Jump to content

An difríocht idir athruithe ar: "Consan taobhach"

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
 
Líne 1: Líne 1:
Is éard is '''consan taobhach'''<ref name='EID'>{{Cite web-en|url=https://www.teanglann.ie/ga/eid/lateral|title=English-Irish Dictionary (de Bhaldraithe): lateral|editor=[[Tomás de Bhaldraithe]], eag.|year=1959|publisher=[[An Gúm]]|location=[[Baile Átha Cliath]]|isbn=978-1857910360|access-date=2024-01-08|language=ga|work=Teanglann.ie}}</ref><ref name='FGB'>{{Cite web-en|url=https://www.teanglann.ie/ga/fgb/consan%20taobhach|title=Foclóir Gaeilge-Béarla (Ó Dónaill): consan taobhach|editor=[[Niall Ó Dónaill]], eag.|year=1977|publisher=[[An Gúm]]|location=[[Baile Átha Cliath]]|isbn=978-1857910384|access-date=2024-01-08|language=ga|work=Teanglann.ie}}</ref> ann ná [[consan]] ina dtéann an t-aershruth ar thaobh amháin nó ar an dá thaobh den [[Teanga (anatamaíocht)|teanga]] seachas trí lár an bhéil, toisc go gcuireann an teanga bac air. Is consan taobhach é ''L'' i n[[Gaeilge]], i m[[Béarla]], agus i dteangacha eile freisin. Cuirtear consain thaobhacha i gcodarsnacht le ''[[Consan lárnach|consain lárnacha]]'', ina dtéann an t-aershruth trí lár an bhéil.
Is éard is '''consan taobhach'''<ref name='EID'>{{Cite web-en|url=https://www.teanglann.ie/ga/eid/lateral|title=English-Irish Dictionary (de Bhaldraithe): lateral|editor=[[Tomás de Bhaldraithe]], eag.|year=1959|publisher=[[An Gúm]]|location=[[Baile Átha Cliath]]|isbn=978-1857910360|access-date=2024-01-08|language=ga|work=Teanglann.ie}}</ref><ref name='FGB'>{{Cite web-en|url=https://www.teanglann.ie/ga/fgb/consan%20taobhach|title=Foclóir Gaeilge-Béarla (Ó Dónaill): consan taobhach|editor=[[Niall Ó Dónaill]], eag.|year=1977|publisher=[[An Gúm]]|location=[[Baile Átha Cliath]]|isbn=978-1857910384|access-date=2024-01-08|language=ga|work=Teanglann.ie}}</ref> ann ná [[consan]] ina dtéann an t-aershruth ar thaobh amháin nó ar an dá thaobh den [[Teanga (anatamaíocht)|teanga]] seachas trí lár an bhéil, toisc go gcuireann an teanga bac air. Is consan taobhach é ''L'' i n[[Gaeilge]], i m[[Béarla]], agus i dteangacha eile freisin. Cuirtear consain thaobhacha i gcodarsnacht le ''[[Consan lárnach|consain lárnacha]]'', ina dtéann an t-aershruth trí lár an bhéil.


Sna cásanna is coitianta, déanann barr na teanga teagmháil leis na fiacla uachtair (féach [[consan déadach]]) nó leis an droim ailbheolach (féach [[consan ailbheolach]]), ach is féidir consain thaobhacha a fhuaimniú áiteanna eile sa bhéal. Is [[Neasach|neasaigh]] (Béarla: ''approximants'') iad na consain thaobhacha is coitianta agus cuirtear leis [[Consan leachtach|na consain leachtacha]] iad, ach faightear [[Cuimilteach|cuimiltigh]] agus [[Aifricéad|aifricéid]] thaobhacha in áiteanna éagsúla, agus faightear cliceanna taobhacha i g[[An Chóisis|Cóisis]] agus i [[An tSúlúis|Súlúis]].
Sna cásanna is coitianta, déanann barr na teanga teagmháil leis na fiacla uachtair (féach [[consan déadach]]) nó leis an droim ailbheolach (féach [[consan ailbheolach]]), ach is féidir consain thaobhacha a fhuaimniú áiteanna eile sa bhéal. Is [[Neasach|neasaigh]] (Béarla: ''approximants'') iad na consain thaobhacha is coitianta agus cuirtear leis [[Consan leachtach|na consain leachtacha]] iad, ach faightear [[Cuimilteach|cuimiltigh]] agus [[Aifricéad|aifricéid]] thaobhacha i dteangacha éagsúla, agus faightear cliceanna taobhacha i g[[An Chóisis|Cóisis]] agus i [[An tSúlúis|Súlúis]].


== Tagairtí ==
== Tagairtí ==

Leagan reatha ó 21:25, 8 Eanáir 2024

Is éard is consan taobhach[1][2] ann ná consan ina dtéann an t-aershruth ar thaobh amháin nó ar an dá thaobh den teanga seachas trí lár an bhéil, toisc go gcuireann an teanga bac air. Is consan taobhach é L i nGaeilge, i mBéarla, agus i dteangacha eile freisin. Cuirtear consain thaobhacha i gcodarsnacht le consain lárnacha, ina dtéann an t-aershruth trí lár an bhéil.

Sna cásanna is coitianta, déanann barr na teanga teagmháil leis na fiacla uachtair (féach consan déadach) nó leis an droim ailbheolach (féach consan ailbheolach), ach is féidir consain thaobhacha a fhuaimniú áiteanna eile sa bhéal. Is neasaigh (Béarla: approximants) iad na consain thaobhacha is coitianta agus cuirtear leis na consain leachtacha iad, ach faightear cuimiltigh agus aifricéid thaobhacha i dteangacha éagsúla, agus faightear cliceanna taobhacha i gCóisis agus i Súlúis.

  1. Tomás de Bhaldraithe, eag.: “English-Irish Dictionary (de Bhaldraithe): lateral” (ga). Teanglann.ie. An Gúm (1959). Dáta rochtana: 2024-01-08.
  2. Niall Ó Dónaill, eag.: “Foclóir Gaeilge-Béarla (Ó Dónaill): consan taobhach” (ga). Teanglann.ie. An Gúm (1977). Dáta rochtana: 2024-01-08.