İçeriğe atla

Wylie transliterasyonu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tibet alfabesinin Wylie çevirisi

Wylie harf çevirisi, yalnızca tipik bir İngilizce daktiloda bulunan harfleri kullanarak Tibet alfabesinin harf çevirisini yapmak için kullanılan bir yöntemdir. Sistem adını, sistemi oluşturan ve Harvard Journal of Asiatic Studies'de yayınlanan 1959 tarihli bir makalede tanımlayan Amerikalı bilim insanı Turrell V. Wylie'den almıştır.[1] Çeviri sistemi, daha sonra Tibet çalışmalarında, özellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde standart bir harf çevirisi şeması hâline geldi.

Wylie şeması, Tibet karakterlerini aşağıdaki gibi çevirir:

T W IPA T W IPA T W IPA T W IPA
ka Dzongka telaffuz: [ká] kha Dzongka telaffuz: [↘︎kʰá] ga Dzongka telaffuz: [ɡà/↗︎kʰà] nga Dzongka telaffuz: [ŋà]
ca Dzongka telaffuz: [tɕá] cha Dzongka telaffuz: [↘︎tɕʰá] ja Dzongka telaffuz: [dʑà/↗︎tɕʰà] nya Dzongka telaffuz: [ɲà]
ta Dzongka telaffuz: [tá] tha Dzongka telaffuz: [↘︎tʰá] da Dzongka telaffuz: [dà/↗︎tʰà] na Dzongka telaffuz: [nà]
pa Dzongka telaffuz: [pá] pha Dzongka telaffuz: [↘︎pʰá] ba Dzongka telaffuz: [bà/↗︎pʰà] ma Dzongka telaffuz: [mà]
tsa Dzongka telaffuz: [tsá] tsha Dzongka telaffuz: [↘︎tsʰá] dza Dzongka telaffuz: [dzà/↗︎tsʰà] wa Dzongka telaffuz: [wà]
zha Dzongka telaffuz: [ʑà/↗︎ɕà] za Dzongka telaffuz: [zà/↗︎sà] 'a Dzongka telaffuz: [ɦà/↗︎ʔà] ya Dzongka telaffuz: [jà]
ra Dzongka telaffuz: [rà] la Dzongka telaffuz: [là] sha Dzongka telaffuz: [↘︎ɕá] sa Dzongka telaffuz: [↘︎sá]
ha Dzongka telaffuz: [há] a Dzongka telaffuz: [↘︎ʔá]

Dört sesli harf işareti (burada base temel harfine uygulanmıştır) çevrilmiştir:

ཨི  i ཨུ  u ཨེ  e ཨོ  o

Bir hecede açık sesli işaret olmadığında, a harfi varsayılan ünlü "a"yı temsil etmek için kullanılır (örneğin ཨ་ = a).

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Tibet pinyini
  • THL Basitleştirilmiş Fonetik Transkripsiyon
  • Tise - Tibet alfabesi için genişletilmiş Wylie giriş yöntemi
  • Tibet alfabesi
  • Standart Tibetçe
  • Uchen betiği
  1. ^ Wylie (Aralık 1959). "A Standard System of Tibetan Transcription". Harvard Journal of Asiatic Studies. Harvard-Yenching Institute. 22: 261-267. doi:10.2307/2718544. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

(Aşağıdaki bağlantılardan bazılarının düzgün görüntülenmesi için Tibet yazı tiplerinin yüklenmesi gerekir)