broyî
Walon (Rifondou)[candjî]
Etimolodjeye[candjî]
Tayon-bodje vî francike * « brekan » (casser) avou l’ cawete di codjowaedje « -î » des viebes, adon racuzinåve avou inglès « break » eyet l' neyerlandès « breken ».
Viebe[candjî]
Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | broye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | broyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | broyans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | broynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | broyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | broyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | broye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | broyî |
Ôtes codjowaedjes | come waitî |
broyî
- (viebe å coplemint) sipater ene sacwè po l' dismoure, endè fé tos ptits bokets ou tos féns bokets.
- Broyî des coleurs, do sé. — D.T.W.
- Il a stî broyî på trén. — D.T.W.
- Broyî do lén divant d' li spindjî. — D.T.W.
- I vos fåt broyî l' alimint des grands poyons pol diner a onk d' ene troejhinne di djoûs.
- C’ ît l’ guere, èç moudrel la ki droveut ses grawes po nos broyî tertos — Louis Sohy (fråze rifondowe).
- I s' a broyî les oxheas des djambes tot-z aterixhant dins l' falijhe avou s' paratchute.
- Dins l' trén, dji rescontere li mere di m' soçon Françwès, moenneu d’ avions ; ele creye des Mimile et des Mimile, e tchoûlant, et ele mi ratchouftêye a m' broyî l' hanete — Émile Pècheur (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) froter foirt ene sacwè (kéke feye po l' sipater, èl dismoure, endè fé tos féns bokets, èl rassonrer, èl poli...).
- Ele broye do rodje so ses lepes. — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- Nos broyans del poure di coleur. — Motî Gilliard (fråze rifondowe).
- Il a falou bråmint broyî dsu po l' rawè prôpe.— D.T.W.
- Broyî l' sé so lès bokèts. — D.T.W.
- (v. sins coplemint) aspoyî foirt.
- Su lès kês vûdes, li pas d' one santinèle brôye èt brôye... — Les crwès dins les bruwères, p. 30.