İçeriğe atla

Selespeed

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Selespeed, Alfa Romeo modellerinde kullanılmış olan bir robotize manuel şanzımandır.

Selespeed, Alfa Romeo modellerinde kullanılmış olan bir robotize manuel şanzımandır. Magneti Marelli tasarımı olan sistem, daha önce Ferrari F355 modelinde de kullanılmıştır. Aston Martin Vanquish de bu sistemin üzerine geliştirilmiş bir robotize manuel şanzıman kullanır.

Şanzıman temelde bir manuel vites kutusu ile bir vites robotundan oluşur. Vites kutusu, birinci vites oranı dışında manuel vitesle hemen hemen aynıdır. Selespeed robotu bağlı bulunduğu pistonlar yardımıyla kavramayı ayırır, uygun dişliyi seçer ve kavramayı tekrar sağlar. Sistem gaz pedalına duyarlı kavrama yapmaktadır.

Çalışma şekli

[değiştir | kaynağı değiştir]

Sürücü kapısı açıldığında araç, anahtarı üstünde olmasa bile Selespeed pompasını çalıştırmaya başlar. Sürücü araca binip fren pedalına basarak çalıştırdığında sistem devreye girer ancak kavrama yapmaz. Bu durumda sürücü ayağını frenden çekse bile araç klasik otomatiklerin davranışını göstermez ve düz yolda yerinde kalır; eğimli yolda ise eğimin aşağısına doğru "kaçırır". Bu davranışı engellemek için sürücünün şanzımanı manuel olarak görmesi ve örneğin kalkış sırasında gaza tıpkı manuel şanzımanda kavrama noktasında yaptığı anlık beklemeyi de hesaba katarak, "düzenli bir gaz pedalı hareketiyle" basması önerilmektedir. Yokuş yukarı yarım debriyaj diye tabir edilen, gaz pedalıyla bekleme gibi hareketler tavsiye edilmemektedir; bu hareketler şanzımanın aşırı ısınmasına veya baskı balatanın hasar görmesine neden olabilir.

10 km/s aşağısı hızlarda sadece vites kolundan komut verilebilir. Hem vites kolu, hem de direksiyondan vites kontrolü komutları aynı anda gelirse vites kolundan gelen komut öncelikli kabul edilir. Vites değişim talebi geldiğinde Selespeed hedef vitesin mümkün olup olmadığını kontrol eder. Yüksek hızda olanaksız bir vitese geçiş talebi geldiğinde, mesela 5. viteste 150 km/s ile gidilirken 2. vitese düşülmek istendiğinde, bu talep göz ardı edilir. Daha sonra Selespeed kontrolörü motordan tork kesme isteğinde bulunur ve vites değişimine başlar. Eğer yüksek vitesten (mümkünse) iki vites düşürme gibi bir hareket yapıldıysa Selespeed motor devrini tekerleklerle uyumlu bir seviyeye getirdikten sonra tekrar kavramayı sağlar.

Normal kullanımda Selespeed vites değişim süresi 0,6 saniye dolayındadır; 5000 devir ve %60'tan fazla gaz pedal konumu durumlarında ise vites geçiş süresi kısalır. Selespeed istenirse City modu ile otomatik şanzıman olarak da kullanılabilir.