورم به صورت کلی چیزی مانند این است:
- @Shawarsh: من هم با بودن خلفا مشکلی ندارم اما سوال اینه که به چه شکل و عنوانی؟ وحید (بحث) ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۵:۲۲ (UTC)
- @Vahid: اگر قرار باشد بین ساسانیان و ایلخانان (دقت کنید که صفویه اولین نیست) خالی بماند، مخالفتی نخواهم کرد، اما بودن خلفا را ترجیح میدهم. در این دوره خلیفه تنها حاکم مشروع این منطقه به حساب میآمده و واقعا عجیب میشود اگر زیر دستان آنها (سلاجقه و امثالهم، حداقل در اسم) باشند اما خودشان نه — Shawarsh (بحث) ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۹:۳۸ (UTC)
== ایران باستان ==
== ایران در عهد خلفا ==
== مغولها ==
=== ایلخانان ===
=== بعد از ایلخانان ===
== ایران معاصر ==
- تنها تفاوت سلوکیان و سلجوقیان و موارد مشابه با حکام محلی، وسیعتر بودن قلمروشان است، وگرنه هیچکدام شاه ایران نبودهاند — Shawarsh (بحث) ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۴۴ (UTC)
- این هم خوبه. البته الان که فکر میکنم میبینم احتیاجی نیست که حتماً توالی سلسله به سلسله حفط شود، کلاً این حالتیست که در ویکیپدیا غالبه و همه چیز را سلسله به سلسله پیش بردهاند. این فهرست در مورد شاهان ایران هست یعنی فقط کسانی که شاه ایران بودهاند میتوانند در این فهرست باشند که میشود شاههای ۸ سلسله مورد اشاره محک گرامی. نهایتاً برای بقیه سالها میشود به مقالههای مرتبط لینک داد و شاههای بیربط را از فهرست حذف کرد. اگر موافق باشید من یک پیشنویس ایجاد کنم؟ وحید (بحث) ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۳۲ (UTC)
- بله، پیشنویس را ایجاد کنید. بالاخره بر سر یک شیوه به توافق خواهیم رسید. اگر فهرستی در منابع برای شاهان ایران یافتید هم ذکر کنید تا از آن استفاده کنیم (برای دوره باستان. برای دوره اسلامی The new Islamic dynasties کفایت میکند) — Shawarsh (بحث) ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۲۸ (UTC)
- این هم خوبه. البته الان که فکر میکنم میبینم احتیاجی نیست که حتماً توالی سلسله به سلسله حفط شود، کلاً این حالتیست که در ویکیپدیا غالبه و همه چیز را سلسله به سلسله پیش بردهاند. این فهرست در مورد شاهان ایران هست یعنی فقط کسانی که شاه ایران بودهاند میتوانند در این فهرست باشند که میشود شاههای ۸ سلسله مورد اشاره محک گرامی. نهایتاً برای بقیه سالها میشود به مقالههای مرتبط لینک داد و شاههای بیربط را از فهرست حذف کرد. اگر موافق باشید من یک پیشنویس ایجاد کنم؟ وحید (بحث) ۲۹ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۷:۳۲ (UTC)
- تنها تفاوت سلوکیان و سلجوقیان و موارد مشابه با حکام محلی، وسیعتر بودن قلمروشان است، وگرنه هیچکدام شاه ایران نبودهاند — Shawarsh (بحث) ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۴۴ (UTC)
@Vahid: سلام . اینکه چه کسانی شاه ایران محسوب می شوند سوال خیلی سختی است. قبلا هم در ویکی پروژه تاریخ ایران درباره اینکه مقصود از ایران چیست، مفصل بحث کرده ایم. در وسیع ترین تعریف ایران عبارت است از سرزمین ایران یا فلات ایران و هر کس بر این خطه حکومت کرده هم شاه ایران بوده لذا این گستره شامل اسکندر، عثمان و چنگیز هم می شود. اما در یک تعریف بسیار محدود فقط کسانی که بر یک واحد سیاسی مشخص به اسم ایران به عنوان پادشاه حکومت کرده اند ، شاه ایران محسوب می شوند. این تعریف شاهان ماد و همین طور تمام حکام بین سقوط ساسانیان تا صفویه را بیرون می گذارد. حالا باید معیاری بین این دو را به نظرم یافت. --سید (بحث) ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۰۵ (UTC)
- @Sa.vakilian: سید جان تعریف شما در مورد شاهان ایران درسته اما در این میان کسانی بودهاند که فقط بر بخشهایی از فلات ایران حکومت کردهاند و حرف من اینه که اینها شاه کل ایران نبودهاند و در این صفحه نباید فهرست بشوند.
- نظر نهایی بنده این است که همان گاهشمار تاریخ ایران را به جای این فهرست گسترش دهیم و این صفحه به آن فهرست تغییرمسیر داشته باشد (خودش حذف شود)
- در پاسخ به شوارش گرامی؛ فهرست شاهان آلمان مثال خوبی است، اما آن گونه که فکر میکنید، نیست. این کشور تاریخ بسیار به خصوصی دارد. لیست هم از فرانک شرقی شروع کرده که به نوعی اولین حکومت منجر به تشکیل آلمان بود و اصلاً همین حکومت بعد به «امپراتوری مقدس روم» و «رایش» و «وایمار» و «آلمان» تغییر نام داد. وگرنه چه پیش از افراد آن لیست و چه پس از آن، کشور کنونی آلمان صدها پادشاه دیگر به خود دیده.
- عبارت «Persian Lands» همواره برابر «ایران» نیست. فرهنگ ایرانی و فلات ایرانی هم قابل قبول نیستند؛ فرهنگ ایرانی لابد شامل گورکانیان هند هم میشود در حالی که فلات ایران شامل ماورالنهر و مثلا طاهریان نخواهد بود. حال آن که با چه حساب و سندی میخواهیم تعریف ایران در فرهنگ یا جغرافیا را جایگزین تعریفش در تاریخ کنیم، بماند.
- من درباره تعریف دقیق اصرار دارم زیرا هر چه به جزئیات بپردازید و بیشتر پیش بروید، بدون داشتن معیار کار سختتر خواهد شد. مثلاً ارمنستان، گرجستان و طبرستان هر سه پیش از قاجاریه وضعیت سیاسی مشابهی در سه هزار سال اخیر داشتند. در این هزار و اندی سال وسط، با چه معیاری امثال مرداویج زیاری را در زمره شاهان ایران میپندارید، ولی گورگن-خاچیک واسپوراکان و ملکه تامار ایرانی نیستند؟ --محک 📞 ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۴۵ (UTC)
- @محک: البته فکر میکنم برداشت شما از پیشنهاد من اشتباه است. من مرداویج و یعقوب لیث را شاه ایران به حساب نیاوردم. پیشنویس را ملاحظه کنید. منظور این است که فهرستی از خلفا (که البته شاه ایران نبودند، اما بالاخره حاکمیت این منطقه جغرافیایی با آنها بود) را برای آن دوره که شاهی وجود نداشته قرار دهیم، و هر ستون از جدول را به یک منطقه از ایران اختصاص دهیم. (مناطق را هم بر اساس Persian Lands محاسبه کنیم. منظور نویسنده از این عبارت همان ایران است چون از فصلهای بعدی کتاب کاملا مشخص است). در واقع آنچه من میگویم همان فهرست مد نظر شما به علاوه خلیفههاست — Shawarsh (بحث) ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۶:۲۹ (UTC)
- @محک: محک جان تغییر مسیر به گاهشمار ایران کمی زیادهروی نیست؟ در مورد ملکه تامار و... باید پرسید که آیا اینها خودشان خودشان را ایرانی حساب میکردهاند؟ یا اینکه از طرف من و شما ایرانی حساب بشوند کافیست؟ ضمن اینکه اگر منابع اینها را ایرانی حساب کنند خب میشود در فهرستهای مرتبط واردشان کرد. ضمن اینکه کل حرف من اینه که مرداویج و موارد مشابه شاه کل ایران نبودهاند و نباید در فهرست شاهان ایران ذکر بشوند چون شاه محلی بودند و همزمان با همین شاهها در مناطق دیگری شاهان دیگری هم بودهاند.
- دوستان من فکر میکنم بالاخره باید بتوانیم به یک اجماع نسبیای برسیم. پیشنهاد من این است که شاهانی که تکلیفشان معلوم است (هخامنشی تا ساسانی و صفوی تا پهلوی) در فهرست باشند، برای دورههای میانه میشود یکی دو مقاله مثل این و این و این را گسترش داد و به آنها لینک داد. از این الگو و این فهرست هم میشود برای تعیین اینکه چه کسانی شاه بودهاند کمک گرفت. در پایان به نظر من ماد، سلوکیان، ایلخانان و گورکانیان هم میتوانند وارد فهرست بشوند. وحید (بحث) ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۵:۲۲ (UTC)
پیشنهاد انتقال
[ویرایش]درود بر همگی، به جهت هماهنگی با سایر مقالات مشابه، پیشنهاد می کنم این مقاله به «فهرست پادشاهان ایران» منتقل گردد. -- Mpnader (بحث) ۲۴ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۲۱:۲۴ (UTC)
- درود بر گرامی Mpnader احتراما پادشاه در فارسی باستانی مرکب از پاد و شاه و پاد بمعنی پاس و پاسبان و نگهبان و پائیدن و دارندگی تخت و اورنگ است که در حقیقت تعداد زیادی از این لیست برای این مرز و بوم چنین نبودهاند بلکه تنها غارتگرانی بودند که چند زمانی بر مردم و سرزمین ایران چنگ انداختهاند. به نظر حقیر همان شاه باشد کفایت کند. با مهر شهنام ک (گفتگو) ۲۶ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۲۰:۰۲ (UTC)
درود؛ من هم با نظر کاربر:Shahnamk گرامی موافقم همان شاه بماند بهتر است. البته به نظرم از واژه فرمانروا هم میشود استفاده کرد زیرا این واژه واژگان دیگر مانند شاهنشاه، خلیفه ،شاه، حاکم، را در برمیگیرد. پارسبد (بحث) ۷ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۰۹ (UTC)
ابوبکر
[ویرایش]@Shahnamk: درود بر شما دوست گرامی، به راستی ابوبکر بر ایران حاکم نبوده است. چرا باید نام او به عنوان حاکم ایران نقل شود؟ -- Mpnader (بحث) ۲۶ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۷:۴۵ (UTC)
- درود بر گرامی Mpnader عزیز بله حق باشماست به اشتباه بازگردانی نموده بودم نمیدانم احتمالا با عمر اشتباه گرفته بودم به هر روی پوزش میخواهم و از دقت و تذکر شما تشکر میکنم و البته از ابتدا چرا نوشته شده بوده؟ با مهر شهنام ک (گفتگو) ۲۶ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۹:۵۶ (UTC)
نظرسنجی برای انتقال مقاله
[ویرایش]بادرود، خدمت یکایک کاربران عزیز که در ویکی پدیا مشغول به کار هستن و جهت گسترش مقالات زحمت میکشند؛ پیشنهاد میکنم نام مقاله از فهرست شاهان ایران به فهرست شاهان و شاهنشاهان ایران منتقل شود. زیرا تعداد زیادی از فرمانروایان ایران به معنی واقعی کلمه شاهنشاه یا امپراتور بوده اند، یعنی برشاهان دیگر فرمان می راندند مانند شاهنشاهان هخامنشی و ساسانی. پس بهتر است که عنوان یا نام مقاله؛ هم شامل شاهان محلی و هم شاهنشاهان باشد. البته نظر شخصی بنده این است که به جای شاهان یا شاهنشاهان از واژه فرمانروایان استفاده شود چون این کلمه هم پادشاه، شاه، سلطان، امپراتور، خلیفه را نیز شامل میشود. کاربران گرامی لطفاً در مورد این دو عنوان که مطرح کردم با هرکدام که موافق هستید نظر دهید یا اگرخودتان واژه ای سراغ دارید که موارد بالا را شامل شود مطرح کنید. ارادتمند شما. نگهبان پارسی (بحث) ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۲۱:۴۹ (UTC)
@Parsbod: با درود واژه سرمقاله فهرست فرمانروایان ایران شمول بیشتری رو شامل میشود و موافق انتقال سرمقاله به این عنوان هستم
شاهزاده پارسی (بحث) ۲۹ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۴۲ (UTC)
نام مقاله
[ویرایش]@محک، Darafsh، Sa.vakilian، Shawarsh، Vahid و Benyamin: درود، گویا گفتوگوی دوسال پیش به نتیجه مطلوبی نرسیده و هیچ اقدامی انجام نشده و البته که این مقاله بسیار بد است هر تکهاش به شکلی نوشته شده و اصولی ندارد. ابتدا باید گفت نام مقاله مشکل اصلی است ما در تاریخ فقط شاه نداشتیم (باسیلیوس خلیفه امیر سلطان خاقان) هم داشته ایم که شاه معادل هیچ یک از این ها حتی سلطان نیست، فکر میکنم بهتر است نام مقاله به فرمانروایان ایران تغییر کند لفظ فرمانروا تقریبا معادل خوبی برای واژگان است (از خلیفه تا شاه را شامل میشود) چرا که شاه ایران صرفا برای سلسله های باستانی و پسا مغولی (ایلخانان تا پهلوی) کاربرد دارد و میتوان برای آن صفحه جداگانه درست کرد، ما چه در باستان چه بعد از اسلام و حتی بعد از مغول سلسله هایی داریم که شاه ایران نبودند صرفا فرمانروای ایران بودند. (اسکندر، عثمان، چنگیز هیچ یک شاه ایران نبودند یکی باسیلیوس دیگری خلیفه و آخری خاقان بود اما همگی فرمانروای ایران بودند یا حداقل ایران بخشی از قلمروشان به شمار میرفت) تغییر نام مقاله انجام شود جدول بندی کار سختی نخواهد بود، نظرشما عزیزان چیست؟ Arsham1380 (بحث) ۲۲ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۱:۴۱ (UTC)
- علی الحساب با تغییر نام موافقم. ولی اصلاح محتوا هم راحت نخواهد بود. اصلا معلوم نیست «ایران» یعنی چه! بعد، این فهرست چطور باید موازی فهرستهای حاکمان دودمانها (مثلا فهرست شاهان هخامنشی و امثالهم) باشد که بصورت کپی-پیست صرف درنیاید؟ و... محک 📞 ۲۲ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۵۵ (UTC)
- سلام. با محک موافقم؛ «ایران» یک دلالت خاص است که حکومت بر آن، قابل تعمیم به تمام حاکمان ریز و درشت در گوشه و کنار فلات ایران با قلمروهای متفاوت نیست. «ایران» به عنوان نام کشور، نخستین بار در دورۀ ساسانی مطرح شد پس اطلاق نام «ایران» به حکومتهای پیشا-ساسانی و نیز دوران ملوکالطوایفی تا زمان برآمدن صفویان [۱] (و به تبع آن، اطلاق عنوان «شاه ایران» به حاکمان دورهها و دودمانهای مختلف) چالشبرانگیز است. مثلاً این امیران بخشی از تاریخ سرزمین ما را رقم زدهاند با این حال چطور ممکن است که به آنها، لقب «شاه ایران» بدهیم؟
- با توجه به ساخته شدن مقالۀ شاهنشاه ایران، با مطالب آرشام درخصوص ایرادات محتوایی این فهرست موافقم. ریسههای بالاتر این صفحه نشان میدهد که کاربران متعددی بارها ایرادات فهرست را گوشزد کردهاند. ممکن است به نتیجه برسیم که این فهرست به وپ:نبح فرستاده شود! بنیامین (بحث) ۲ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۱۶:۴۲ (ایران) ۲۲ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۱۲ (UTC)
- با استفاده از فرمانروا به جای شاه موافقم — Shawarsh (بحث) ۲۲ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۵۸ (UTC)
- @محک، Shawarsh و Benyamin: صرفا در این مقاله قرار است حاکمانی که در طول تاریخ بر این پهنه جغرافیایی یا بخشی از ان فرمانروایی کردهاند نام ببریم اعم از هخامنشیان تا پهلوی با هر نژاد، برای شاهانی که بر سیطره جغرافیای سیاسی ایران حکمرانی کردهاند یا تبار ایرانی داشتهاند هم میتوان در صفحه شاهنشاهان ایران تصمیم گیری کنیم. قرار است مقاله عوام پسند باشد و قرار نیست یک اکادمیک تاریخی دقیق بنویسیم سخت گیری بیشتر کار را سخت تر میکند. Arsham1380 (بحث) ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۱۵ (UTC)
- Arsham1380: من هم با بنیامین موافقم؛ وقتی اساس صفحه عوامپسندی است، بهترست حذف شود. ضمن این که هر تصمیمی که به این صورت گرفته شود هم مصداق تحقیق دست اول و وپ:ترکیب خواهد بود.
- منبع دارید، بسمالله؛ ندارید، صدقالله... محک 📞 ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۲۳ (UTC)
- کتابی وجود دارد به نام The new Islamic dynasties از مستشرق بزرگ کلیفورد ادموند باسورث که فهرست تمام سلسلههای اسلامی را شامل میشود و فصلی درباره ایران هم دارد. همان فهرستها در این مقاله قرار بگیرد دیگر تحقیق دست اول نیست. — Shawarsh (بحث) ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۰۵ (UTC)
- از کتابای تواریخ و طبقات که تو قرن ۵ و ۶ هجری نوشته شدن تا الان از شاهان پیشدادی تا ساسانی سپس خلفا و امیران ایرانی و سلاطین ترک و مغول و ... در یک فهرست قرار گرفتهاند منبع انقدر زیاد است که نیازی به بحث برای منبع نیست Arsham1380 (بحث) ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۵۳ (UTC)
- @Arsham1380 به نظرم باید تاریخ ایران را دورهبندی کرد و این فهرست را به چند فهرست شکست، سپس صفحۀ «فهرست شاهان ایران» را به یک صفحۀ ابهامزدایی تبدیل کرد. بنیامین (بحث) ۴ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۲۳ (ایران) ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۵۳ (UTC)
- خود واژه ایران با منت فراوان از اواسط دوران اشکانی مورد استفاده قرار گرفته در ان لیست هم نمیتوان گفت چه کسی باشد چه کسی نباشد برای مثال تیمور خود را امیر مغول مینامید و شاهرخ خود را پادشاه ایران و حسین بایقرا سلطان خراسان ساخت آن صفحه هم خود دشوار است :) Arsham1380 (بحث) ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۲۱:۰۰ (UTC)
- بله. همین ملاحظات است که باعث شد احتمال حذف را مطرح کنم. ویکیپدیا مجموعهای از اطلاعات درهم و برهم نیست.
- ممکن است عموم کاربرانِ مشغول در نظرخواهیهای حذف، التفات کافی به عمق ماجرا نداشته باشند و فوری بپرسند که «چرا نمیذارید یه صفحه برای همه شاهان ایران از ابتدا تا انتها داشته باشیم. فلان کشور و بهمان کشور مقالاتشون هست، چرا ایران نداشته باشه» ولی ابتدا لازم است که اثبات شود همۀ آنها شاهِ «ایران» بودهاند.
- مفهوم «ایران» پیچیدگیهای زیادی دارد. سید جواد طباطبایی تمام عمرش در تلاش بود که از مفهوم ایران ابهامزدایی کند. بنیامین (بحث) ۵ اردیبهشت ۱۴۰۲، ساعت ۰۱:۳۹ (ایران) ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۲۲:۰۹ (UTC)
- قرار نیست نام مقاله شاهان ایران بماند خود من هم با این عنوان مشکل داشتم، موافقت حاصل شود به فرمانروایان تغییر خواهد کرد سپس برای هر بخش میتوان توضیح داد چه کسی شاه ایران بوده و چه کسی صرفا بر این پهنه حکومت کرده خود عناوینی که برای هر دوره استفاده میشود البته کمک شایانی میکند و قطعا شاهنشاهی ساسانی خلافت اموی و امارت طاهری از هم متمایز خواهند شد. این حکومت ها در سه قسمت باستان میانه و نوین باید تقسیم گردند این گونه صحبت راجب نام ایران کاربرد آن در این ادوار و حتی نوع حاکمیت ها بهتر است. Arsham1380 (بحث) ۲۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۲:۲۴ (UTC)
- خود واژه ایران با منت فراوان از اواسط دوران اشکانی مورد استفاده قرار گرفته در ان لیست هم نمیتوان گفت چه کسی باشد چه کسی نباشد برای مثال تیمور خود را امیر مغول مینامید و شاهرخ خود را پادشاه ایران و حسین بایقرا سلطان خراسان ساخت آن صفحه هم خود دشوار است :) Arsham1380 (بحث) ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۲۱:۰۰ (UTC)
- @محک، Shawarsh و Benyamin: صرفا در این مقاله قرار است حاکمانی که در طول تاریخ بر این پهنه جغرافیایی یا بخشی از ان فرمانروایی کردهاند نام ببریم اعم از هخامنشیان تا پهلوی با هر نژاد، برای شاهانی که بر سیطره جغرافیای سیاسی ایران حکمرانی کردهاند یا تبار ایرانی داشتهاند هم میتوان در صفحه شاهنشاهان ایران تصمیم گیری کنیم. قرار است مقاله عوام پسند باشد و قرار نیست یک اکادمیک تاریخی دقیق بنویسیم سخت گیری بیشتر کار را سخت تر میکند. Arsham1380 (بحث) ۲۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۱۵ (UTC)
- سلام و خسته نباشید، بنده نظری درباره این نظرخواهی ندارم و با پیشنهاد اکثریت و با تجربهها موافق هستم. اما خواستم گوشزد کنم که ایده ادغام این مقاله با مقاله دودمانهای ایران نیز داده شده و ایده دیگری هم خذف مقاله دودمانهای ایران میباشد. پس از نتیجهگیری درباره این مقاله، باید مقاله دیگر نیز تکلیفش مشخص شود. 0PAWN0 (بحث) ۲۱ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۴۷ (UTC)
@Arsham1380: من با پیشنهاد آرشام برای انتقال به فرمانروایان موافقم.--سید (بحث) ۲۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۹ (UTC)