Эчтәлеккә күчү

Baqçasaray

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Baqçasaray latin yazuında])
Şähär
Baqçasaray
qırımtatarça Bağçasaray
Gerb
Gerb
Gerb
İl
Rusiä
Ukraina
Cömhüriät
Qırım Cömhüriäte
Koordinatalar 44°45′10″ т. к. 33°51′39″ кч. о.HGЯO
Nigezlände 1532
Märkäz bieklege 300 m
Xalıq sanı 26 363 keşe (2012)
UTC UTC+4
Telefon kodı +380-6554
Poçta indeksı 98400 — 98408
[[Файл:|300px|Baqçasaray (Җир)]]
Xan sarayı

Baqçasaray (qırımtatarça Bağçasaray, Багъчасарай, rusça, ukrainça Бахчисарай) - Qırım üzägendä urnaşqan şähär. Altın Urda çorında möhim idärä üzäge. Baqçasaray - Qırım xanlığınıñ tarixi başqalası.

1532 yılda Säxib I Gäräy xan ike çaqrım yıraqlığında urnaşqan Salaçıq şähärennän Baqçasarayğa xan rezidentsiäsen küçerä.

Aqmäscit şähärennän 40 çaqrım aralığında, Qaça yılğasınıñ üzänendä urnaşa.

Altın Urda çorında Baqçasaray urınında berniçä şähärçeklär urnaşqan: Qırıq-Cir (Qırq Yer) yä Çufut Qala (qırımtatarça Çufut Qale), Salaçıq, İske-Yort (Eski Yurt).

Qırıq-Yer häm Salaçik şähärlärendä Altın Urda çorında idärä üzäkläre bulğan.

Qırım xanlığı çorında XV-XVI ğasırda Miñle-Gäräy xan Salaçik şähärendä zur tözeleş başlağan.

1532 yılda Säxib I Gäräy Meñle Gäräy ulı xan ike kilometr yıraqlığında urnaşqan Baqçasaraynı sala. Soñraq Baqçasaray xan sarayı tiräsendä şähär kilep çıqqan.

1736 yılda Minix citäkçelegendä urıs ğäskärläre Baqçasaray şähären tulısınça yandırıp beterä.

1784 yılda Rusiä Qırım xanlığın basıp ala.

Baqçasarayda Qırım suğışı waqiğaları bulğan.

XIX-XX ğasırda Baqçasaray - Qırımtatar xalqınıñ mädäni, ictimäği tormışınıñ üzäge.

1944 yılnıñ 18 mayında Qırımtatar xalqı sörgengä cibärelä.

Şähärdä tuğan tanılğan şäxeslär

[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]