İçeriğe atla

Cumalı Ordugâhı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Cumalı Ordugâhı
YazarMustafa Kemal Atatürk
ÜlkeOsmanlı Devleti
DilTürkçe
TürTarih
Yayım1909 (özgün)
1995
2009[1] (Türkçe)
YayımcıGenelkurmay ATASE Daire Başkanlığı
Sayfa200
ISBN9786058005730

Cumalı Ordugâhı, Mustafa Kemal Atatürk'ün Osmanlı ordusunun 1909'da Makedonya bölgesinde yaptığı tatbikatlar ile ilgili gözlemlerini yazdığı notlardan derlediği kitaptır.

1909 yılında Osmanlı Ordusu komutanlarından 3. Süvari Tümen Komutanı Tuğgeneral Suphi Paşa'nın komutası altında kurulan bir süvari tugayına konumu, bugün Makedonya sınırları içinde olan Köprülü ile İştip arasında olan Cumalı Ordugâhı'nda eğitim ve manevra yaptırılmıştır.

10 gün süren bu tatbikata Suphi Paşa tarafından davet edilen Kolağası (bugün: Yüzbaşı) Mustafa Kemal Paşa süvari, bölük, alay ve tugayın eğitim ve manevraları sırasında tuttuğu gözlem notlarını, hazırlanan tatbikat senaryolarını ve komutanların yaptıkları eleştirileri yazmış ve 39 sayfalık metne eklediği 7 kroki ile küçük bir broşür haline dönüştürmüştür.[2]

Mustafa Kemal Paşa, 12 Eylül 1909'da tamamladığı eserini, tatbikatların sonunda döndüğü Selanik'te matbaa harfleriyle bastırmış ve daha sonra bu eserini subay arkadaşlarına da hediye etmiştir.

Mustafa Kemal Atatürk'ün 1927'de yayımladığı Nutuk adlı eserinde, tatbikatlerden sonra da paşanın astı olmasına karşın kendisini askerlerin önünde acı bir şekilde eleştirdiğini, ayrıca Suphi Paşa'nın Cumalı Ordugâhı kitabında yazdıkları nedeniyle kendisine kırıldığını ama arkadaşlıklarını sürdürdüklerini ifade etmiştir.[3]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Haziran 2018. 
  2. ^ "TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ - KÜLTÜR SANAT VE YAYIN KURULU". web.archive.org. 13 Haziran 2018. 13 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2024. 
  3. ^ "Hilâfet Ordusu". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2018.