İçeriğe atla

Tayvan-Türkiye ilişkileri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tayvan-Türkiye ilişkileri
Haritada gösterilen yerlerde Tayvan ve Türkiye

Tayvan

Türkiye

Tayvan-Türkiye ilişkileri, Tayvan ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Türkiye, 1971'den beri Tayvan ile hükûmet dışı, çalışma düzeyinde ilişkiler sürdürmektedir.

Siyasi ilişkiler

[değiştir | kaynağı değiştir]

1683'ten 1895'e kadar Çing Hanedanı, TayvanFujian'ın bir parçası olarak yönetti.[1] Çing Hanedanı, Osmanlı İmparatorluğu'nun da tanıdığı 1895 Şimonoseki Antlaşması'nda Tayvan'ı Japon İmparatorluğu'na verdi.[2][3] Japonya'nın II. Dünya Savaşı'ndaki yenilgisinin ardından Tayvan, 25 Ekim 1945'te Çin Cumhuriyeti'ne geri verildi. 1947-1949 arasında Çan Kay Şek'in Kuomintang güçleri Mao Zedong'nun ordularına yenilmesinin ardından Tayvan'a kaçtı.

1968'de, ABD başkanı Richard Nixon'ın Vietnam Savaşı'ndan "onurlu bir şekilde" çıkmak için Çin'in yardımına ihtiyacı olduğu için bir Çin-Amerika yakınlaşma dönemi yaşandı.[4] Bu yakınlaşmanın ardından Mao'nun hükûmeti Çan Kay Şek'in yerine Birleşmiş Milletler'e kabul etti. Daha sonra Türkiye, Çin ile diplomatik ilişkiler kurmaya çabucak geçerek Tayvan ile diplomatik ilişkilerini askıya aldı.[5] Çin'in Tek Çin politikasına bağlı kalmasına rağmen, Türkiye Tayvan ile resmi olmayan ilişkilerini sürdürmektedir.

31 Ekim 2020'de, Türkiye cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Tayvan'a 2020 İzmir depreminde yaptığı yardımlar için teşekkür eden bir tweet attı, ancak bu tweeti sildi ve yerine teşekkürlerin gittiği bir tweet attı. Pek çok Tayvanlı yetkili tweet ile ilgili memnuniyetsizliklerini dile getirdi. Tayvan dışişleri bakanı Joseph Wu, bunun Çin'in müdahalesi ve baskısından kaynaklandığını açıkladı.[6]

Ekonomik ilişkiler

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • İki ülke arasındaki ticaret hacmi 2017'de 1,4 milyar ABD dolarıdır (Türkiye'nin ihracatı/ithalatı: 0,2 / 1,2 milyar dolar).[7]
  • Mart 2015'ten beri İstanbul ile Taipei arasında direkt uçuşlar düzenlenmektedir.[7]
  1. ^ Hung Chien-chao. A History of Taiwan. Rimini, Italy: Il Cerchio, 2000.
  2. ^ Li, Victor C., ed. The Future of Taiwan: A Difference of Opinion. Armonk, NY: M. E. Sharpe, 1980.
  3. ^ Copper, John F. Taiwan: Nation-State or Province? 4th ed. Boulder, CO: Westview Press, 2003.
  4. ^ Han, Lih-wu. Taiwan Today. Taipei: Institute of International Relations, 1974.
  5. ^ Hsiung, James, ed. The Taiwan Experience, 1950-1980. New York: American Association for Chinese Studies, 1981.
  6. ^ "Turkish flag move regrettable: officials". Taipei Times. 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021. 
  7. ^ a b "Turkey–Taiwan Relations". Taiwan Insight. 5 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Aspalter, Christian. Understanding Modern Taiwan: Essays in Economics, Politics, and Social Policy. Burlington, VT: Ashgate, 2003.
  • Chaffee, Frederic H. Area Handbook for the Republic of China. Washington, DC: U.S. Government Printing Office, 1983.
  • Chang, Cecilia, ed. The Republic of China on Taiwan, 1949-1988. New York: St. John’s University Press, 1991.
  • Chien, Frederick F. Opportunity and Challenge. Tempe: Arizona Historical Foundation, Arizona State University, 1995.
  • Clough, Ralph N. Island China. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1978.
  • Cohen, Marc J. Taiwan at the Crossroads: Human Rights, Political Development and Social Change on the Beautiful Island. Washington, DC: Asia Resource Center, 1988.
  • Copper, John F. Taiwan: Nation-State or Province? 4th ed. Boulder, CO: Westview Press, 2003.
  • Edmonds, L. G. Taiwan—the Other China. New York: Bobbs-Merrill, 1971.
  • Furuya, Keiji. Chiang Kai-Shek: His Life and Times. New York: St. John’s University Press, 1981.
  • Gates, Hill. Chinese Working-Class Lives: Getting By in Taiwan. Ithaca, NY: Cornell University Press, 1987.
  • Han, Lih-wu. Taiwan Today. Taipei: Institute of International Relations, 1974.
  • Hsiung, James, ed. Contemporary Republic of China: The Taiwan Experience, 1950-1980. New York: Praeger, 1981.
  • Hsiung, James, ed. The Taiwan Experience, 1950-1980. New York: American Association for Chinese Studies, 1981.
  • Hung Chien-chao. A History of Taiwan. Rimini, Italy: Il Cerchio, 2000. Jo, Yung-hwan, ed. Taiwan’s Future. Tempe: Arizona State University, 1974.
  • Kubek, Anthony. Modernizing China: A Comparative Analysis of the Two Chinas. Washington, DC: Regency Gateway, 1987.
  • Lee, Wei-chin. Taiwan in Perspective. Boston: Brill, 2000.
  • Li, Victor C., ed. The Future of Taiwan: A Difference of Opinion. Armonk, NY: M. E. Sharpe, 1980.
  • Li, Xiaobing, and Zuohong Pan. Taiwan in the Twenty-first Century. Lanham, MD: University Press of America, 2003.
  • Liu, Alan P. L. Phoenix and the Lame Lion. Stanford, CA: Hoover Institution Press, 1987.
  • The Republic of China on Taiwan Today: Views from Abroad. Taipei: Kwang Hwa Publishing Company, 1989.
  • Sutter, Robert G. Taiwan: Entering the 21st Century. Lanham, MD: University Press of America, 1988.
  • Taiwan 2005 Yearbook. Taipei: Government Information Office, 2005.