İçeriğe atla

Yıldız Dağları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yıldız Dağları
Istranca Dağları
Istranca Ormanları
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik1.030 m (3.380 ft)
Koordinatlar41°53′2″K 27°34′30″D / 41.88389°K 27.57500°D / 41.88389; 27.57500
Coğrafya
KonumBurgaz, Bulgaristan
Kırklareli, Türkiye
Jeoloji
Dağ türüTektonik
Türkiye üzerinde Yıldız Dağları
Yıldız Dağları
Türkiye' deki konumu

Yıldız Dağları veya Istranca Dağları, Trakya'nın Karadeniz kıyılarına paralel olarak, Bulgaristan'dan İstanbul iline kadar yaklaşık 150 km[1] uzunluğunda bir dağ zincirinden oluşmaktadır. Bu zincirin en yüksek noktası Kırklareli ilinde bulunan yaklaşık 1.031 metrelik Mahya Dağı zirvesidir. Bulgaristan'da "Strandja" adı kullanılır.[2] Türkiye'deki kısmı 197 000 hektarlık bir alan kaplar.

Eskiden kayın ormanı olanlar kesilip yerine kızılçam dikilmiştir. Kırklareli'nin kuzeybatı-güneydoğu yönündeki Yıldız Dağları'nın asıl ana noktalarını jeolojik yönden granit ve gnayslar oluşturur. Bunun üzerinde de kristalen yüzeyler yer alır. Orta yükseklikte bir dağ sırası olan Yıldız Dağları'nın en yüksek bölümü Kırklareli ile Demirköy arasındadır. Bu bölümdeki büyük ve küçük Mahya Dağları 1.031 metreye ulaşır. Kırklareli-Demirköy hattının kuzeybatısına doğru da yükselti azalır. Buradaki başlıca yükseltiler, Fatmakaya Tepesi (901 m), Sivritepe (851 m), Kaletepe (846 m), Dalyantepe (725 m), Bocalar Tepe (680 m), Karakoltepe (719 m), Yeltepe (618 m), Çavuştepe (726 m) ve Topkoru Tepe’dir. (592 m).

Yıldız Dağları Istranca masifi adı verilen Birinci zaman (Paleozoik) yaşlı kütleler üzerinde yer alır.[3] Oluşumunda Alpin Orojenezi etkilidir. Merkezi dağlık kısımları hariç şiddetli aşınma ile plato görünümü almıştır. Merkezi kısımları aşınmadan koruyan, arazinin temelini oluşturan metamorfik granit ve gnaysdan oluşan kayaç yapısıdır.[4]

Yıldız Dağları kuzeyden Karadeniz'e dökülen, güneyde de Ergene'ye ulaşan akarsularla parçalanmıştır. İlin dağlık kesimini meydana getiren Kırklareli-Demirköy dışında kalan alanlar, Ergene Havzası’na doğru alçak platolara dönüşür. Bu platolar yer yer parçalanmış ve yarılmıştır.

İl topraklarının kuzeyinde yer alan platolar, Yıldız Dağları ile Karadeniz kıyı kuşağı arasında çeşitli yüksekliklerden meydana gelmiştir. Bu kesimde Limanköy Platosu ve Demirköy Platosu bulunmaktadır. Bunlardan Limanköy Platosu Karadeniz’e eğimli alanların kuzeydeki bölümüdür. Düz olan bu plato denize yaklaştıkça dik kayalıklara dönüşür. Bu plato kuzeyde Bulgaristan-Türkiye sınırını oluşturan Rezve Deresi ile ikiye bölünür.

Demirköy Platosu ise İğneada Havzası'nın batı ucunda yer alır. Granit bir yapı gösteren bu alan da Karadeniz’e açık olduğu gibi derelerle parçalanmıştır.

Güney platolar Ergene Havzası ile Yıldız Dağlarının yüksek kesimleri arasındaki yöreyi kaplar. Ergene Irmağı’nın kolları ile parçalanmış olan bu kesimde çok sayıda düzlükler bulunmaktadır. Aynı zamanda da derin vadilerle yarılmıştır.

Yıldız Dağları, Karadeniz ile Ege Denizi'ne dökülen akarsular arasında su bölümü çizgisini oluşturur. Dağ yamaçlarında Karadeniz'e doğru akan akarsular şunlardır: Revze, Efendi, Çavuş, Bulanık, Pabuç, Kazan, Elmalı, Çilingöz ve Kuzulu dereleri.[1]

Yıldız Dağları'nın Balkanlar'daki konumu

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b KARAASLAN, Seher; KARATAŞ, Atilla. "ISTRANCA DAĞLARI'NDA DRENAJ ŞEBEKESİNİN KURULUŞ VE GELİŞİMİ" (PDF). ujes.org. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Şubat 2020. 
  2. ^ MORGÜL, Şükran. "KIRKLARELİ İLİNDE EKO TURİZM OLANAKLARI". dergipark.ulakbim.gov.tr. 17 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2018. 
  3. ^ "Türkiye Fiziki Coğrafyası" (PDF). acikders.ankara.edu.tr. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 22 Şubat 2020. 
  4. ^ KURTER, Ajun. "Istranca (Yıldız) Dağlarının Temel Yapısal ve JeomorfolojikÖzellikleri". dergipark.org.tr. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2020.